Afganistan'da Türk dizileri özellikle de Kurtlar Vadisi Afganları ekran başına kilitliyor. Polat Alemdarlı, Mematili, Abdülheyli hediyelik eşya yok satıyor, ama dizideki şiddet sahnelerinin çocuklara etkisi de tartışılıyor.
Abone olPolat Alemdar ateş ediyor ve hasmını anında öldürüyor.
Hemen sonra kenarda duran birinin eline bir balta düşüyor. Her yer kan, revan.
Türkiye gibi Afganistan'da da en çok izlenen dizilerden biri olan Kurtlar Vadisi'nden bir sahne bu.
Dizi özellikle çocukların gözdesi.
Afganistan'da "Wadi Gurgha" diye binilen Kurtlar Vadisi Türkiye'de iktidar için mücadele eden uyuşturucu ve silah kaçakçılarının, çetelerin ve istihbarat örgütlerinin yeraltındaki karanlık dünyasını anlatarak, Afgan izleyicilerin sevgisini kazandı.
Ancak Afganistan'ın kırsal kesiminde yaşanan bir trajedi, çocukların ekrandaki şiddetten uzak tutulması çağrılarını beraberinde getirdi.
Diziye özendi, kendini astı
Geçen Ekim ayında Gazne vilayetindeki Caghori bölgesinde güneşli bir gündü.
10 yaşındaki Ali Sena arkadaşlarıyla oyun oynuyordu.
Arkadaşlarıyla Kurtlar Vadisi'nin bir sahnesini canlandırıyorlardı.
Ali Sena'nın rolü asılan adamdı.
Ali arkadaşları tarafından bir atkıyla ağaca asıldıktan sonra boğularak öldü.
Arkadaşları Amcası Abdülkerim'e Ali'nin kurtulmaya çalıştığını anlatmış.
Çocuklar Ali'nin yardım çığlıklarını rolün devamı sanmış.
Amca Abdülkerim ,"İnanılamayacak kadar trajik. Afganlar intihar saldırılarına, yol kenarlarındaki bombalara ve hava saldırılarına alıştı belki ama Ali'nin ölümüne engel olunabilirdi" diyor.
Ali'nin ölümü Kurtlar Vadisini yayımlayan bir kaç kanaldan biri olan Tolo TV'yi, diziyi "14 yaş altı için uygun değildir" uyarısıyla yayımlamaya zorladı.
Kurtlar Vadisi saati
Ama bu uyarı Şer Ali'nin başkent Kabil'deki evinde pek dikkate alınmıyor.
8 yaşındaki Sabrina gözlerini televizyondan ayırmadan "Ben bu diziyi iki yıldır izliyorum. Kurtlar Vadisine bayılıyorum" diyor.
Dizi yayımlanırken Sabrina ve ailenin bazıları çocuk 14 diğer üyesi ekrana yapışmış halde.
Televizyonda dizinin ülkesini tehditlerden korumaya çalışan karizmatik başkarakteri Polat Alemdar var.
Afganistan'da çocukların ve yetişkinlerin ikonu olmuş. Sabrina'nın kuzenlerinden birinin adı da Polat.
Ailenin izlediği sahnede Polat Alemdar, "Sana dur dedim!" diye bağırıyor. Hemen ardından ateş edip, adamı öldürüyor.
Sabrina'nın memurluk yapan amcası Sabir diziyle rahatladıklarını, ülkelerindeki savaşı unutabildiklerini söylüyor.
Sabrina'nın öbür amcası Abid, "Çocuklarımın izlemesine engel olamam. Şimdi engellersem, yarın sabah ortalıkta büyükler yokken tekrarını izleyecekler" diyor.
Diğer amca Halid de "Dizi sayesinde ailemiz bir araya geliyor. Kurtlar Vadisi olmasa bir odada, birlikte oturmazdık." diyor.
'Kahramanlar sevilir'
Sabrina'nın babası yaşamlarında savaş, bombalar ve suikastların hep olduğunu hatırlatıyor.
Ama yine de, dizinin başlamasından önce konulan uyarı yazısının çocukların izlemesine engel olup olamayacağına dair bir tartışma başladı.
Afgan medyası uzmanı Şirazuddin Sıddıki "Medya kuruluşlarının Afgan izleyicisine farklı ülkelerden ve kültürlerden gelen ürünleri sunabilmesi olumlu. Ancak yayınların toplumda etkilenebilecek gruplar, özellikle de çocuklar yeterince hesaba katılmadan yapılması olumlu değil. " diyor.
Ancak Tolo TV'nin Prodüksiyon Müdürü Mesud Sancar Afganların dizinin kahramanı Polat Alemdar'da bir umut mesajı gördüğünü söylüyor.
Sancar, "30 yıldır savaş ve şiddet gören Afganistan gibi bir ülkede, halka onları tüm sorunlarından kurtarmayı vaat eden bir kahraman iyi karşılanır. Ülkeye yardım edebilecek, değişim getirebilecek her kahraman anında başarılı olur" diyor.
'Türk dizileri Hint sinemasını geçti'
Sancar ayrıca, çocuklarını ekrandaki şiddetten uzak tutmanın ebeveynlerin görevi olduğunu söylüyor ve "Akşam 8 prime time. Zaten çocuklar da 9'dan sonra uyumalı" diye de ekliyor.
Eskiden Afganistan'da Hint sineması gözdeydi. Ancak şimdi televizyonlarda 200'den fazla Türk dizisi yayımlanıyor.
Diziler Türk ürünleri pazarı yarattı
Türkiye ve Afganistan arasındaki kültürel yakınlık Kurtlar Vadisi'nin başarısındaki önemli nedenlerden biri. Dizi aynı zamanda bazı Afganlar için geçim kaynağı.
Kabil'deki tüm pazarlar Kurtlar Vadisi ürünleriyle dolu. Tişörtler, şapkalar, posterler.
Pazarda tişört satan Yama Kohistani "Bu tişörtlerden her gün 400-500 tane satıyorum. Son altı ayda 60 bin tane sattım" diyor.
Kurtlar Vadisi posterleri berberlerde, otobüslerin, arabaların arka camlarında. Kurtlar Vadisi karakterleriyle sabun, sakız ve hatta otomobil reklamları yapılıyor.
Kurtlar Vadisi ve diğer Türk dizilerinin başarısı Afganistan'da bir Türk yemekleri, mobilyası ve diğer Türk ürünlerine bir pazar yarattı.
Afganlar Türk dizileriyle sınırlarının ötesine baktı ve ülkede neredeyse 40 yıldır görülmeyen bir yaşam biçimini arzulamaya başladı.
ÖNCEKİ HABERLER
