Mezar odasında 2 bin yıllık tiyatro maskı bulundu

AYDIN'da 2 bin yıllık mezar odasından yaklaşık 20 santimetre yüksekliğinde, pişirilmiş topraktan kalıp yöntemiyle yapılmış mask çıkarıldı.

Aydın'da, Tralleis antik kenti sınırları içinde 1. yüzyılda yapıldığı düşünülen mezar odası bulundu. Mezardan çıkarılan ve "ölü hediyesi" olarak konulduğu düşünülen mask, yaklaşık 2 bin yıllık "tiyatro sevgisi"nin ifadesi oldu.

Efeler ilçesindeki Tralleis'in üçüncü derece arkeolojik sit alanında, Aydın Müzesince koruma amaçlı imar planı doğrultusunda başlatılan, inşaat ruhsatına esas sondaj kazı çalışmasının ilk gününde 2 bin yıllık mezar odasına ulaşıldı. Odadan çıkan ölü hediyeleri, dönemin kültürel hayatına ilişkin önemli ipuçları sundu.

Aydın Kültür ve Turizm Müdürü Nuri Aktakka, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kentin insanlık tarihi boyunca yerleşim merkezi olduğunu, bundan dolayı birçok uygarlığa ev sahipliği yaptığını belirtti.

Milattan önce 7 bin yılından bugüne, pek çok döneme ait izlere rastlanabilen Aydın'da 22 tescilli antik kent olduğunu aktaran Aktakka, Tralleis antik kentinin nekropolünde, sondaj çalışması sırasında bir mezar kalıntısına rastlanıldığını, buradan çıkan tarihi eserler sayesinde mezardaki kişinin uğraşları, meslekleri, ilgi alanlarına ilişkin bilgi sahibi olduklarını ifade etti.

Aktakka, bu mezar odasından yaklaşık 20 santimetre yüksekliğinde, pişirilmiş topraktan kalıp yöntemiyle yapılmış maskın da çıkarıldığını anlattı.

Maskın dönemin kültürel hayatı ve ölünün kişiliğiyle ilgili ipucu sunması açısından önem taşıdığını vurgulayan Aktakka, "Uzmanlara göre mask mezardaki kişinin tiyatro sanatıyla ilgilendiğini gösteriyor" dedi.

GECELERİ POLİSLER KORUDU

Aydın Müzesi Müdürü Yılmaz Akkan da mezar odasının yerinin belirlenmesinin ardından 10 kişilik ekibin gece geç saatlere kadar çalışarak tarihi eserlere ulaştığını anlattı.

Ekibin alanda çalışmadığı sırada, mezarı ve içindekileri "define avcılarından" korumak için polis ekiplerinin bölgede nöbet tuttuğunu dile getiren Akkan, şöyle konuştu:

"Dikdörtgen planlı, devşirme taşlardan yapılmış tonoz örtülü mezar içerisinde 3 sanduka tespit ettik. Rastladığımız kemikler deforme olmuş, erimiş durumdaydı. Ölü hediyelerine ait oldukça geniş kapsamlı buluntu grubu elde ettik. 37 envanterlik nitelikte sağlam eser ele geçti. Kremasyon kapları, gözyaşı şişeleri, kandiller... En nadide eserlerden birisi pişmiş toprak mask. Mask bize mezarda yatanlar hakkında bilgi veriyor. Sanatla, tiyatroyla ilintili bir kişinin burada yattığını düşünebiliriz. Belki meslek olarak onu yapıyor. Şimdiye kadar Aydın'daki kazılarda mask ya da benzeri buluntuya rastlanılmamıştı."

Akkan, maskın antik kentin kültürel yapısına ilişkin de önemli bir bulgu olduğunu vurgulayarak, "Aynı zamanda bu antik kentin terracota sanatı açısından diğer antik kentlerden ayrılan özelliğini de gösteriyor. Bu antik kent pişmiş toprak terracota sanatçılarıyla ünlü ve burada ciddi atölyeler var. Bu türlü eserlerin çıkması bizim için ayrıcalıklı" ifadelerini kullandı.

Geç Hellenistik Erken Roma Dönemine tarihlendirilen eserlerin temizlik ve konservasyon çalışmaları tamamlandıktan sonra müze koleksiyonlarına dahil edilecek. Mezarın bulunduğu alanla ilgili kararı ise kültür varlıklarını koruma kurulunun verecek.