Anayasa paketi uzun süren usul tartışmalarının ardından Genel Kurul'da görüşülmeye başlandı.
Abone olCHP Genel Başkanı Deniz Baykal, anayasa değişiklik teklifini "üniformasız darbeyle yargıyı işgal etme girişimi" olarak değerlendirdi.
MHP grubu adına konuşan Faruk Bal ise AK Parti'yi kendisine uygun anayasa yaratmakla suçladı. BDP Grup Başkanvekili Ayla Akat Ata da AK Parti'nin partilerini yok saymasını eleştirdi.
İKİ EVET OYU KİMDEN?
İlk iki madde 336 ve 337 oyla kabul edildi. Bugün ise 3. 4. ve 5. maddeler görüşülecek. Meclis Başkanı hariç AK Parti'nin 335 oyu var. CHP DBP ve BDP oylamaya katılmadı.. Gözler bağımsız milletvekillerine çevrildi.
Anayasa değişiklik teklifi görüşmelerinde, ilk gün mesaisi yaklaşık 18 saat sürdü. Dün öğle saatlerinde başlayan görüşmeler bu sabah saat 07.00'de sona erdi.
CHP, BDP VE DSP OYLAMADA YOKTU
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, teklifin tümü, 1 ve 2. maddeler üzerindeki oylamalara katıldı. CHP ve DSP'li milletvekilleri oy kullanmazken, BDP oylamalar sırasında Genel Kurul Salonundan ayrıldı.
Liderler ne yaptı? |
Başbakan Erdoğan, teklifin görüşmelerinde Meclisten ayrılmadı, Genel Kurula oylamalar sırasında geldi. Erdoğan, oylamaların sonucunu, milletvekili sıralarında bekledi. Bahçeli, görüşmelerin tamamını izlerken, CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, teklifin tümü üzerindeki konuşmasından sonra Genel Kurula bir daha gelmedi. |
BAKAN YILDIZ BURNU SARILI OLARAK OY KULLANDI
Yumruklu saldırıya uğrayan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, burnu sarılı olarak oy kullandı. AK Parti Afyonkarahisar Milletvekili Ahmet Koca, teklifin 1. maddesi oylamasını kaçırdı. TBMM Başkanı Şahin, oy kullanmak üzere görevlilerin yanına giden Koca'ya, oy kullanma süresi sona erdiği için izin vermedi.
1. MADDEYE 336 2. MADDEYE 337 KABUL OYU
Genel Kurulda teklifin maddelerine geçilmesine ilişkin gizli oylamada 333 kabul oyu kullanırken, 1. maddeye 336, 2. maddeye 337 kabul oyu çıktı. Ret oyu verenlerin sayısı ise teklifin maddelerine geçilmesinde 73, 1. maddede 70, 2. maddede 68 oldu.
Teklifin 1. maddesi üzerinde 16 ve 2. maddesi üzerinde 14 önerge verildi. Kurayla belirlenen 7'şer önerge görüşüldü.
MECLİS BAHÇESİNE ÇIKARAK UYKU DAĞITMAYA ÇALIŞTILAR
Uzun ve aralıksız süren anayasa mesaisinde yorgun düşen milletvekilleri kulislerde dinlendi, zaman zaman Meclis bahçesine çıkarak uykularını dağıtmaya çalıştılar.
KAMER GENÇ'TEN TEPKİ
Görüşmelerin uzun sürmesi bazı milletvekillerinin şikayetlerine neden oldu. Tunceli Bağımsız Milletvekili Kamer Genç, saatlerdir çalıştıklarını ifade ederek, ''Bu, büyük bir işkence. Arkada AKP'liler uyuyor. Tutanaklara geçsin diye söylüyorum'' şeklinde konuştu.
Kabine üyesi bazı bakanlar bugün katılmaları gereken programlarını iptal edeceklerini belirtiler.
Danışma Kurulunda uzlaşma sağlanamaması üzerine BDP, MHP, CHP ve AK Parti grupları, önerilerini ayrı ayrı Genel Kurula getirdi.
Bu önerilere ilişkin görüşmelerde zaman zaman usul tartışmaları yaşandı. Saat 13.00'de toplanan Genel Kuruldaki bu görüşmeler, yaklaşık 6,5 saat sürdü.
Daha sonra, AK Parti grubunun TBMM Genel Kurulunun çalışma gün ve saatlerine ilişkin önerisi kabul edildi.
GÖRÜŞMELERDEN
TBMM Genel Kurulu'nda, anayasa değişikliği teklifinin tümü üzerindeki görüşmelere geçildi. Teklifin tümü üzerinde ilk sözü CHP Grubu adına Genel Başkan Deniz Baykal aldı.
Tarihi bir oturum yapıldığını ifade eden Baykal, Türkiye'nin, anayasal deneyiminin çok önemli bir noktasında, tarihi viraj alma durumuyla karşı karşıya olduğunu söyledi.
BAYKAL MECLİS'TE GÜRLEDİ- AYRINTILAR İÇİN TIKLAYIN
MHP'li BAL: "AKP CİN FİKİRLİDİR"
MHP Konya Milletvekili Faruk Bal, "AKP cin fikirlidir. Ali Cengiz oyunuyla yandaş yargı ve kendine uygun anayasa yaratma niyetini, bazı temel hak ve hürriyetlerin arkasına gizlemiştir" dedi.
Bal, TBMM Genel Kurulunda, anayasa değişikliği teklifinin tümü üzerinde, MHP Grubunun görüşlerini dile getirdi. Mecliste bir anayasa değişikliği komisyonu kurulmasını, uzlaşma sağlanan konuların kamuoyuna duyurulmasını isteyen Bal, seçimden sonraki Meclisin ilk işinin de anayasa değişikliği olması gerektiğini söyledi.
AK Parti'nin, "kendi için hazırladığı teklifi partilere ve millete dayattığını" savunan Bal, "bu dayatmaya esas ve usulden karşı olduklarını" belirtti.
FARUK BAL'DAN MECLİS'TE AĞIR SÖZLER- AYRINTILAR İÇİN TIKLAYIN
BDP'Lİ ATA: "PARTİMİZ YOK SAYILIYOR"
BDP Grup Başkanvekili Ayla Akat Ata, "AKP iktidarı toplumun acil ihtiyacı olan yeni bir Anayasa yerine bugün karşımıza bu ihtiyaçların ertelenmesini öngören bir teklifle çıkmaktadır" dedi.
Anayasa değişikliği teklifinin tümü üzerinde partisinin grubu adına söz alan Ata, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız'a yapılan saldırıyı kınadıklarını kaydetti.
Demokratik Anayasanın "birlikte yaşamanın temel kurallarını ve siyasal yapıya ilişkin tercihleri belirleyen, toplumsal mutabakata dayanan bir sözleşme niteliğinde" olduğunu ifade eden Ata, "Anayasayı bir toplumsal sözleşme olarak görmek, tarafların eşit özneler olarak görülmesi esasına dayanır" dedi.
Ata, "AK Parti'nin hazırladığı Anayasa değişiklik tasarısında sınırlı bir takım düzenlemelerin ele alınması, beklentilere cevap vermediği gibi, amaçlanan sivil, demokratik, çoğulcu bir Anayasa isteği ve tartışmalarının da önünü tıkamaktadır" diye konuştu.
AYRINTILAR HABERİN DEVAMINDA
BURHAN KUZU'DAN ANAYASA SAVUNMASI
TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu, parti kapatmanın ülkenin gündeminden çıkarılması gerektiğini belirterek, "Bu memlekete iyilik yapmış oluruz" dedi.
Anayasa değişikliği teklifinin tümü üzerindeki görüşmeler sırasında komisyon adına söz alan Kuzu, komisyondaki görüşme tutanaklarının 3 cildi tuttuğunu belirterek, "Söz vermedin' diyen milletvekili yalan söyler. Herkes ne diyecekse demiştir" şeklinde konuştu.
1961 ve 1980 anayasalarının "darbe anayasaları" olduğunu kaydeden Kuzu, "Her iki anayasa da özürlüdür. Öfkeyle yapılmıştır" dedi.
Doğrusunun "anayasayı sil baştan yapmak" olduğunu, parçalı değişikliklerin anayasaları "yamalı bohçaya çevirdiğini" dile getiren Kuzu, yeni anayasa yapılamaması durumunda, parçalı değişikliklerin zorunlu hale geldiğini kaydetti.
Anayasaların telaşsız bir ortamda yapılması gerektiğini, ancak Türkiye'de böyle bir ortam bulmanın zor olduğunu ifade eden Kuzu, Türk siyasi hayatının yüzde 60'nın olağanüstü halle geçtiğini; konsensüsün de her zaman sağlanamadığını söyledi.
Kuzu, anayasanın ayrıntılı olmaması ve yönetmelik düzeyine düşmemesi gerektiğini de kaydederek, ister istemez bu yola gidildiğini söyledi.
Kuzu, "367 rezilliği bu ülkeye yaşatılmıştır. Adamın rüyasına girmez bu ama girdi ve gerçekleşti. Anayasa Mahkememizin birçok kararları ister istemez bu tür ayrıntılı düzenlemelere gitmek zorunluğunu doğurmuştur" dedi
ÇİÇEK'TEN SİVİL ANAYASA TEKLİFİ
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek, İstiklal Savaşı'nın yapıldığını ancak çok partili hayata geçildiği günden beri bir sivil Anayasa yapılamadığını belirterek, "Bu, siyaset kurumunun en önemli eksikliğidir belki hepimizin de ortak ayıbıdır" dedi.
Çiçek, Hükümet adına yaptığı konuşmada, bu haftanın Milli Egemenlik Haftası olduğunu anımsattı.
Çiçek, böyle bir haftada, millet iradesinin pozitif hukuka en üst düzeyde yansıdığı bir metin olan Anayasa değişikliğini konuşmalarının, önemli ve anlamlı olduğunu söyledi.
Milli mücadelenin, milli egemenliği kazandırdığını, bu egemenliğin tecelli ettiği organın da TBMM olduğunu vurgulayan Çiçek, "Dolayısıyla bu Meclis, hepimizin iftiharla söylediği gibi gazi Meclistir. Gazi Meclis, milli mücadeleyi başarmış, istiklal harbini yapmıştır. Tüm dünyaya bu mücadele örnek olmuş, ilham vermiştir. İstiklal Harbini yaptık ama çok partili hayata geçtiğimiz günden beri bir sivil Anayasa yapamadık. Yokluklar içerisinde kazandığımız bir mücadele var ama bir sivil Anayasayı milletimize armağan edemedik. Bu, siyaset kurumunun bence en önemli eksikliğidir belki hepimizin de ortak ayıbıdır" diye konuştu.
Çiçek, 2010 Türkiyesinde, yeni bir Anayasa yapılması gerektiğini dile getirerek, yürürlükte olan Anayasanın dünyada en çok tartışılan Anayasa olduğunu belirtti.
Çiçek, batı demokrasilerinde halen bu kadar ayıplı Anayasayla yönetilen başka bir ülkenin kalmadığını kaydetti.
Bakan Çiçek, 28 yıldır bu konuyu tartıştıklarını, olumsuz olarak söylenmedik hiçbir söz ve nitelemenin kalmadığını vurgulayarak, sözlerini şöyle sürdürdü: "Hepimiz, bu Anayasanın değişmesi gerektiği konusunda uzlaştık, mutabık kaldık. Uzlaştık, ittifak ettik ama icra edemedik. Sorun burada. Birçok konuda ittifak ediyoruz, 'değişmesi lazımdır, bir gün bile bu Anayasaya tahammül etmek mümkün değildir' diyoruz, bunu 28 yıldır söylüyoruz. Ama halen aynı noktadayız, aynı sözleri söylemeye devam ediyoruz.
İttifak ettiğimiz bu konuyla ilgili hepimizin, millete taahhüdü var. Bu değişiklik nereden çıktı, kim istiyor, deniliyor. 'Bu Anayasa, bir darbe Anayasasıdır, öncelikleri, içeriği farklıdır, demokratik işleyişi zorlaştırıyor, bu değişikliğin bir an önce yapılması, savsaklanmaması lazım. Bu Anayasa yürürlükte olduğu süre içinde sorunlarımız her geçen gün ağırlaşacak ve giderek bir rejim bunalımına dönüşecektir' diyoruz. Rejim bunalımı çıkaracak kadar eksiklikleri, arazları, sıkıntıları olan bir Anayasa, halen 17 yıl sonra bir değişikliğe tabi tutuluyorsa, bu ihtiyaç nereden çıkıyor demek, bence gerçeği görmemek anlamına gelir."
AYRINTILAR HABERİN DEVAMINDA
TAKVİM NASIL OLACAK?
AK Parti Grubu'nun önerisine göre, Anayasa değişikliği teklifinin ilk tur görüşmeleri hafta sonları da dahil 9 günde tamamlanacak.
AK Parti Grubu, Danışma Kurulunda uzlaşma sağlanamadığı için grup önerisini TBMM Genel Kurulu'na getirdi. Üzerindeki görüşmelere başlanan öneriye göre, TBMM Genel Kurulu, anayasa değişikliği teklifi için 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı hariç, hafta sonları da dahil 9 gün boyunca aralıksız çalışacak.
TBMM Genel Kurulu, grup toplantılarının olduğu salı günleri saat 15.00'de, diğer günler saat 11.00'de ve hafta sonu saat 12.00'de toplanacak. Genel Kurul bugün teklifin tümünün görüşmelerini tamamlayacak ve ardından 2 maddeyi ele alacak.
Genel Kurul, yarın saat 15.00'de başladığı mesaisini, anayasa değişikliği teklifinin 3, 4. ve 5. maddelerinin görüşmeleri tamamlanıncaya kadar sürdürecek. TBMM Genel Kurulu, 21 Nisan Çarşamba günü teklifin 6, 7. ve 8. maddeleri; 22 Nisan Perşembe günü 9, 10. ve 11. maddeleri görüşerek, oylayacak.
Öneriye göre, Genel Kurul, hafta sonu mesaisine de kalacak, 24 Nisan Cumartesi günü teklifin 12, 13, 14. ve 15. maddeleri; 25 Nisan Pazar günü 16, 17. ve 18. maddeleri görüşülecek.
TBMM Genel Kurulu, gelecek haftaki çalışmasına 26 Nisan Pazartesi saat 11.00 başlayacak, teklifin 19, 20, 21. ve 22. maddeleri üzerindeki görüşmeler tamamlanıncaya kadar mesaisini sürdürecek.
Anayasa değişikliği teklifi üzerindeki görüşmeler için 27 Nisan Salı günü saat 15.00'de toplanacak olan Genel Kurul teklifin 23, 24. ve 25. maddeleri görüşmesiyle, birinci tur için sona yaklaşacak.
AK Parti'nin grup önerisine göre, Genel Kurul, 28 Nisan Çarşamba günü saat 11.00'de açılacak, teklifin geçici 3 maddeyi içeren çerçeve 26. madde ve 27. maddeyi oylayarak, birinci tur görüşmelerini tamamlayacak.
Öte yandan, grup önerisinde Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu Tasarısı'nın da gündemin ön sırasına alınarak, temel kanun olarak görüşülmesi yer alıyor.