Merkez Bankası faiz indirdi Özgür Demirtaş delirdi! 'Şimdi daha günahkarız'

Merkez Bankası politika faizlerini indirmesine rağmen halkın, şirketlerin, devletin kullandığı tüm piyasa faizlerinin yükseldiğini söyleyen ekonomist Prof. Dr. Özgür Demirtaş, artın faiz oranlarını karşılaştırıp şu yorumu yaptı: "E hani Nas. Tüm piyasa faizleri Eylül 2021'den bu yana artmış. Şimdi daha günahkarız."

Merkez Bankası’nın dün politika faizini yüzde 14’e indirmesinin hemen ardından Prof. Dr. Özgür Demirtaş adeta çıldırdı. Son dönemde hükümetin ekonomi politikalarına yönelik sert çıkışlarıyla dikkat çeken Özgür Demirtaş, "Delilik: Aynı şeyi yapıp farklı sonuç beklemektir" deyip bir video yayınladı. Demirtaş video kaydının hemen başında şunları söyledi:

“Aslında bu videoyu çekmeyecektim ama bizim ülkede o kadar fazla yalan yanlış haber, o kadar fazla itibar süikasti, o kadar fazla algı operasyonu, o kadar fazla olmayan şeyleri oluyormuş gibi gösterme olayı var ki… Aynı zamanda en önemlisi, halkımızın finansal okur yazarlığı o kadar düşük ki ve kandırılmaya o kadar müsaitler ki… Dedim ki kendi kendime, üşenme hadi kalk bu videoyu çek. Tane tane yoruma girmeden matematiksel gerçekleri tane tane anlat… O yüzden bu videoyu çekiyorum.”

Milyarderler % 2-3 fazla faize mi tamah ediyor?

Videonun başında, “Faiz, özellikle de yüksek faiz kötü bir şeydir. Birazcık aklı olan insan çok düşük faiz ister” diyerek yüksek faize karşı olduğunu net bir şekilde vurgulayan Demirtaş şunları söyledi:

“Diyeceksiniz ki ama efendim zengin insanlar var, mevduat faizi yüksek olsun istiyorlar. Faiz yüzde 3-4 fazla olsun onları mutlu ediyor, ona ne diyorsun Özgür…  Ya hu arkadaşlar, bakın… Siz dünyadaki o dolar milyarderlerinin yüzde 2-3 fazla faize mi tamah ettiğini mi söylüyorsunuz. Böyle düşünüyorsanız vizyonunuz çok dar. Arkadaşlar dünyadaki zengin insanlar yüzde 300-400, paraların üçe dörde katlayacak yatırımlar bulmaya çalışıyorlar. Geçiniz efendim. Bu tamamıyle, parayla işi olmayan vatandaşı kandırmak ve bir hikayeye inandırmak için söylenen şeyler…”

Siz bir tane mi faiz olduğunu sanıyorsunuz!

Prof. Dr. Özgür Demirtaş bu girişten sonra, “2-3 yalan söyleniyor. Benim bu videoyu çekme amacım bu yalanları tamamen imha etmek" iddiasında bulundu ve şunları anlattı:

- Bizim ülkemizin çok büyük bir çoğunluğu Müslüman  ve bizim dinimizde çok net ve açık bir şekilde faiz günahtır denilmiş. Arkadaşlar, hangi faiz günah? Ya bir tane faiz yoksa… Sadece Türkiye'de değil, tüm dünyada, seçimle gelen politikacılar ne diyor, “Faizi indireceğiz, halkımızı rahatlatacağız. Bahsedilen Merkez Bankası faizi…

Merkez'in faizi ile müşteri faizi aynı mı?

- Ya Hocam Merkez Bankası faiziyle, bizim bankadan aldığımız faiz aynı şey değil mi? Değil arkadaşlar. Zaten konunun özü de bu… Merkez Bankası parayı basıyor ve bunu bankalara veriyor. Verirken bankalardan faiz alıyor. Faizsiz verse bedavaya kağıt parçası olur. Tuvalet kağıdından bile değersiz olur o zaman. İşte biz bu faize politika faizi diyoruz.

- Haaa… İşte “Nas ile yönetiyoruz, faizi indireceğiz. Faizi indirip halkımızı rahatlatacağız” diyorlar ya… Orda bahsedilen faiz politika faizi… Merkez Bankası faizi arkadaşlar.

Politika faizi düşünce bireysel kredi faizi düşmüyor

- Peki Özgür Hoca, Peki politika faizi düşerse, bizim bankadan aldığımız kredinin faizi de düşmüyor mu?
Olmuyor arkadaşlar, işte bu videonun konusu bu. Zaten yıllardır bu kadar yakarmamızın sebebi de bu… Politika faizinin dışında bir de piyasa faizi var… O nedir… Bireylerin aldığı ihtiyaç kredisi piyasadaki bir faizdir. Şirketlerin aldığı rotatif kredi faizi bir faizdir, şirketlerin aldığı ihracat kredisi, yatırım kredisi bir piyasa kredisidir, devletlerin borç para alırken verdiği faiz bir piyasa faizidir.

Din kitaplarında bunların hangisi günah?

- Arkadaşlar hangisi günah bunların, hangisinden bahsediliyor din kitaplarında… Net ve açık olarak bana söyleyin. Hangisi daha önemli sizce… Allah rızası için.. Hadi ikisi de günah.. Hangisi daha günah. Hangisi daha acı. Hangisi bizim için daha önemli. Hangisi sonuç. Sonuç olan piyasa faizi.. 

- Peki bu faizlerden herhangi birini indirmek siyasetçilerin elinde midir?

Elindedir tabi. Devleti yönetenler Merkez Bankası’na bir telefon eder politika faizi iner.  Ama piyasa faizini, bireylerin, şirketlerin, devletlerin aldıkları kredilerdeki faizi indirmenin tek yolu vardır. Reform yapmak. Reform yapmak. Reform yapmak.

Politika faizini indirince ne oldu?

- Diyelim ki politika faizini indirdin. İndirince ne oldu? Valla indirince ne olduğunu aslında hiç görmek istemezdik ama Türkiye bunun için çok ciddi bir laboratuvar oldu. Denedik ve görüyoruz. 

İşte şimdi size rakamlar getirdim. Net ve açık. Allah rızası için gidin Eylül 2021'e bakın. Merkez Bankası'nın politika faizi yüzde 19. Bireysel kredi faizleri yüzde 18-20 arası. Şirketlerin aldığı kredi faizi yüzde 20 falan. 3-5 puan oynayabilir. Devlet yüzde 17’yle kredi alıyormuş.

- E ne olmuş… Politika faizini yüzde 19'dan 14'e indirmişiz. Dedim ya ülkeyi yönetenler bir telefonla bunu indirebilir. Peki gerçekten bu dinimizce yasaklanan faize ne olmuş. Gelin bakalım.

- Bireysel krediler, bugün gidin bankaya yüzde 26-28… Yani artmış. Yani daha günahkarız. Şirketlerin aldığı krediye verdiği faiz bugün yüzde 35… Yüzde 35. O da bankalar uzun vadeli vermiyor o krediyi…

Gidin kamu bankasına sorun bakalım yüzde 35'le 10 yıllık veriyorlar mı? Vermiyorlar arkadaşlar.

Yani şirketlerin kredileri 20'den 35'e 40'a çıkmış. Hatta bazı kredilerde 45-50 telefuz ediliyor mu ediliyor. Felaket yani. 

Peki bizim devlet yüzde 17'yle borçlanıyormuş Eylül 2021'de, şimdi kaçla borçlanıyor biliyor musunuz? Yüzde 23'le arkadaşlar. 

Bu arada hükümet sadece TL cinsinden borç para bulmuyor, bizim Euro Bond dediğimiz tahvilleri satarak da para buluyor, dolar cinsinden de borçlanıyor. Dolar cinsinden borçlanma faizimiz Eylül 2021'de yüzde 6 falan… Bugün yüzde 11.

E hani Nas, hangisi günah!

- Allah Allah ya hu Merkez Bankası'nın faizini yüzde 19'dan 14'e indirince bireysel kredi faizleri artmış, şirketlerin yatırım kredi faizleri artmış, devletin TL borçlanma faizleri artmış, devletin dolarla borçlanma faizleri artmış. 

- E hani Nas, hangisi günah. Ben bunu daha nasıl net bir şekilde anlatayım. Peki niye yakardım, ben ve birçok uzman. Arkadaşlar politika denilen şey teknik bir faizdir. 

- O teknik faize eğer siz enflasyonun çok fazla altına indirirseniz. Enflasyon yüzde 70, sen eğer Merkez Bankası faizini yüzde 14'te tutarsan, ekonominin altında dinamit koyarsın. Yönetemezsin, paramparça olur her şey. Fiyatlar allak bullak olur. Fiyat hassasiyeti gider, insanların enflasyon beklentisi bozulur. Daha ne kadar net anlatsaydık.