Okula başlama yaşında flaş gelişme

4+4+4 yasalaştı ama kafalar karışık. Özellikle de okula başlama yaşı soru işareti. İşte tüm sorulara Milli Eğitim Bakanı Dinçer cevap verdi.

Dinçer, okula kayıt yaşıyla ilgili, “61-66 ay arasındaki çocuklar için velilerin izni ve bedensel gelişimine göre kayıt yaptırmama imkânı üzerinde çalışılmakta. Bu konuda yönetmelikte gerekli düzenlemeleri yapıncaya kadar velilerimizin beklemelerini öneririm” diyor. Milli Eğitim Bakanı Ömer Dinçer, eğitimde 4+4+4 sisteminin ayrıntılarını Hürriyet’ten Nuran Çakmakçı'ya anlattı. 

BİRİNCİ  DÖRT  YIL

Hangi ay, yıl doğumlular 1. sınıfa başlayacak?
Yeni düzenlemeye göre “Mecburi ilköğretim çağı 6-13 yaş grubundaki çocukları kapsar. Bu çağ, çocuğun 5 yaşını bitirdiği yılın eylül ayı sonunda başlar, 13 yaşını bitirip 14 yaşına girdiği yılın öğretim yılı sonunda biter.” Burada yapılan tek değişiklik “6-14 yaş” yerine “6-13 yaş” şeklinde bir tanımlamanın getirilmesi. Bu konuda çok fazla spekülasyon yapılmakta. Eylül sonu itibarıyla 60. ayını bitirmiş, 72. ayına kadar olan çocuklar haziran ayında ilkokul 1. sınıfa kayıt olabilecek. Ancak 61-66 ay arasındaki çocuklar için velilerin izni ve bedensel gelişimine göre kayıt yaptırmama imkânı üzerinde çalışılmakta. Bu konuda yönetmelikte gerekli düzenlemeleri yapıncaya kadar velilerimizin beklemelerini öneririm.

2007 doğumlu çocuğun ailesi 1. sınıfa değil de anaokuluna çocuğunu vermek isterse ne olacak?
2007 doğumluları doğum aylarına göre ayrıştırarak değerlendirmek gerek. Öğrenci velisinin istemesi halinde 60 aylık bir çocuğun anaokuluna gönderilmesinde herhangi bir engel söz konusu değildir.

Alt sınır şu anda 60 ay, üst sınır 72 ay gözüküyor. Aile 67 aylık çocuğu anaokuluna gönderdi. Birinci sınıfa ertesi yıl göndereceğinden üst sınırı aşıyor. Bu durumda ne olacak?
Bu çocuklar üst sınırı aşmakla beraber zorunlu eğitim çağında olduklarından ilkokula kayıt olmak zorunda. 1 Haziran itibarıyla 57 ayı tamamlamış olmayanlar okul öncesine devam edecekler. 57 ile 60 ay arasındaki öğrenciler ise velilerin talebi ve öğrencinin fizikî gelişimi dikkate alınarak ilkokula kayıt yaptırabilir. İlkokula devam etmeyecek öğrenciler okul öncesine devam edecekler.

2006 ve 2007’liler aynı sınıfta mı olacak?
Bu konuda hiçbir sistemde keskin bir ayrım yapmak mümkün değil.

Anaokulu öğretmenleri 1. sınıfa girecek mi?
Okul öncesi öğretmenleri yine okul öncesi öğrencilerine, sınıf öğretmenleri ise ilkokuldaki öğrencilere ders verecek. Okul öncesi öğretmenlerinin ilkokul öğrencilerine ders vermesi gerekmeyecek.

Bu öğrencilerin programı nasıl olacak? Okuma yazma öğrenecekler mi?
İlkokullarda, ilköğretim 2-4. sınıflarında okutulan program yine okutulmaya devam edecek. Ancak birinci sınıf programlarında yeni yaş durumu dikkate alınarak bu yaş durumuna uygun düzenlemeler yapılacak. İlkokullar, öğrencilerin çevreye duyarlılıklarını artıracak, okuma yazma becerilerini geliştirecek, sosyalleşmelerini sağlayacak ve temel yaşam kurallarını öğrenecekleri bir eğitim olacak.

Yeni program yazılacak mı?
İlkokul programları kademeli olarak yenilenecek.

Kuran dersinde baş kapanacak

Seçmeli Kuran-ı Kerim dersinde kıyafet nasıl olacak?
Dersin gereğine göre sadece ders sırasında olmak üzere İmam Hatip okullarında kız öğrenciler isterlerse başörtülü bu dersi okuyabilir. İmam hatip dışındaki okullarda seçmeli ders olarak seçilir, yeterli sayıyla sınıf oluşturulursa aynı şekilde o derse mahsus olmak üzere başörtülü ders yapılabilir.

Seçmeli dersler hangileri olacak?
Kanunda “Ortaokul ve liselerde, Kur’an-ı Kerim ve Hz. Peygamberimizin hayatı, isteğe bağlı seçmeli ders olarak okutulur” denilmekte. Diğer seçimlik derslerin adı geçmemekte. Ancak ortaokul ve lisede seçmeli dersler için geniş bir havuz oluşturulacak ve buradan dersler okulların öğretmenler kurulunca seçilecek. Sınıf öğretmenleri ilk dörtte, branş öğretmenleri ise ikinci ve üçüncü dörtte kadrolu olarak görev yapacaklar. Kanunda yönlendirmeden söz edilmiyor. Bu vesile ile ilkokullarda yönlendirmenin yapılacağı, 9 yaşındaki çocuğun mesleki eğitime başlatılacağı açıklamasının ne kanunla ne pedegoji bilimi ile ne de Bakanlığımız amaçlarıyla ve dünyadaki gelişmelerle bağdaşmadığını ifade etmek istiyorum.

İKİNCİ  DÖRT  YIL

Ortaokulda hazırlık yok

2. dördün 1. sınıfında bazı dersleri sınıf öğretmeni verebilecek mi?
Ortaokullarda tüm derslerde branş öğretmenleri görev alacak.

İlk dörtten sonra istenirse özel okullar hazırlık sınıfı açabilecek mi?
Ortaokullardaki 1. sınıflarda haftalık ders çizelgelerinde özel veya resmi okul ayrımı olmayacak. Tüm okullarımızda (ortaokul birinci sınıf) haftalık ders çizelgesinde yabancı dil ders saatlerinde esneklikler sağlanabilir.

Eğer yabancı okullardan, örneğin Fransız Lisesi din paketini almak isterse nasıl yapılacak?
Yabancı okullar Türk mevzuatına tabidir. Dengi resmi okullarımız için konulmuş programlar bunlar için de geçerli olacak.

Yabancı okulların orta bölümleri açılabilecek mi?
Yasal düzenleme yapılması gerekiyor, şu anda böyle birşey yok.

Meslek liselerine öğrenciler ikinci 4’te mi gidecekler? Meslek lisesinin binasında mı eğitimler olacak?
Bu konu çok speküle edilmektedir. Yapılan değişikliklerin hiçbir yerinde ortaokullarda meslekî eğitimden ve 9 yaşında mesleki eğitime başlamaktan söz edilmemekte. Eğer bundan amaç İmam Hatip ortaokulları ise evet bu değişikliklerle sadece İmam Hatip ortaokulları kurulmuştur. İlkokulu bitiren çocuklardan dileyenler İmam Hatip ortaokullarına devam edebilecekler. Ancak bu okullardaki zorunlu dersler ile genel ortaokullardaki zorunlu dersler arasında herhangi bir farklılık olmayacak. Sadece bu zorunlu derslere ilave olarak imam hatip lisesi programları ile ilgili olacak diğer dersler yer alacak. Bunun dışındaki ortaokulların hiç birisi meslekî eğitim veren ortaokul değil. Bu nedenle meslekî ve teknik eğitim 9. sınıfta, yani üçüncü 4 ’te başlamakta. Kanunun getirmiş olduğu ortaokul sistemi müstakil bir sistem olup, bunun istisnasını sadece İmam Hatip ortaokulları oluşturmakta. Fiziki olarak liselerle aynı mekânda açılan ortaokullar ise o liselerin ortaokulu olmayacak.

ÜÇÜNCÜ  DÖRT  YIL
Genel liselerin Anadolu lisesine dönüşümü seneye tamamlanacak

Bütün liseler Anadolu lisesine mi dönüştürülecek?
Genel liselerin Anadolu lisesine dönüştürülmesi programı 2010’dan bu yana devam etmekte olup bu yıl ve önümüzdeki yıl da devam ederek tamamlanacak. Mevcut durumdaki öğrenci kabul esas ve usulleri uygulanmaya devam edecek. Ancak lise eğitiminde okul çeşitliliği yerine program çeşitliliği esas olacak. Böylece sınavların eleme, sıralama ve yerleştirme amaçlı olması yerine programlardaki kazanımların ölçülmesi ve değerlendirilmesi amaçlı yapılması öngörülüyor.

Galatasaray, İstanbul Erkek Lisesi, fen liselerinin orta bölümleri açılacak mı?
Ortaokulların liselerle aynı mekânda olması, bu liselerin ortaokulu şeklinde olacağı anlamına gelmemekte. Bunun istisnasını İmam Hatip ortaokulları oluşturmakta.

Bu okullara girmek için sınava mı girecek, puana göre mi ayrım yapılacak?
Tüm ortaokullara geçiş sınava tabi olmaksızın yapılacak.

Bu süreçte okula devam etmeyenler için nasıl yaptırım uygulanacak?
Artık lise kademesi zorunlu eğitim kapsamına alındı. Ortaokulu bitiren öğrenciler 2012-2013 öğretim yılından itibaren liselere devam etmek zorunda. Lise eğitimine devam mecburi olup devam etmeyenlere mevcut idarî tedbirler uygulanacak.

Yasaya Eylül ayında mı geçilecek?
Kanun Resmi Gazete’de yayınlandığı gün yürürlüğe girecektir. Bu kanunla getirilen sistem 2012-2013 öğretim yılında uygulamaya geçirilecek. Ancak Bakanlar Kurulu’na bir eğitim öğretim yılı erteleme yetkisi verilmiştir. Şayet Bakanlar Kurulu bu yetkisini kullanmaz ise bu sene 8. sınıfı tamamlayan öğrenciler zorunlu eğitim kapsamında 9. sınıfa başlamak zorunda.

Dershaneler kapatılmayacak

Dershaneler ne zaman, nasıl kaldırılacak?
Bir kanun çıkarıp da dershaneler kapatılmayacak. Ancak, bu kurumlara olan talepleri oluşturan sebepler ortadan kaldırılarak eğitim ve öğretimin sadece okullarımızda gerçekleşeceği bir eğitim ortamı sağlayacağız. Özellikle lise eğitiminden sonra üniversiteye olan talebi karşılamak için yeterli kapasite oluşturmakla birlikte üniversitelere girişte daha esnek düzenlemeler geliştirme çalışmalarımız devam etmekte. Ayrıca, lise türlerinin azaltılması ve program çeşitliliğinin güncellenerek artırılması konusundaki çalışmalar tamamlandığında Seviye Belirleme Sınavı’na (SBS) ihtiyaç olmayacak.