Oskarlı mimar parti binalarını yorumladı

AK Parti, CHP ve MHP... Türkiye'nin gündemini belirleyen bu üç partinin genel merkez binaları acaba yılın mimarından geçer not alabildi mi?

Tasarladığı Sancaklar Cami ile geçtiğimiz günlerde Dünya Mimarlık Festivali’nde ibadethane tasarımı dalında tasarım çevrelerinin “Mimarlık Oskar”ı olarak nitelediği ödüle layık görülen Mimar Emre Arolat Parti Genel Merkezleri’ni beğenmedi.

Arolat A haber’de yayınlanan Zeynep Bayramoğlu’nun sunduğu “Kadraj” programında hem mağarayı andıran, minaresi olmayan Sancaklar Camii’ni nasıl tasarladığını anlattı hem de parti genel merkez binalarını mimarlık ve ideoloji ilişkisi açısından değerlendirdi.

AROLAT: BİR CAMİNİN MİNARESİ OLUR DİYE BİR ŞART YOK

İslam felsefesinde ve dini kitaplarda mescidin formu hakkında bir önerme yoktur. Bir caminin minaresi şöyle olur tepesinde kubbe bulunur gibi bir şey yazmıyor. Hatta daha eski dönemlere baktığımızda, ilk mescitlere baktığımızda onların hiçbirinin ne kubbesi vardır ne de minaresi vardır. Minarenin ve kubbenin fonksiyonları bellidir.

İbadetin şekli değişmez. İbadetin şekli bellidir. İbadetin ruhu değişmez. Ben minare olduğu için, yeni bildiğimiz şerefeli ve üstü külahlı minare olduğu için ibadetin çok iyi yapıldığını veya kubbe olduğu zaman bütün ibadetin bambaşka bir şeye kavuştuğunu düşünmüyorum.

SORUNLARI VAR

AK PARTİ: Mekanın ideolojisi diye bir tanımlama vardır. Binalar bulundukları çevre ile diyaloga geçerler. Yapılara mimari anlamda bakıldığında tasarımcılarının dünya görüşlerine göre şekillendiğini söylemek kimi durumda doğruluk payı taşır. Bir yapının kullanılış biçimini bir mimar olarak tasarlamak ciddi bir sorumluluktur. O binanın kullanıcılarının hareketlerini manipüle ediyorsunuz.

AK Parti Binası’ nı gördüm. İçine girmedim. Tasarımını geçmişe referanslar veren bir yapı olması bağlamında bir takım sorunları olduğunu düşünüyorum. Her bina geçmişten referans almalıdır. Yani geçmişten öğrenmelidir. Ben bu binayı iri buluyorum.

BİRAZ TARTIŞMALI

CHP: CHP Genel Merkez Binası’nı tanıdığım bir mimar tarafından tasarlanmıştır. Bence en iyi yapısı değildir ama üzerinde konuşulabilir. Onun ortaya koyduğu dünya görüşü ile bağlantılı bir yapıdır. Mimari de yapı bozumu dediğimiz mecraya giren bir yapıdır. Bunu ne derece başarmıştır, ne derece doğru bir noktaya taşımıştır, çevresi ile kuruduğu ilişki ve kentsel bağlamda ne derece doğru bir diyalog içindedir burası biraz tartışma götürür.

MİMARIN FAULLÜ DURUMU

MHP: MHP Genel Merkezi Binası’nın tepesinde üç hilal var, ama bunu kimse bilmiyor çünkü o sadece tepeden gözüküyor. Bu mimarlığın düştüğü faullü durumlardan bir tanesidir. Sadece helikopterden görebileceğiniz veya sadece kuşların görebileceği formlar üzerine bir mimari kurgulamak gerçekten çok eski bir şey. Artık hakikatten olmadığı ve tutmadığı çok iyi bilinen bir konu. 20. Yüzyılda veya 21. Yüzyılda böyle bir yapı tasarlamak bana biraz naif bir durum olarak gözüküyor. Bu nedenle MHP’nin binasını da doğrusu çok önemli bir mimari yapıt olarak göremiyorum.