Mucizevi programlar tartışma konusu

Sırlarla dolu mucizevi insan öyküleriyle, 'ilahi adaletin er ya da geç tecelli edeceği' mesajı veren dramalar, reytinglerde zirveye oturdu. Ancak uzmanların itirazı var.

Her sezon yeni bir yapımın moda olduğu televizyon dünyasına, son aylarda mucizevi insan öykülerini anlatan programlar damgası vuruyor. Başına talihsiz olaylar gelmiş insanların yaşadıklarının anlatıldığı kısa dramalardan oluşan programlar, her hafta reyting yarışında zirveye çıkıyor. Ak saçlı, davudi sesli bir sunucunun anlatımıyla başlayan hikâyelerde, gelin - kaynana, karı - koca çatışması gibi konuları, popüler olmayan oyuncular canlandırıyor. Hikâyeler, iyilik yapanın mutlaka karşılığını bulacağını, kötülerin ise başının beladan kurtulmayacağını anlatan mucizevi bir sonla noktalanıyor. 'Yüreği yanan, rahatlıyor' Bu formatın ilk örneği, 7 yıl önce Samanyolu TV'de 'Sır Kapısı' programıyla başladı. Bu yıl 'Sırlar Dünyası' ismiyle devam eden yapımı, Kanal 7'de 'Kalp Gözü' programı takip etti. Bu iki programın reyting başarısı diğer büyük özel kanalları da harekete geçirdi. Show TV'de 'Gizli Dünyalar', atv'de ise 'Aşkın Mucizeleri' isimli yapımlar başladı. 'Sırlar Dünyası'nın sunucusu Reha Yeprem, halka 'ilahi adaletin olduğunu' gösterdikleri için büyük ilgi gördüklerini iddia ederek, şöyle konuştu: "Toplumda öyle bir çöküş yaşanıyor ki, yüreği yanan insanlar televizyonda programlarımızı izleyince ilahi adaletin olduğunu, kimsenin yaptığının yanına kalmayacağını görüyor ve rahatlıyor. Bu açıdan insanlara doğruyu gösterip ümit veriyoruz. Ayda 1200'e yakın mektup alıyoruz." 'Sırlar Dünyası'nın yapımcısı Mustafa Kartal ise, "Doğruları işlediğimiz için böylesine büyük ilgi görüyoruz. Televizyon dünyasındaki yozlaşma da bize seyircinin teveccüh göstermesine sebep oldu. Büyük kanalların da benzer programlar yapmaya başlaması bizi sevindirdi" diye konuştu. 'Bu, yozlaşmaya tepkidir' Reyting başarılarını halkın toplumsal yozlaşmaya tepkisi olarak değerlendiren 'Kalp Gözü'nün yapımcısı ve yönetmeni Gül Güzelkaya da, şunları söyledi: "Artık insanlar sürekliliği olan dizilerden sıkıldı. Çok çabuk sonuca ulaşacak 20 - 25 dakikalık dramaları tercih ediyor. Bizim bütün hikâyelerimiz, 'İyilik yaparsanız, muhakkak iyilik görürsünüz' mesajı taşıyor. Halk yapımımıza ilgi göstererek giderek yozlaşan toplulumuza, 'Bir dakika dur, nereye gidiyoruz?' diyor. Mesela, gelin - kaynana hikayesini anlattık, bir kadın kapıma kadar gelip 'Yavrum sağ ol, gelinim bana çok kötü davranıyordu. Şimdi sizi izledikten sonra öyle davranmıyor' dedi." TV eleştirmenleri 'Bu da geçer' diyor Sina Koloğlu (Milliyet): "İnsan hayatında geriye dönülmeyen anlar ya da unutulmaz aşklar önemli yer tutar. Türk toplumu da kaderci bir yapıya sahip olduğu için bunlar üzerine kurulu yapımlar son dönemde revaçta. Fantastik bir yönü var. Ayrıca bu temaları kullanan diziler, filmler tüketildi. İzleyici şimdi bu yapımları keşfetti. Görsel tüketimin bu kadar yoğun olduğu, günde 5 saate yakın televizyon izlenen bir ülkede neden sorusu bence anlamsız. Çünkü bir yıl sonra bugün başka yapımların neden izlendiğini soruyor olabiliriz." Cengiz Semercioğlu (Hürriyet): "Ekranda birtakım şeylerin modası geçiyor, yerine yenileri geliyor. Bu son durum ekrandaki ikinci reality program dalgası. 'Yangın Var', 'Sıcak Saatler' gibi yapımlar, büyücü, cin, şiddet gibi öğeler olduğu için uzun sürmedi. Halkın özellikle 'total' seyircinin bu programlara büyük ilgi görtermesinin altında Türk halkının mucizevi olaylara fazla meraklı olması yatıyor. Kış döneminde iyi diziler çıkınca bu yapımlar yine izlenir ama bu kadar reyting yapmayabilir." Uzmanlar: Çok riskli Kanallarda sayıları artan bu tür programları uzmanlar şöyle değerlendirdi: Prof. Dr. Nilüfer Narlı (Kadir Has Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı: Ortada çok ciddi bir eğitim sorunu var. İnsanlar, herhangi bir olayı bilimsel, rasyonel yaklaşım yerine, inançla, doğaüstü güçlerle açıklamak istiyor. Falcılara giden, büyü yaptıran, hurafelere inananlar var. Bu küçük bir kitle değil. İnsanlar doğaüstü güçlere inanma eğilimine yönlendiriliyor. Kişi programları izledikten sonra, isteklerini doğaüstü güçlerden bekliyor. Gerçekleşmeyince de hayal kırıklığına uğruyor." Psikiyatr Dr. Ayhan Akcan: "Programı izleyen çocuklar, ruhsal ve zekâ sorunu olan insanlar, bu tür programları gerçek olarak algılayabilir. Olayın sosyolojik, psikolojik ve yasal yönü tartışılmalı. Yanlış inanışlara aldanabilecek insanlar olunca, bu tür programlar ön plana çıkar. Zaten doğaüstü yaşantılar, 5 duyu dışındaki algılamalar, rüya, uyku, ruh gibi konular henüz bilimsel olarak açıklanmış değil. Bilimsel olmayan bir konunun izlenmesi sakıncalı olabilir. RTÜK'ün süratle yaptırım uygulaması gerekir." Programlardan birkaç 'mucize' örnek İstenmeyen bebek (Sırlar Dünyası): Meral ve Aydın evleneli 2 yıl olmuştur. Doktora giden çift, ancak uzun bir tedaviyle çocuk sahibi olabileceklerini öğrenir. Bu sırada Meral, beklenmedik bir şekilde hamile kalır ve aileyi sevince boğar. Ancak doktorlar, çocuğun zeka özürlü olacağını ve 21. haftayı doldurmadan kalbini durdurmak gerektiğini söyler. Meral ve Aydın, çocuğu aldırmaya karar verir. Ancak Meral'in gördüğü bir rüya ve Aydın'ın yaşadığı sır dolu olaylar, bu kararı değiştirir. Bu çocuğa sahip olmak, onlara mükâfat olarak geri dönecektir. Gerçek dost (Gizli Dünyalar): Tahsin ve Ömer, üniversiteden arkadaştır. Varlıklı Tahsin, Ömer'e hep destek olmuştur. Yıllar sonra Ömer, zengin bir işadamı olur. Tahsin ise her şeyini kaybeder ve yardım için sonunda Ömer'e gider. Ama Ömer, eski arkadaşını kovar. O günden itibaren, mucizevi olaylarla Tahsin'in hayatı değişir, güçlü biri olur. Ama bir ölüm, eski arkadaşının gerçek dost olduğunu gösterecektir. Rüya ölüme çağırdı (Kalp Gözü): Kayınvalidesiyle anlaşamayan Fatma, kocası evden gidince yük gördüğü yaşlı kadının yemeğini bile almaktadır. Oğlu evlenen Fatma, yaşlı kadını öldürür. Aradan 3 yıl geçer, Fatma'nın eşi ölür. Fatma, oğlunun yanına sığınır ama bu kez gelini onu istemez. Her gece, kayınvalidesi rüyasına girip ona alevler çıkan bir kovuk göstermektedir. Fatma, aynı rüyayı gördüğü bir gece bu kez rüyadaki kovuğa girer ve sabah ölü bulunur. Bir ananın dram (Kalp Gözü): Ayağı sakat olan Ayşe, sürekli içen ve kızını istemeyen kocası yüzünden mutsuzdur. Bir gün körkütük sarhoş olan kocası, Ayşe'den kızını cami avlusuna bırakmasını ister. Kadın reddeder ama adam küçük kızı bir cami avlusuna bırakır. Koca ayrıca karısından fuhuş yapmasını da ister. Bebeği ise yaşlı bir adam bulmuştur. Kadın son çare evin kapısını kilitleyip canına kıymaya karar verir. Bu sırada yaşlı adam kapıya gelir ve kilitli kapı aniden açılır. Kadının kocası eve döndüğünde, eşini yaşlı adama satmak ister. Yaşlı adam kaçınca koca peşinden koşar ve adamın cebine elini soktuğu anda eli yanarak oracıkta ölür. İşte reytingleri 26 Temmuz Pazartesi: 'Kalp Gözü' (Kanal 7) 5.1 reytingle birinci, STV'de ekrana gelen 'Sırlar Dünyası' 4.7 reytingle ikinci. 27 Temmuz Salı: Kanal D'nin 'Omuz Omuza' dizisi 6.6 reytingle birinci, 'Sırlar Dünyası' (STV) 4.8 reytingle ikinci. 29 Temmuz Perşembe: Show TV'deki 'Gizli Dünyalar' 6.5 reytingle birinci. 30 Temmuz Cuma: 'Kalp Gözü' (Kanal 7), 5.2 reytingle en çok seyredilen yapım. 31 Temmuz Cumartesi: 'Sırlar Dünyası'nın tekrarı, 4.1 reytingle gün birincisi. ATV'de yeni başlayan 'Aşkın Mucizeleri' 2.7 reytingle 100 program içinde 6. 1 Ağustos Pazar: Fenerbahçe - Juventus maçı 7.1 reytingle birinci, 'Gizli Dünyalar'ın tekrarı 3.4 reytingle beşinci. Birsen Altuntaş/Milliyet/Milliyet İstanbul