Dış politika uzmanları SKY Turk ekranlarında ABD seçimlerini olası sonuçlarını yorumladılar...
Abone olİNTERNETHABER.COM
Ersin Kalaycıoğlu, Andrew Finkel, Nuh Yılmaz, Hasan Ünlü, Cemil Ertem ve Şükrü Elekdağ dün akşam Skyturk360’ta Korcan Karar’ın hazırlayıp sunduğu “50 + 50 Dakika”da önümüzdeki günlerde gerçekleşecek olan ABD seçimlerini değerlendirdi.
OBAMA DIŞ POLİTİKADA ÇOK BAŞARILI OLDU
Obama'nın genel performansını değerlendiren Şükrü Elekdağ ABD Başkanını başarılı bulurken dış politikada ise tam not verdi:
"Obama ABD nin hepsini memnun edemedi. Obamayı komunist olmakla suçladılar. Ekonomide çok yavaş bir gelişme oldu. Obama Detroit’deki otomotiv sanayiini kurtardı. İşsizliği azaltma konusunda başarılı oldu. Dış politikada Obama göreve geldiğinde Amerika iki savaş içerisindeydi. Sorunlar tamamen hallolmasa da Irak savaşından çekildi. Afganistan’da da bir çekilme planı uyguluyor. Dış politika bakımından da oldukça iyi bir performans ortaya koyuyor."
ABD SEÇİMLERİ VE TÜRKİYE
Elekdağ ABD seçimlerinin Türkiye üzerindeki etkileri içinse şunları söyledi:
"ABD başkanının kimliği Türkiye açısından önemli. Romney fanatik bir İsrail destekçisi. Ayrıca Romney Bush doktrinine yakın bir insan. Romney’İn ABD başına glmesi ABD’nin başına Ortadoğuda bela açacak. Obama daha ölçülü bir adam, diplomasiye önem veriyor. Sonuna kadar diplomasiyi öngörüyor. Tek taraflı yaklaşımları tercih etmiyor. Ortaklara, müttefiklere önem veriyor. Obama Türkiye’nin önemini son 4 yılda öğrendi. Obama’nın gelmesi Türkiye’nin lehinedir. Ama yine Türkiye ile Amerika arasında Kürt meselesi çıban başı olarak devam edecektir. ABD Türkiye’nin beklentilerini yapmadı. Benim de kanaatim Obama’nın seçileceğidir. ABD dış politikasını İsrail tanzim eder.
Amerikadaki seçimlerinin Türkiye’de yerel etkileri olacaktır. Obama döneminde Türk dış politikası zigzaglar çizdi. İranla Türkiyenin içli dışlı olması Amerika için kabus bir durumdur. Türkiye 180 derece dönerek İran ve Suriye politikasını Amerikanınki ile paralel hale getirdi. Obama gittiğinde ise bunlar silbaştan olacak."
OBAMA VAADETTİKLERİNİN ÇOK AZINI GERÇEKLEŞTİRDİ
Ersin Kalaycıoğlu ise Elekdağ'dan farklı olarak Obama'nın ABD toplumuna vaddettiği gelişmelerin bir çoğunu gerçekleştiremediğini söyledi. "Kendi açısından bir başarı gibi görünse de verdiği sözlerin çok azını gerçekleştiren bir başkan gibi görünüyor." diyen Kalaycıoğlu şöyle konuştu:
"Obama'nın temel problemi beklentileri çok yükseltmiş olmasıdır. Birtakım siyasi hakları genişleteceğini belirtti. Amerikadaki temel anlayış, özellikle muhafazakarların anlayışına göre insanlar yoksul doğabilir ama herkese zengin olabileceği imkanlar sağlanmıştır. Zengin olmuyorsa da o kişi zengin olmayı istemediği içindir. Sağlık düzenlemelerini, ayrılan bütçeyi bu anlamda ABD’li muhafazakarlar kabul etmiyorlar. Amerikalılar iktisadi çöküntüyle karşılaştığında bacayı alev sardığında hükümetin müdahale edip yangını söndürmesini, istikrarın sağlanması için hükümetin müdahalesini son çare olarak kabul ediyorlar. Ama istikrar sağlandığı anda bu etkinin hemen çekilmesi bekleniyor. Obama bu anlamda da eleştiriliyor. ABD 16 trilyon dolar borcun altında. Fakat Obama Cumhuriyetçilerden bir enkaz devralmıştı. Kendi açısından bir başarı gibi görünse de verdiği sözlerin çok azını gerçekleştiren bir başkan gibi görünüyor."
OBAMA KAYBEDERSE DIŞ POLİTİKADA YENİ BİR NEO CON DÖNEMİ BAŞLAR
Kalaycıoğlu, seçimleri Ramney'in kazanması durumunda dış politikada yeni bir neo con döneminin başlayacağını söyledi.
"Romney İsrail dışında başka birşey bilmiyor. Romney haritada İran’ın yerini bilmiyor. Benim korkum kendisinin değil başkalarının dış politikasını yöneteceği yönündedir. Romney gelirse dış politika yüksek ihtimalle neo-conların elinde olacaktır. ABD’de seçimler çok pahalıya gelmeye başlıyor artık. Obama’nın kazanması çantada keklik değil. Fakat Romney’in dış politikasını Romney dahil hiçkimse bilmiyor mesele de budur. Romney diyor ki zenginlerden vergi almayacağım. Ancak zenginlwer amerikaya yatırım yapmıyor bu bir problem. İkinci olarak savunma harcamasını arttıracağından bahsediyor. Bu arada da sosyal devleti yok edeceğim diyor. Bu Amerika’da hayli desteklenen bir pozisyon. Bizim seçmen açısından anlaşılamayabilir ama bu Amerika’daki anlayışla alakalı. Netanyahu hükümeti Romney’i destekliyor.
Obama baba Bush’tan farklı bir politika izlemiyor. Romney’in gideceği noktada herhangi bir düzlük yok. Am şuandaki pozisyonları itibariyle İsrail açısından hangisi gelirse gelsin çok farketmeyecektir."
OBAMA KARARSIZLARI OLUMLU YÖNDE ETKİLEDİ
Hasan Ünlü ise olası seçim sonuçlarını yorumladığı programda Obama'nın kararsızları olumlu etkilediğini vurguladı:
"Reutersın anketlerine göre Obama %47, Romney %46. Her ik aday da kafa kafaya gidiyor diyebiliriz. İşsizliği Obamanın %8’in altına çekmesi ilk dönemde halk nezdinde ciddi bir başarı olarak görülüyor. Obama bizzat her sorunun üzerine gitti. Kararsızların eyaletlerinin büyük bölümünün doğu kıyılarında olması ile Obama kararsızları olumlu etkiledi."
OBAMA'NIN MUTLAKA İKİNCİ BİR DÖNEME İHTİYACI VAR
Cemil Ertem, Obama'nın temsil ettiği değişim dinamiğinin sonuç alması için ikinci bir iktidar dönemine ihtiyacı olduğunu savundu:
"Yaşanan kriz bir eksen değişimini beraberinde getiriyor. Dünya hiyerarşisi yeniden biçimleniyor. Bush dönemi Obamayı hazırladı ve ortaya çıkardı ama Clinton’da Bush’u hazırladı ve ortaya çıkardı. 2001 ikiz kuleleri ABD’nin ortaya çıkardığı bir kaostur. 2008 krizi bir süreçtir, bir değişim sürecidir. Obama da bir değişimi simgelemiştir ve bu anlamda çok yüksek beklentileri beraberinde getirmiştir. 1. Dönemde Obama vaatlerini yerine getirememiştir. Bahsettiğim kapsamlı değişimi yapamadı. Sebebi ise Amerikanın bütçe açıklarını idare etmek artık çok zor. Obama’nın yapmak istedikleri Amerika ve dünya kapitalizmi için kolay değil ve mutlaka bir ikinci dönem gerekiyor."
OBAMA BU DÖNEMDE KÜRT SORUNUNU ÇÖZMEK İSTİYOR
Cemil Ertem, Obama'nın seçilirse yeni dönemde Kürt sorunu üzerine yoğunlaşacağını da sözlerine ekledi:
"FED kurumsal olarak Obama’nın arkasında. Obama bu dönemde Kürt sorununu çözmek istiyor. Amerika ortadoğudan çekiliyor bu çok önemli ve Türkiye gibi eksen ülkelere ortadoğuyu bırakıyor.
NUH YILMAZ: HALK OBAMA KONUSUNDA İKNA OLMUŞ DURUMDA
"Seçim konuşmaları ile gerçeklerin birbirinden ayrılması gerektiğini düşünüyorum. Bu beklentilerin gerçekleşmesini beklemek çok normal değil. Obama’nın yerine getiremediği şeyler var. Herşeye rağmen Obamanın başarılı olduğunu düşünüyorum. Çünkü hakikaten Obama bir enkaz devraldı. Bu enkazda Amerikayı belirli oranda dengede tutması bir başarıdır. Arap Baharından sonra hiç bir başkan yada lider durumu kendi lehine yönetemezdi Amerika da bunu yapamadı. Bu sebeple başarı ve başarısızılığı somut durumlar üzerinden değerlendirmek lazım diye düşünüyorum. Ama bana göre halk Obama konusunda ikna olmuş durumda."
NUH YILMAZ: ROMNEY'İ FAZLA KÜÇÜMSEMEMEK LAZIM
"Romney’de başkan havası var. Bugün baktım anket ortalamalarında Romney önde görünüyor. Romney’in özellikle ekonomi alanında halka daha fazla güven verdiği ortada. Dış politika açısından bakarsak, ABD dış politikasını ne söylediğini bilmeyen bir başkana bırakacak kadar basit değildir. Romney’in seçilmesi çok büyük krizler yaratmaz. Romney hatalı olabilir ama halkın hoşuna gidiyorsa diyecek birşey yoktur. ABD’nin çıkarları artık belirli bir sınıra ulaşmıştır. Bunları bu sebeple kadrolardan biraz bağımsız düşünmek lazım. ABD’de %30 civarında fundementalist hristiyan var. Romney’i çok fazla küçümsememek lazım."
KASIRGA ABD SEÇİMLERİNİ Mİ VURDU?
Andrew Finkel ABD'yi kasıp kavuran kasırganın seçimlere olası etkisini yorumladı.
"Bu fırtına seçimleri nasıl etkiler bilemiyoruz. Obama kasırgada iyi bir performans gösterdi. Obama için bir fırsat oldu. New Jersey’in valisi Obamaya çok teşekkür etti cumhuriyetçi bir vali olmasına karşın. Bir ihanet olarak görüldü bu. ABD’de büyük gazeteler Obama’ya destek veriyor."
TÜRKİYE ABD'NİN ÖNEMİNİ ANLADI ÇÜNKÜ SURİYE POLİTİKASI ÇÖKTÜ
Finkel, seçimlerin Türkiye etkilerini ve ABD-Türkiye ilişkilerini de yorumladığı programda şöyle dedi:
"Tam tersi Türkiye ABD’in önemini öğrendi çünkü Suriye politikası çöktü. Şuanda Amerikan ve Türk ilişkileri çok samimi. Dış politika kolay kolay değişmez. Seçimler dış politika bakımından önemi var ama çok büyük bir önemi yok. En önemli konu ekonomik alan olabilir. Romney ile Obama arasında da büyük bir fark var ekonomi konusunda. Romney kısaca bütçeyi kısıtlayacağız, kamu harcamalarını kısacağız diyor. Bu Amerika’da büyümeyi azaltacak ve tüm dünya etkilenecek."