Organ bağışında yeni düzenlemeler

TBMM'de önceki gün kabul edilen torba yasa, organ bağışında yeni düzenlemeler içeriyor.

TBMM'de kabul edilen "torba yasaya" göre, daha önce 4 hekim tarafından yapılan beyin ölümü tespitine, 2 hekim kanıta dayalı tıp kurallarına uygun olarak oy birliğiyle karar verecek. 

Düzenlemeyle organ ve doku alınması, taşınması, saklanması, aşılanması, nakli ve yurt dışından temin edilmesi Sağlık Bakanlığınca yetkilendirilmiş gerekli uzman personel ve donanıma sahip kurumlarca gerçekleştirilecek. 

Daha önce nöroloji, nöroşirurji, kardiyoloji ve anesteziyoloji uzmanlarının yer aldığı komisyon yerine tıbbi ölümün gerçekleştiğine, biri nörolog veya nöroşirürjiden, biri de anesteziyoloji ve reanimasyon veya yoğun bakım uzmanından oluşan iki hekim tarafından kanıta dayalı tıp kurallarına uygun olarak oy birliğiyle karar verilecek.

Aksi beyan ibrazı yoksa kornea aile onayına gerek kalmadan alınacak

Önceki düzenlemede vefat edenlerin kornealarının aile izni olmadan alınabilmesi için gerekli olan "aksine beyan" tanımına, torba yasayla açıklık getirildi.

"İspat" hükmü eklenen yeni düzenlemeye göre, kornea gibi ceset üzerinde bir değişiklik yapmayan dokular, aksine bir vasiyet ibraz edilmediği takdirde alınabilecek.

Kişinin sağlığında "kornealarım alınmasın" dediği ibraz edilirse bu dokular alınamayacak. 

-"Amacımız kolaylaştırmak değil"

Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü İrfan Şencan, yeni düzenlemeyle ilgili AA muhabirine açıklamalarda bulundu.

Beyin ölümü tespitinde dünyada gelişmiş ülkelerde de benzer düzenlemeler olduğunu anlatan Şencan, "Dünyada 2 ülke dışında beyin ölümü tespiti 4 hekimle yapılmıyor. Tüm gelişmiş ülkelerde bu 2 hekimle yapılıyor" dedi.

Beyin ölümü tespitinin çok hassas bir konu olduğunu, bunun için çok modern ve gelişmiş metodlar uygulandığını ifade eden Şencan, "Amacımız asla beyin ölümü tespitinin kolaylaştırılması değil. Tıbbi ölümün gerçekleştiğine hekimler rastgele karar veremez. Bu tespitin yapılabilmesi için çok gelişmiş testler uygulandığı için 4 hekimin onayının alınmasına gerek yok" diye konuştu.

Vefat eden bir kişinin organlarının alınmasının zamana karşı bir yarış olduğunu, bazı merkezlerde 4 uzman aynı anda bulunamadığı için birçok organın kullanılamadığını belirten Şencan, "Yeni düzenlemeyle bu gereksiz zaman kaybı önlenecek, süreç daha kısa zamanda tamamlanabilecek. Böylece organ bekleyen hastalarımız yeniden sağlığına kavuşabilecek" ifadesini kullandı.

"Sağlığında istememişse saygı duyarız"

Önceki düzenlemeye göre vefat eden bir kişinin aksine beyanı yoksa kornealarının ailesinin izni olmadan da alınabildiğini ancak "beyan"ın subjektif bir kelime olmasından dolayı sorun yaşandığını anlatan Şencan, bu beyanın nasıl yapıldığının önem taşıdığını söyledi.

Yeni düzenlemede "beyan" için belge veya ispat şartı getirildiğini kaydeden Şencan, "Kişinin aksine beyanı olduğunu gösteren bir belge olmadıkça ya da bu beyanı ispat edilmedikçe ailesinin izni olmadan da korneası alınabilecek. Eğer kişi sağlığında bunu gerçekten istememişse saygı duyarız" diye konuştu.

"Yılda 4 bin 500 kişi ışığa kavuşmayı bekliyor"

Türkiye'de yılda 4 bin 500 kişinin kornea bağışı beklediğini bildiren Şencan, "Yurt dışından kornea ithaliyle bu sorunu çözmeye çalışıyoruz ama takdir ederseniz ki ülke açısından çok maliyetli oluyor. Kornea bağışıyla bunu ülke imkanlarıyla karşılayabilirsek hem hastalarımız ışığa kavuşur hem de ülke kaynakları dışarı gitmez" dedi.