Mezar taşları için kurs açıldı

Osmanlı mezar taşlarını okumak, sembolleri anlamak isteyenler için kurs açıldı.

İlim Yayma Cemiyeti"nin düzenlediği "Mezar Taşı Okuma Kursu"na büyük ilgi. "Dedenizin mezar taşını okumak ister misiz?" sloganıyla açılan Osmanlıca kursuna, tarihçisinden mühendisine pek çok meslek grubundan geniş katılım var.

Osmanlı padişahları, vezirleri ve âlimlerinin mezar taşlarını okumak, sembolleri anlamak isteyenler için kurs açıldı. Mezar taşlarını okuma kursuna sanat tarihçisinden öğretmene, mühendisten ev hanımına kadar her meslekten katılım var. Yaşları 16 ila 63 arasında değişen kursiyerler, "tarihine sahip çıkmayanın geleceğinin de parlak olmadığını" söylüyor. Kursiyerlerden 63 yaşındaki Cengiz Karahancı, öğrendiklerini torunlarıyla paylaştığını anlatarak, “Öğrenmenin yaşı yok.” diyor. Anamur"da yaşayan Feryad Gündoğan, haftada bir gün düzenlenen kursa yüzlerce kilometrelik yoldan geliyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Mezarlıklar Müdürü Adem Avcı, mezar taşlarının çok kıymetli olduğunu, daha önce yurtdışına kaçırılan eserler olduğunu belirtiyor.

İlim Yayma Cemiyeti Eyüpsultan Şubesi"nin düzenlediği kurs Eyüpsultan Camii"nin yanında bulunan tarihî Sıbyan Mektebi Haziresi"nde veriliyor. Kursun öğretmenliğini de hattat ve araştırmacı Ömer Faruk Dere yapıyor. İlim Yayma Cemiyeti Eyüpsultan Şubesi Başkanı Dr. Mehmet Emin, mezar taşlarının ölen kişinin toplumdaki statüsünü, iç dünyasını, gelenek ve göreneklerini anlattığını ifade ediyor. "Dedelerinizin mezar taşlarını okumak ister misiniz?" sloganıyla yola çıktıklarını dile getiren Emin, Osmanlıcanın yanı sıra hat sanatı üzerine de eğitim verdiklerini dile getiriyor. Kurs öğretmeni araştırmacı Ömer Faruk Dere de mezar taşlarına yansıyan yazı cinslerini, sembol ve remizlerin anlamlarını öğrencilerle paylaştıklarını söylüyor. Araştırmacı Dere, Sıbyan Mektebi Haziresi"ndeki taşların kalıplarını ve envanterlerini çıkaracaklarını belirtiyor. Kırık ve devrilmiş taşları aslına uygun yerlerine dikerek, seçme taşları açıklamalı olarak yayınlayacaklarını vurguluyor.

Ali Osman Dilek isimli kursiyer, seminerin çok önemli bir ihtiyacı karşıladığını dile getirerek, eski bir mezarlıktan geçerken, "Burada ne yazıyor acaba?" diye kendini sorgulayıp saatlerce dolaştığını anlatıyor. Mezar taşlarının Osmanlı medeniyetini yansıttığını düşünen öğretmen İlhan Özulu, mezarlıkta bile estetik ve sanatın buluşabildiğini ifade ediyor. Pınar Yaman isimli öğrenci, mezar taşlarındaki sanattan çok etkilendiğini ve bu ortamda huzur bulduğunu dile getiriyor.

Bazı mezar taşlarının anlamları şöyle: Sarıklı, kavuklu, başlıklı ve fesli olarak mezar taşına işlenen başlıklar erkeğin meslek ve meşrebini gösteriyor. Başlıktaki çiçek süslemeler ise mezarın kadına ait olduğunu belirtiyor.

BAZI MEZAR SİMGELERİNİN ANLAMLARI

Sarık: Müderris ve defter eminleri

Kavuk: Orta dereceli memurlar

İhtişamlı kavuklar: Osmanlı yönetiminde sadrazam, Kubbealtı vezirleri ve kaptan-ı deryalar

Uzun külah: Mevlevî tarikatı mensubu

Çapa, gemi direği, yelken: Denizci

Hokka ve kalem: Kâtip

Lahana, bamya: Cirit takımı oyuncularını

Yazısız mezarlar: Cellat

Kırık başlı mezar taşları: Yeniçeri

Müzik enstrümanı: Müzisyen