Ortadoğu Türkiye'yi nasıl görüyor?

Ortadoğuda 9 ülkede yapılan anketle ortadoğu ülkelerinin Türkiye dış politikalarını nasıl değerlendirdiğinin analizi yapıldı.

Fatih Üniversitesi Öğretim üyesi Doç. Dr. Savaş Genç tarafından açıklanan ankete Mısır, Tunus, Fas, Irak, İran, Suriye,İsrail, Libya ve Filistin'den 50'şer kişi katıldı. Ortadoğu'nun siyaset, sanayi, medya, akademi ve STK temsilcileri gibi elitistlerinin katıldığı ankette 15 soru soruldu.

"TÜRKİYE DAHA FAZLA SÖZ SAHİBİ OLMAYA BAŞLAMIŞTIR"

Ankete katılanlardan,

"Türkiye uluslararası politikada daha fazla söz sahibi olmaya başlamıştır" sorusuna; Mısırlılar yüzde 68, Libyalılar yüzde 75, İsrailliler yüzde 60, İranlılar yüzde 75, Suriyeliler yüzde 88, Filistinliler yüzde 91, Faslılar yüzde 72, Tunuslular yüzde 71, Iraklılar yüzde 41 oranında "Katılıyorum" yanıtını verdi.

-"Türkiye ekonomik, askeri güç ve kabiliyetlerini aşan dış politika hedeflerine odaklanmaktadır" sorusuna; "Mısırlılar yüzde 49, Libyalılar yüzde 54, İsrailliler yüzde 58, İranlılar yüzde 30, Suriyeliler yüzde 39, Filistinliler yüzde 54, Faslılar yüzde 60, Tunuslular yüzde 48, Iraklılar yüzde 69, oranında "Katılıyorum" yanıtını verdi.

Katılmıyorum oranları ise yüzde 25 ila yüzde 38 oranları arasında değişti.

Araştırmaya katılanlar Türkiye'yi 1'den (en iyi) 5'e (en kötü) kadar sıralayacak olsaydınız nereye yerleştirirdiniz" sorusuna yüzde 27'si 3'e, yüzde 25'i 5'e, yüzde 19'u 4'e, yüzde 11'i 1'e yüzde 11'i 2'ye yerleştirdi. Yüzde 4'ü cevap yok, yüzde 3'ü de bilmiyorum yanıtını verdi.

"ARAP BAHARI ARZU EDİLEN DEMOKRATİKLEŞME HEDEFLERİNE ULAŞMADI"

-Bölgenizde hangi ülkeyi bölgesel güç olarak görüyorsunuz sorusuna sırasıyla Iraklılar İran, Türkiye, İsrail'i; Mısırlılar Mısır, Türkiye, İran, İsrail'i; Libyalılar İran ve Türkiye'yi; İsrailliler İsrail, İran, Türkiye ve Mısır'ı; İranlılar İran, İsrail ve Türkiye'yi ; Suriyeliler İran, Türkiye,İsrail'i; Filistinliler Türkiye ve İsraili; Faslılar Türkiye ve İran'ı; Tunuslular İran ve Türkiye'yi bölgesel güç olarak gördüklerini söylediler.

Sizce 10 yıl içinde Ortadoğu'da en güçlü ülke hangisi olacak sorusuna, Mısır, Libya, Suriye, Filistin, Fas ve Tunuslular Türkiye cevabının verirken İsrailliler İsraili, İran ve Iraklılar ise İran cevabını verdi.

-"Türkiye'nin demokratikleşme deneyimi Ortadoğu için bir esin kaynağı olabilir mi" sorusuna Mısır, Libya, İsrail, İran, Suriye, Filistin, Fas ve Tunuslular "evet" yanıtını verirken Iraklılar "hayır" yanıtını verdi.

-Arap Baharı arzu edilen demokratikleşme hedeflerine ulaşmış mıdır? sorusuna bütün ülkeler yüzde 72 ila yüzde 98 arasında "Hayır" yanıtını verdi.

-"Bölge ülkelerinden hangisinin Arap baharına yönelik dış politikası diğerlerinden daha etkili olmuştur" sorusuna, İran ve Türkiye yanıtlarının verildiği görüldü.

TÜRKİYE-İSRAİL İLİŞKİLERİ

-Türkiye'nin Ortadoğu'ya yönelik mezhepçi bir dış politika izlediğini düşünüyor musunuz" sorusan ankete katıların yüzde 45'i "hayır" yüzde 35'i "evet", yüzde 15'i "bilmiyorum" yüzde 5'i ise "cevap yok" yanıtını verdi.

-"Türkiye'nin Suriye'de radikal gruplara destek verdiğini düşünüyor musunuz" sorusuna, yüzde 43'ü "Hayır", yüzde 25'i "Evet", yüzde 23'ü "bilmiyorum", yüzde 9'u "Cevap yok" yanıtını verdi.

-"Ortadoğu'da İran'ın ABD ve İsrail ile yakınlaşıp diyalog içinde olmasını nasıl değerlendiriyorsunuz" sorusuna yüzde 32'si "Olumlu, yüzde 28'i olumsuz, yüzde 27'si etkisiz, yüzde 5'i cevap yok, yüzde 8'i bilmiyorum yanıtını verdi.

-Türkiye-İsrail ilişkilerinin bölge barışına hizmet etmesi için hangisini tercih edersiniz sorusuna "yüzde 15'i Çatışmacı siyaset izlemeli, yüzde 35'i ilişkileri dondurmalı, yüzde 25'i mesafeli, yüzde 15'i normalleşmeli, yüzde 5'i müttefik olmalı yanıtını verirken yüzde 5'i bilmiyorum ve cevap yok yanıtını verdi.

-Mısır darbesi sonrası Ankara ile Kahire arasındaki ilişki nasıl olmalıdır" sorusuna, "yüzde 35'i normalleşmeli, yüzde 25'i dondurmalı, yüzde 15'i mesafeli olmalı, yüzde 12'si müttefik olmalı, yüzde 5'i çatışmacı olmalı, yüzde 8'i de bilmiyorum ve cevap yok yanıtını verdi.

TÜRKİYE-SURİYE İLİŞKİLERİ

-Türkiye, Suriye çatışmasında nasıl bir tavır takınmalıdır" sorusunda "öncelik ateşkese verilmeli ve Suriye'nin geleceği diplomasi ile belirlenmeli seçeneği yüzde 70 oranında işaretlendi.

-Türkiye, Suriye çatışmasında nasıl bir tavır takınmalıdır" sorusunda "Muhalifleri sonuna kadar desteklemeli seçeneğine yüzde 48 oranında işaretlenirken, yüzde 28'i katılmıyorum yanıtını verdi.

-Türkiye, Suriye çatışmasında nasıl bir tavır takınmalıdır" sorusunda "Türkiye tarafsız kalmalı" seçeneğine "Yüzde 50'si katılmıyorum derken yüzde 22'si katılıyorum, yüzde 20'si cevap yok, yüzde 8'i bilmiyorum" yanıtını verdi.

-Türkiye, Suriye çatışmasında nasıl bir tavır takınmalıdır" sorusuna "Esad'ı desteklemeye başlamalı" seçeneğine "yüzde 69'u katılmıyorum, yüzde 20'si cevap yok, yüzde 5'i katılıyorum, yüzde 6'sı bilmiyorum" yanıtını verdi.

-Arap Baharı'nın Ortadoğu'da demokratikleşme hedeflerine ulaşamayışının nedenlerinin belirtiniz" sorusunda "yüzde 20'si yeterli demokratik kültürün olmayışı, yüzde 18'i mezhep mücadeleleri, yüzde 17'si batılı demokrasiler yeterli destek vermediği için, yüzde 16's eski sistemin direnmesi, yüzde 16'sı bölgesel güçlerin destek vermemesi, yüzde 13'ü ekonomik kaynak yokluğu cevabını verdi.