Musul'dan Türk askeri ne zaman çekilecek işte tarihi

MUSUL'daki Türk askeri nedeniyle yaşanan krize Türkiye son noktayı koydu. Türkiye, "geri çekilin" çağrısı yapan Rusya, Irak ve İran'a geri çekileceği tarihi açıkladı.

Musul'daki Türk askeriyle ilgili krize Türkiye, Irak ve İran'ın ardından Rusya'da dahil oldu. Bin 200 askeri Musul'un Başika kasabasına gönderen Türkiye, İran ve Rusya'nın baskısı ile Bağdat'tan gelen "askeri geri çekin "çıkışlara rağmen Ankara Başika'dan geri çekilmeyeceğini açıkladı.

Türk Silahlı Kuvvetleri, Başika'da IŞİD ile mücadele kapsamında Sünni ve Şii Türkmenler, Musullu Sünni Araplar ve Kürtlere silahlı eğitimi 2017 Temmuz ayına kadar sürdürecek.

96'DAN BU YANA BÖLGEDE

Türkiye, 1996'dan bu yana Irak'ın kuzeyinde Kürt bölgesinin sınır hattında 7 askeri üs ve Dohuk, Erbil, Süleymaniye ve Zaho kentlerinde 8 askeri irtibat bürosu ile varlığını sürdürüyor. 2003 işgalinden sonra ilk misyon temsilciliğini açan Türkiye, IŞİD 49 çalışanını kaçırıncaya kadarki tek konsolosluğa sahip olarak Musul'da faaliyetlerini sürdürüyordu.

TÜRKMEN VE ARAPLARA DA EĞİTİM VERİLECEK

IŞİD ile mücadelede örgütün Suriye kolu ile doğrudan irtibatını koparacak olan ve Kürtler için en önemli bir merkez konumundaki Şengal ve Zummar bölgesinin IŞİD'ten alınması için Silahlı eğitim ve lojistik destek veren Türkiye, Türkmenler ve Sunni Araplar ve Şiilerin IŞİD belasından kurtulması için Başika bölgesinden koordinasyon ve terörle mücadele eğitimlerini devam ettirecek.

ANAYASADA ÇÖZÜLMELİ

2003 Irak işgalinden bu yana Kürt yönetimi ile Bağdat yönetimi arasında ciddi tartışmalara neden olan hatta eski Başbakan Nuri El Maliki ile Kürt Yönetimi Başkanı Mesut Barzani arasında diplomatik ve siyasi krize dönüşen tartışmalı bölgelerin Irak Anayasasındaki tanımı 140. maddeye dayandırılıyor. Kerkük, Diyala, Mahmur, Sincar (Şengal) Zummar, Tuz Hurmatu gibi bazı bölgelerin içinde Başika da yer alıyor. Bu bölgeler, Irak Anayasasının 140. maddesine göre 2006'da çözülmesi gereken ancak hala çözüm bekleyen tartışmalı bölgeler olarak adlandırılıyor.

Bir çok krize ve hatta zaman zaman silahlı tahdit boyutuna ulaşan tartışmalı bölgelerin kontrolünü ele geçirmek için Irak eski başbakanı Nuri El Maliki, Dicle Operasyon birimini kurmuştu.

ERDOĞAN KORUMUŞTU

Ancak Maliki'nin Dicle Operasyon birimini Misaki Milli sınırı olan Ceberi Hamrin Dağı eteklerine getirdiği süreçte, dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, Kürtleri koruma altına alarak Maliki yönetimine durumun kabul edilemez olduğunu bildirmiş, Erdoğan'ın tepkisi üzerine Maliki yönetimi tansiyonu düşürmüş ve geri çekilmişti. Irak yönetimi o dönemde de Türk askeri varlığının olası bir operasyon durumunda sessiz kalmayacağını dikkate almış ve krizi derinleştirmekten geri durmuştu. Diğer taraftan TSK'nın Irak'taki varlığına ilişkin 2005'den bu yana Irak MGK'sı tam 7 kez "Askerinizi çekin" demesine rağmen Ankara asla geri adım atmamıştı.

İRAN'IN KERKÜK OYUNU

Yeni Şafak'ın haberine göre, TSK'nın Irak Kürt bölgesinde olmasından rahatsız olan İran istihbaratının bölgede başta PKK üzerinden olmak üzere bir çok girişimi olduğu biliniyor. İran'ın Şii Türkmen kartı ile de bölgede tehlikeli oyunları olduğu biliniyor. 4 Temmuz 2003'te Kuzey Irak'ın Süleymaniye kentinde karargâh kurmuş bulunan 11 Türk Silahlı Kuvvetleri mensubu ve Türkmen mihmandarlarının Irak'taki işgal kuvvetlerinin bir parçası olan Amerikan 173. Hava İndirme Tugayı'na bağlı askerlerce ve yanlarında peşmergelerin de bulunduğu bir ortamda, bir baskın sonucu başlarına çuval geçirilerek götürülüp 60 saat sorguya çekilmelerinin arkasındaki da bir İran oyunu olduğu ortaya çıktı. İran'ın 3 Şii Türkmen üzerinden ABD'li yetkililere yönlendirici, ispiyonaj yapmaları üzerine gerçekleştiği biliniyor.

TARTIŞMALI BÖLGEDE IRAK'IN ETKİNLİĞİ YOK

İran'ın paramiliter güçlerinin başındaki Kasım Süleymani'nin Irak ve Kürt bölgesindeki her adımı Türkiye kamuoyuna yansımıştı. Irak Anayasasının 140. maddesi kapsamında yer alan, Diyala dışında Irak yönetiminin her hangi bir kurumu veya askeri polisi hakimi savcısı bulunmuyor. IŞİD'in Kerkük'e yönlenmesi ile birlikte 20014 Temmuz ayından bu yana Irak yönetimi Kerkük'ü de tamamen terk etti. Mahmur, Sincar (Şengal) Zummar, Tuz Hurmatu ve Başika gibi bölgeler harita üzerinde Bağdat'a bağlı gibi görünse de işgalden bu yana bu bölgelerde Peşmerge vardı ve idari olarak tüm ihtiyaçları Kürt yönetimi tarafından karşılanıyordu. Bu nedenle Bağdat'ın bu bölgelerde esamisi dahi okunmazken şimdi İran ve Rusya'nın baskısı üzerine Bağdat TSK'nın bölgeden gitmesini istiyor.