Mutasyon salgını bitirir mi? Türk bilim insanları yanıtladı

İngiltere’nin ‘Koronavirüs mutasyona uğradı” açıklaması dünyada paniğe neden olurken Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, “Eğer gerçekten orijinal virüsten daha hızlı yayılıyor ise salgının bitmesi için beklediğimiz mutasyonun başlangıcı da olabilir” diyerek tartışma başlattı. Uzmanlar bu olasılığı yorumladı.

İngiltere kaynaklı, mutasyona uğrayan corona virüs tüm dünyayı alarma geçirdi. Laboratuvar çalışmaları değişim geçiren virüsün yüzde 70 daha hızlı bulaştığını gösteriyor. Peki virüs daha ağır bir hastalık tablosuna yol açıyor mu? Aşı çalışmaları bu durumdan etkilenir mi? Alınacak önlemlerde bir değişiklik olur mu? 

İngiltere’nin ‘Koronavirüs mutasyona uğradı” açıklaması dünyada paniğe neden olurken Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, “Eğer gerçekten orijinal virüsten daha hızlı yayılıyor ise salgının bitmesi için beklediğimiz mutasyonun başlangıcı da olabilir” diyerek tartışma başlattı. Uzmanlar bu olasılığı Hürriyet için değerlendirdi.

Prof. Dr. Tevfik Özlü: Mutasyonlar tamamen rastlantısal olarak ortaya çıkar. Kuralı yoktur ve önceden tahmin edilemezler. Virüsün amacı bizi öldürmek değil. Çünkü konakçı ölünce, virüs de ölür. Mutasyonun sonucu önümüzdeki günlerde ortaya çıkacak. Bizim istediğimiz hastalık oluşturma gücünü yitirmesi. Ancak ne yazık ki henüz o yönde bir bulgu yok. Bu nedenle de tedirginlik ve endişe var. Mutasyonun şekli sahada doğrulanmalı.

Doç. Dr. Sema Kultufan Turan: Beklenti, virüsün mutasyona uğrayıp hastalık yapıcı özelliğinin ya da öldürme ihtimalinin yok olması yönünde. Ancak mutant virüsün daha az hastalık yaptığına dair henüz kanıt yok. O nedenle ‘Beklenen mutasyon gerçekleşti’ demek ya da tersi bir yorum yapmak için çok erken. Ülkemizde de henüz mutasyona uğrayan virüse rastlanmadı ancak enfekte olanlara bakılarak araştırılıyor.

Prof. Dr. Mustafa Hasöksüz: 2003 SARS koronavirüsü, 3-4 ay içinde mutasyona uğrayarak gücünü kaybetmişti. Şimdiki koronavirüsteki olası mutasyonlarda böyle bir beklenti var fakat virüslerdeki mutasyonik değişimler iyi yönde olabildiği gibi kötü yönde de olabilir. Bunun hiçbir garantisi yok. Önümüzde aylar virüsün bu özelliğinin olup olmadığını kanıtlayacak.

Mehmet Ceyhan: Henüz karamsarlık için bir neden yok
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, şu açıklamalarda bulunmuştu: “Birkaç gündür herkes İngiltere’de ortaya çıkan yeni mutant koronavirüsle (B.1.1.7) ilgili telaş içerisinde. Henüz karamsarlık için bir neden yok. Çünkü;

1) Bulaşıcılığın yüzde 70 arttığı bulgusu şimdilik sadece bir modelleme sonucu. Henüz gerçekten daha bulaştırıcı olduğu bile laboratuvar ve klinik verilerle doğrulanmış değil.

2) Ülkelerin önlem alması doğal, çünkü virüsün özellikleri tam anlaşılıncaya kadar, yani daha bulaştırıcı ve ağır hastalığa neden olmadığı belli oluncaya kadar yayılması önlenmelidir.

3) Bu mutasyon eğer gerçekten orijinal virüsten daha hızlı yayılıyor ise, salgının bitmesi için beklediğimiz mutasyonun başlangıcı da olabilir. Çünkü o mutasyonda virüsün daha bulaşıcı, ancak zararsız hale gelmesini bekliyoruz. Yani ilk değişiklik gerçekleşmiş olabilir.

4) Ancak istemediğimiz yönde bir mutasyon olursa, zorunlu olarak virüsün yayılmamasına gayret edeceğiz. Sonuç olarak henüz telaşlanacak bir noktada değiliz. Her zamanki gibi dikkatli olmalıyız.”