Şanlıurfa'da bulunan ve tarihin sıfır noktası olarak bilinen Göbeklitepe'de araziye yerleştirilen monolit merak konusu oldu. Üstünde Göktürk alfabesiyle, 'Ay'ı görmek istiyorsan gökyüzüne bak' yazılı olduğu gizemli monolit araştırma konusu oldu. Peki monolit nedir, monolit taşı nedir, monolit nasıl oluşur?
Abone olMonolit ne demek sorusu ülkemizin gündeminde yer alıyor. İlk olarak Amerika'nın Utah ardından Romanya ve son olarak da Kaliforniya'da görülen gizemli monolit, geçtiğimiz günlerde Göbeklitepe'de de ortaya çıktı. İşte monolitlere dair bilgiler ve dünyanın en büyük monolitleri
Monolit nedir: Monolit, yekpare taş veya kayadan meydana gelen, görünüşte dağ benzeri bir jeolojik veya teknolojik, büyük boyutlu bir kitledir. Sıklıkla çok sert ve katı metamorfik kayadan olan bu kitleleri, genellikle erozyon açığa çıkarmıştır.
İsim Latince monolithus sözcüğünden gelir ki bu da Yunanca (monolithos) sözcüğünden gelmektedir. İngilizce ve Türkçeye ise Fransızca monolithe sözcüğünden geçmiştir.
Jeolojik Monolitler
Bugün yeryüzündeki en büyük üç monolit şunlardır:
Mount Augustus (Augustus Dağı),Avustralya
La Peña de Bernal, Meksika
Stone Mountain (Taş Dağı),Atlanta, Georgia, ABD
Diğer monolitlerden bazıları:
Kuzey Amerika
Bottleneck Peak and Moon, Utah, ABD
Devils Tower National Monument, Wyoming, ABD
El Capitan, Kaliforniya, ABD
Enchanted Rock, Teksas, ABD
Haystack Rock, Britanya Kolumbiyası, Kanada
Avrupa
Frau Holle Stone, Almanya
Humber Stone, İngiltere
King Arthur's Stone, İngiltere
Logan Stone, İngiltere
Odin Stone, Orkney, Birleşik Krallık - 1814 yılında yok edilmiştir.
Cebelitarık Kayası (Rock of Gibraltar)
Afrika
Ben Amera, Moritanya
Brandberg Mountain, Namibya
Asya
Savandurga, Hindistan
Avustralya
Mount Coolum, Queensland
Mount Wudinna, Güney Avustralya
Güney Amerika
Paine Kuleleri, Şili
Antarktika
Scullin monoliti
Uluru
Yıllar boyunca Uluru/Ayers Kayası'nın dünyanın en büyük monoliti olduğu yazılmış ve söylenmiştir. Aslında bu iki açıdan da yanlıştır. Zira Uluru bir monolit değildir ve bir monolit olsa bile Mount Augustus ondan yaklaşık 2,5 kat daha büyüktür.
Yapay Monolitler
Monolit, Expo.02 İsviçre
Yekpare taştan meydana gelen abidelere tarihte sıklıkla rastlanır. Bunlar diğer özelliklerine göre farklı isimlerle anılır. Bunun dışında insan eliyle, farklı amaçlar için yapılmış monolitler bulunur. Bazı insan eliyle yapılmış monolitler ve tipler:
Theoderik Mozolesi, Ravenna
Aztek takvimi "Güneş Taşı"
Run taşları
Steller
Dikilitaşlar
Ogham Taşı (Ogham Stone),İrlanda
Adem ve Havva Taşları (Adam and Eve Stones),İngiltere
Merlin Taşı (Merlin Stone),İngiltere