MİT'in tarihi
Teşkilat-ı mahsusa'dan mit'eson dönemde yeni bir yapılanma içinde bulunan milli istihbarat teşkilatı'mızın (mit) tarihine doğru bir yolculuk başlatıyoruz. ilk savaş yıllarında eleman sayısı 30 binlerle ifade edilen mahsusacılar mit'e nasıl dönüştü? ne tür değişiklikler yaşandı? hangi olayların...
Teşkilat-ı Mahsusa'dan MİT'e
Son dönemde yeni bir yapılanma içinde bulunan Milli İstihbarat Teşkilatı'mızın (MİT) tarihine doğru bir yolculuk başlatıyoruz. İlk savaş yıllarında eleman sayısı 30 binlerle ifade edilen Mahsusacılar MİT'e nasıl dönüştü? Ne tür değişiklikler yaşandı? Hangi olayların içinde yer aldı? Daha bir çok sorunun yanıtı yazı dizimin satırları arasında olacak.
Hakan DİLEK / TAKVİM
Türk İstihbarat Teşkilatı'nın başlangıcı Teşkilat-ı Mahsusa olarak gösterilir. Teşkilat-ı Mahsusa, 20. yüzyılın ilk çeyreğinde faaliyet gösteren, döneminde dünyanın en güçlü ve etkin gizli örgütlerinden biriydi. Ajanlarının büyük bir bölümü Türk'tü, ancak Osmanlı İmparatorluğu'nun her yanına ve yurtdışına dağılmış bulunan çeşitli hücrelerin liderlerinin çoğu da Türk değildi. Teşkilat-ı Mahsusa personeli 1916 yılında 30 bin kişiye ulaşmıştı. Osmanlı Devleti'nin son yıllarında, siyasi birliğin korunmasını sağlamak, ayrılıkçı hareketleri önlemek ve yabancı ülkelerin Ortadoğu'daki istihbarat ve gerilla faaliyetlerine karşı koymak amacıyla kurulan Teşkilat-ı Mahsusa, modern anlamda ilk Türk gizli servisiydi.
Dünyanın en büyük istihbarat örgütlerinin örnek aldığı Teşkilat-ı Mahsusa, Cumhuriyet'in ilanını takip eden yıllarda, yenileşme veya modernleşme adı altında önce Alman istihbarat teşkilatının ellerine terk edilmişti. Ardından da ilerleyen yıllarda diğer yabancı istihbarat örgütlerinin önüne yem olarak atıldı. Önceleri MAH dendi. Ardından da MİT ismi verildi. Fakat ne yazık ki Teşkilat-ı Mahsusa'nın ruhu verilemedi...
Bir devlet eğer dünyada söz sahibi olmak istiyorsa, öncelikle istihbarat teşkilatına çeki düzen vermek zorunda olduğu gerçeği önümüzde duruyor.