Malatya'da kanserojen ekmek iddiası

Malatya'da satılan 150 gram ekmeğin kabartılması için çeşitli katkı maddeleri kullanıldığı, bu maddelerin kanserojen etki yarattığı ileri sürüldü.

Tüketici Koruma Derneği Malatya Şube Başkan Yardımcısı Ali Düzova, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ekmeklerin kabartılması için çeşitli kimyasal katkı maddeleri kullanıldığını iddia etti. Kentte bu sorunun çözülmesi için 300 gramdan daha az ekmeğin üretimine izin verilmemesi gerektiğini savunan Düzova, şunları söyledi: ''Malatya'da ekmek 150 gram olunca kabartmak için beyaz un, maya, kabartma tozunun yanı sıra kimyasal katkı maddeleri kullanılmak zorunda kalınıyor. Şu anda bize ekmek değil zehir yediriliyor. Fırıncılar (Gramaj düştükçe ucuz ve kalitesiz katkı maddeleri kullanmak zorunda kalıyoruz) diyor. Kentteki bu olumsuzluğa bir an önce son verilmesi gerekiyor.'' Konuyla ilgili bir dosya hazırlayarak Ramazan ayından önce Vali Osman Derya Kadıoğlu'na sunduklarını belirten Düzova, şöyle devam etti: ''Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde 150 grama ekmek satılan başka bir il yok. Bir tek Mersin'de satılıyordu, onlar da gramajı yükseltme kararı almışlar. Biz ekmekte gramajın yükseltilmesi talebiyle bir dosya hazırlayıp Vali Bey'e sunduk. Odaların, esnaf yetkililerinin bir araya getirilip ortak bir karar alınmasını, sorunun çözülmesini talep ettik, ama sonuç alamadık. Kentte ekmek konusunda büyük kargaşa var. Fırıncılar Odası ile Ticaret Odası'na ait iki listedeki fiyatlar ve gramajlar bile birbirinden farklı. Vatandaşların sağlıklı ekmek tüketebilmeleri için bir an önce ekmeğin gramajı yükseltilmeli ve 300 gramdan düşük gramajda ekmek üretilmesine izin verilmemeli.'' -''İDDİALAR DOĞRU DEĞİL''- Tarım İl Müdürlüğü Kontrol Şube Müdürü Adil Aydın da ekmek üretiminde kanserojen katkı maddesi kullanıldığı yönündeki iddiaların gerçeği yansıtmadığını söyledi. Malatya'da Halk Ekmek Fabrikası'nın 250 gramlık ekmeği 150 bin liradan satmasıyla, özel fırınların da ekmeği 150 bin liradan satabilmek için gramajı düşürdüklerine işaret eden Aydın, şöyle konuştu: ''Malatya'da ekmeğe kansere neden olan bir madde kesinlikle katılmıyor. Ekmek 150 gram olunca, kabarabilmesi için beyaz un kullanılıyor. Beyaz un ise buğdayın içindeki kansere karşı vücudu koruyan antioksidan maddelerin ayrıştırılmasıyla oluşuyor. Dış kepeği alındığı için vücut kansere karşı korumasız kalıyor. Ekmeğin içerisindeki kanseri önleyen maddeler arındırıldığı için dolaylı yoldan kansere sebep olabiliyor, demek daha doğru.'' -''SORUN GRAMAJDA DEĞİL'' Ankara Büyükşehir Belediyesi Halk Ekmek Fabrikası Müdürü Ali İlkbahar da ekmeğe kabarma ve beyazlatma için katkı maddesi katılmasının gramajla ilgisi olmadığını belirtirken, şöyle dedi: ''Biz, ekmeği yaparken diğer fırınlara göre daha fazla az kullanıyoruz. Fırınlar, unu az kullanınca, ekmeği kabartmak ve beyazlatmak için bazı katkı maddeleri kullanıyorlar. Kalsiyum propionat veya oksijenle karbondioksit karıştırılıyor. Kozmetik sanayiinde kullanılan bu maddelerin ekmek üretiminde kullanımı yasak. İnsan sağlığına zararlı, ancak kanserojen etkisi konusunda kesinlik yok. Fırıncı isterse, ekmeği beyazlatmak veya daha büyük göstermek için 2 kg'lık ekmekte de bu katkı maddelerini kullanabilir. Gramaj çok önemli değil. Ancak tüketicilerin, doğal olmayan beyazlıkta ekmeğe, düşük gramajda olmasına karşın aşırı kabarmış ekmeğe dikkat etmesi gerekir.'' Dünyada olduğu gibi Türkiye'de de tüketicilerin artık doğal, esmer ekmeğe yöneldiğini hatırlatan İlkbahar, buğdayın olduğu gibi kullanıldığı doğal undan yapılan beyaz ekmeğin renginde hafif bir pembelik bulunduğunu kaydetti. Daha önce 200 gram olan ekmek gramajındaki alt sınırın, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın 2003'te yaptığı ekmek tebliği değişikliği ile kaldırılarak 50 gram ekmek üretiminin de mümkün hale getirildiğini anlatan İlkbahar, sağlıklı, rantabl ekmek üretimi için 300 gramlık alt sınırın konması gerektiğini vurguladı. Söz konusu gramaj sınırının kalkması ile devletin vergi kaybına da uğradığını ifade eden İlkbahar, ''Küçük ekmeklerde KDV yüzde 18, normal ekmekte ise yüzde 1. Gramajda alt sınır kalkınca, fırınlar küçük ekmek üretimine ağırlık verdi ve devletin KDV'den yüzde 17 kaybı oldu'' dedi. Ticari ahlak yerleşene kadar belediyelerin ekmek üretiminin yararlı olacağını kaydeden İlkbahar, sorunun çözümü için denetimlerin artırılması gerektiğini söyledi. -GIDA MÜHENDİSLERİ ODASI TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Başkanı Petek Ataman da gıdada kullanılmasına izin verilmeyen katkı maddelerinin kullanımının önlenmesi için öncelikle Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın denetimleri artırması gerektiğini vurgularken, fırınlarda mühendis çalıştırılması zorunluluğunun kaldırılmasını da eleştirdi. Mevzuatta yapılan değişiklik ile fırın sahiplerine ve ustalarına 2-3 haftalık eğitimle belge verilerek mühendis çalıştırma zorunluluğunun kaldırıldığını anlatan Ataman, bunun da suiistimal ihtimalini artırdığını söyledi.