Devlet gücüyle bağış toplamayı yasaklayan yasa 2 yıl önce çıktı ama dernekler yasaya uymadı.
Abone olHükümetin, dernek ve vakıfların devlet imkanlarını kullanmasına son veren yasayı iki yıl önce çıkarmasına rağmen, 'dernek saltanatı' devam ediyor. Çok sayıda dernek ve vakfın askeri tesis ve binaları kullandığı belirtiliyor
Kamu kurum ve kuruluşlarına ek gelir sağlamak için izin verilen ama zaman içinde 'resmi haraç' mekanizmasına dönüşen kamu kurumlarının bünyesinde kurulan vakıf ve derneklerinin devlet imkanlarını ve isimlerini kullanması ile bağış toplamasının iki yıl önce bir kanunla yasaklanması rağmen, dernek saltanatı aynen devam ediyor. Hala bir çok dernek ve vakıf resmi kurumların binalarında yardım topluyor, makbuzla 'haraç' alıyor. Milyonlarca YTL'lik fonlara hükmeden bu dernek ve vakıflar, sertk hükümler getiren yasaya rağmen devlet kontrolü ve denetimden uzak faaliyetlerieni sürdürüyor. Kanunla aykırı davrananlara 1 yıla kadar hapis öngörülmesine rağmen, aralarında askeri vakıf ve derneklerin de bulunduğu çok sayıda vakıf ve dernek devlet binalarında, devletin imkanlarıyla faaliyetlerini sürdürüyor, kamu kaynaklarından gelir elde ediyor.
29 Ocak 2004'te çıkarılan 'Dernekler ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun', dernek ve vakıfların kamu kurum ve kuruluşlarının ismini almasını, hizmet binalarını ve diğer imkanlarını kullanmasını, bağış ve katkı payı toplamasını yasaklıyor. Daha önce kurulmuş dernek ve vakıfların da mevzuatlarını kanuna uygun hale getirmesi gerekiyor. Ancak kanunun yürürlüğünden önce kurulmuş dernek ve vakıfların kamu kurumları ile ilgili aldıkları isimleri kullanma hakları saklı tutuluyor.
Kanun çıktığında 600'ün üzerinde kamu vakıf ve derneği bulunuyordu. Emniyet teşkilatı, hastaneler gibi bazı kurumların bünyesindeki dernekler yasaya uygun olarak yeniden yapılandırılırken, aralarında askeri vakıflar olmak üzere çok sayıda dernek ve vakıf kamu imkanlarını kullanmaya ara vermedi.
Askerlere 5 istisna
Dernek ve vakıfların kamu kurumlarıyla ilişkilerini düzenleyen kanun, Yeşilay, Kızılay, Türk Hava Kurumu, Türk Polis Teşkilatını Güçlendirme Vakfı gibi yasayla kurulmuş vakıf ve dernekleri bu uygulamanın dışında tutuyor. Askeri derneklerden ise sadece Mehmetçik Vakfı, Türkiye Emekli Subaylar Derneği, Türkiye Emekli Astsubaylar Derneği, Türkiye Harp Malulü Gaziler Şehit Dul ve Yetimleri Derneği ile Türkiye Muharip Gaziler Derneği istisna tutulurken, bunun dışındaki tüm askeri vakıf ve derneklerin askeri binaları ve diğer kamu imkanlarını kullanması yasaklanıyor. Ancak, bu yasaya karşın çok sayıda askeri dernek halen kamu binalarını ve imkanlarını kullanmaya devam ediyor.
Kanunda, belirtilen ilkelere aykırı hareket eden kamu görevlileri ile dernek ve vakıf yöneticileri için üç aydan bir yıla kadar hapis cezası verilmesi öngörülüyor. Dernek tüzüğü veya vakıf senedi kanuna aykırı olanların da kapatılacak. Ancak iki yıldır yürürlükteki yasaya aykırı davranan dernek ve vakıflarla ilgili şimdiye kadar dava açılmadığı ifade edildi.
Bağış toplamak yasak ama...
İki yıl önce çıkarılan kanunda şu hükümler bulunuyor:
Dernek ve vakıflar kamu kuruluşlarının ismini alamaz, hizmet binaları ve müştemilatı içinde faaliyet gösteremez, araç ve gerecini kullanamaz.
Dernek ve vakıflar kamu kurum ve kuruluşlarının sundukları hizmetlerle ilgili olarak gerçek ve tüzel kişilerden ücret, bağış, katkı payı ve benzeri adlar altında herhangi bir karşılık alamaz.
Kamu görevlileri, görev ünvanlarını kullanarak dernek ve vakıf organlarında görev alamaz.
Dernek ve vakıfların yardım toplama ve bağış kabul hizmetlerinde kamu görevlileri çalıştırılamaz.
Kamu kurum ve kuruluşlarının bütçelerinden bu kanun kapsamındaki dernek ve vakıflara ödenek, yardım veya herhangi bir kaynak aktarılamaz.
Kamu kurum ve kuruluşları personel maaş ve ücretlerinden kaynağında kesinti yaparak bu kanun kapsamında dernek ve vakıflara aktarma yapamaz.
Yenişafak
