Okula Uyum Süreci (Anaokul)
Okul çocuğun kendi küçük dünyasından çıkıp gerçek anlamıyla dış dünyaya açıldığı/sosyalleştiği bir alandır. İlk defa deneyimleyeceği bu durum çocukta çeşitli tepkilere sebebiyet verebilir. Okula uyum sürecini kolaylaştırmak adına okula hazırlık sürecinin temellerinin ev ortamında atılması çok önemlidir. Çocuklar sıklıkla ebeveynlerinden ayrılacak olmanın endişesini taşırlar. Bu kaygı düzeyi yükseldikçe verilen tepkilerin boyutlarında da artış gözlemlenir. Bu süreci olabildiğince kolay atlatabilmek ebeveyn tutumları ile yakından ilişkilidir. Çocuklar sünger gibidir, çevresinde var olan her şeyi içe alma (özümseme) özelliğine sahiptirler. Bu sebeple okula başlayacağı için kaygılı olan bir ebeveyn çocuğun da endişe duymasını tetikler. Önceden çocuğa okul ortamında nelerle karşılaşacağı kısa ve net bir dille ifade edilmelidir. Evde oynanan oyunlarda okul ortamını tanıtan oyunlara yer verilebilir, okulla ilgili masal ve hikayeler anlatılabilir. Bazı çocuklar bu süreçte zihinlerinde ebeveynlerinin onları okula “terk ettiği” gibi bir durum yaşantılarlar. Çocuğun terk edilmediğini anlayabilmesi için okul giriş ve çıkış saatlerinin yaşına uygun olacak şekilde anlatılması, okul kapısına ve hatta bazı durumlarda sınıf kapısına kadar çocuğa eşlik edilmesi, akşam okul çıkışında eve nasıl ve kiminle döneceğini bilmesi ve en önemlisi de duygularının konuşulması elzemdir. Yine de bazı durumlarda çocuk özellikle anneden ayrılmakta güçlük yaşamaktadır. Sarılıp bırakmama, arkasından ağlama, okula girmek/gitmek istememe, okul sınırları içerisinde içe kapanma (sessizleşme), psikosomatik bir takım belirtiler (karın ağrısı, baş ağrısı, mide bulantısı, yüksek ateş vb.) ve hatta bir takım saldırgan davranışlar dahi gözlemlenebilir. Bu gibi durumlarda sınıf öğretmeni ile iş birliğinde olmak, bazen tüm gün olacak şekilde sınıfın dışarısında çocuğa eşlik etmek gerekebilir. Çok zorlayıcı olan durumlarda ebeveynleri hatırlatıcı bir geçiş nesnesinden yardım almak da duygusal açıdan destekleyici bir çözüm doğurabilir. Ancak okula uyumun sağlıklı gerçekleşebilmesi ve çocuğun okul şartlarına tam anlamıyla entegre olabilmesi için kademeli olarak ev ortamını hatırlatan nesne ve durumlardan uzaklaşması gerekmektedir.
2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılının sağlıklı ve güzel geçmesi dileğiyle.
ÖNERİLER
Velilerin Okulöncesi Öğrencilere Okuması Gereken Kitaplar:
• Elif Okula Başlıyor – İş Bankası Kültür Yayınları
• Okulda İlk Gün – Mızmız Mırnav
• Okula Gitmek İstemiyorum – Ayşen Oy
• Avucundaki Öpücük – Audrey Penn
• Zeytin Okula Gitmek İstemiyor – Christian Lamblin
• Okula Başlarken – AÇEV
Velilerin Öğrenciler ile Evde Yapabilecekleri Etkinlikler:
1. Düşlediğim Okulu Çiziyorum
Hedef: Okula uyum sürecini ve hayallerini desteklemek.
Malzemeler: Kağıt, renkli kalemler.
Etkinlik Adımları:
• Çocuğunuza kullanılacak malzemeleri gösterdikten sonra birlikte resim yapacağınızı söyleyin.
• Nasıl bir okula gitmek istediğini hayal etmesini ve gitmek istediği okulun resmini çizmesini isteyin.
• Daha sonrasında resmi birlikte inceleyerek çocuğunuzun düşlediği okulun özellikleri hakkında konuşun.
2. Okul Tanıdık Bir Yer Olabilir Mi?
Hedef: Okul ortamının, çocuğunuz için tanıdık hale gelmesi.
Etkinlik Adımları:
• Bulunduğunuz bölgeye yakın bir okulu yahut çocuğunuzun kaydının olduğu okulu ziyaret edin.
• Bu ziyareti gerçekleştirmek için ziyaret öncesinde okul görevlilerinden izin isteyin.
• Çocuğunuza bu ziyareti nerede ve ne amaçla yapacağınızı açıklayın. Okulda gezeceğiniz alanlar
hakkında konuşun. Örneğin, okulun bahçesi, sınıflar, kantin ve tuvaletler gibi alanları gezebilirsiniz.
• Ziyaret esnasında çocuğunuzun ilgisini çeken detaylar hakkında onlarla konuşun.
• Eve döndüğünüzde okulda gördükleriniz hakkında sohbet edin.
• Okulda gezdiğiniz yerlerin ve karşılaştığınız ilgi çekici şeylerim resimlerini çizebilirsiniz.Okul ziyaretini, çocuğunuzun okula başlayacağı dönemde tekrarlayarak okula uyumlanma sürecini
pekiştirin. Çocuğunuzun okulu ilk defa sizinle birlikte gezmesi okul ortamının onun için tanıdık hale gelmesine katkı sağlayacaktır.