Okul masrafı yapana vergi avantajı var mı?
Okullar açıldı, masraflar başladı... Kitap, defter, servis, yemek, özel okul masrafları vergiden düşülebilir mi? Kimler yararlanabilir, şartları nelerdir? Memur ve çalışanlar bu avantajdan yararlanabilir mi?
Öğrenci ve öğretmenler için yaz tatili bitti. Bu hafta itibariyle okullar açıldı...
Günümüzün en pahalı yatırım araçlarından birinin eğitim olduğu düşünüldüğünde okulların açılması, velilerin de okul masraflarının başlaması anlamına geliyor.
Masraflar sadece defter, kitap ve kıyafetten ibaret de değil...
Bunlara servis, yemek ve yurt ücreti, özel okul, özel ders ve vakıf üniversitelerine yapılan ödemeler de eklendiğinde velilerin eğitim için yaptığı harcamalar hiç te yabana atılmayacak tutarlara ulaşıyor.
Hatta bir yıl için neredeyse küçük bir daire veya ortalama bir otomobil fiyatı isteyen (Ne kadar vicdani size bırakıyorum) özel okulların varlığı; "Günümüzün en pahalı yatırım araçlarından biri eğitimdir." deyiminin doğruluğunu da kanıtlıyor.
Eğitim harcamaları bu kadar ağır olunca veliler de 'Çocukların okul masraflarını vergiden düşebilir miyim?' diye sormaya, bunu araştırmaya başlıyor.
EĞİTİM MASRAFLARININ VERGİDEN DÜŞÜLMESİ...
Halk arasında kullanılan bu "vergiden düşme" tabiri her ne kadar sıklıkla kullanılıyor olsa da aslında yanlış bir tabir.
Doğrusu, "eğitim giderleri vergiden değil, verginin hesaplandığı toplam gelirden" düşülebiliyor.
Dolayısıyla eğitim giderlerini vergi matrahından düşenler "daha az vergi ödüyor."
KİMLER YARARLANABİLİR...
Beyan edilen gelir türünün önemi olmayıp, yıllık gelir vergisi beyannamesi veren gerçek kişiler; "kendisi, eşi ve çocuklarına ait" eğitim harcamalarını o yılın vergi beyannamesindeki gelirinden indirebiliyor. Yani;
- Bakkal, mobilyacı, konfeksiyoncu, emlakçı gibi gelir vergisi mükellefleri
- Avukat, doktor, mali müşavir gibi serbest meslek erbapları
- Kira geliri dolayısıyla gayrimenkul sermaye iradı beyannamesi verenler
- Kâr payı, temettü geliri beyan eden eden şirket ortakları
- Diğer kazanç ve iratlara ait beyanname veren gerçek kişiler
Kendisi, eşi ve çocukları (Çocuğun 25 yaşını doldurmamış olması gerekmektedir.) için yapmış olduğu eğitim harcamalarının; yıllık gelirinin "yüzde 10'unu" aşmayan kısmını, gelir vergisi beyannamesinden indirim konusu yapabilir. (Gelir Vergisi Kanunu Madde 89/2)
Bu konuyu bir örnekle açıklamak gerekirse;
2022 yılında 500 bin TL kira geliri beyan eden ve çocuğu için 60 bin TL özel okul harcaması yapan Ahmet Bey, 2022 yılı gelirinden 50 bin TL (Gelirinin en fazla yüzde 10'u) indirebilecek, böylece Ahmet Bey'in vergi hesaplaması yapacağı matrah 450 bin TL'ye düşecektir. Bu durumda Ahmet Bey, "17 bin 500 TL daha az vergi" ödeyecektir. (Kira gelirinden düşülecek istisna ve indirimler hesaba katılmamıştır.)
MEMUR ve İŞÇİYE YOK...
Memurlar veya bordrolu çalışan işçiler 'Biz de eğitim harcaması yapıyoruz, bize de bir avantaj yok mu?' diye sorarsanız hemen söyleyeyim; çok yüksek tutarda bir maaş almıyorsanız maalesef sizler için herhangi bir vergi avantajı yok.
2022 yılı için, birinciden sonraki işverenden alınan ücretlerin toplamının 70 bin lirayı ve birinci işverenden alınan dâhil ücret geliri toplamı 880 bin TL'yi geçip yıllık beyanname vermek zorunda olanlar, eğitim giderlerini vergi matrahından indirebiliyor. (Tutarlar her yıl yeniden belirlenmektedir.)
VERGİ AVANTAJINDAN YARARLANMANIN ŞARTLARI...
Tabi bu vergi avantajından yararlanmanın birtakım şartları var. Bunlar;
- Harcamanın Türkiye'de yapılması. Yani yurtdışındaki (Kıbrıs dâhil) bir özel okulda okuyanlar bu avantajdan yararlanamıyor.
- Harcamanın yapıldığı eğitim kurumunun gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olması. (Vakıf üniversiteleri kurumlar vergisinden muaf olduğundan bunlara ödenen tutarlar ile okul aile birliği ya da okul koruma derneklerine yapılan bağış ve yardımlar indirim konusu yapılamaz.)
- İndirim yapılan tutarın, kurumlardan alınacak belgelerle teşvik edilmesi.
Özetle; vergi mevzuatımızda eğitimin teşvik edilmesi ve eğitim harcaması yapanlara devlet tarafından bir takım avantajlar sağlanması ile ilgili pek çok düzenleme mevcut.
Fakat, devletin eğitim harcamalarındaki maddi yükünün hafiflemesi, eğitim ve öğretim kalitesinin artırılması, vergi avantajı sağlanan gruplar arasında daha hakkaniyetli olunması gibi nedenlerle sadece beyanname veren gerçek kişilerin değil, "beyanname vermeyen memur ve işçilerinde" bu avantajdan yararlanmasına olanak sağlayacak bir düzenlemeye gidilmesi yerinde olacaktır.