Kurtlar sofrasında saltanat

Kurtlar Vadisi'nin ‘baba'ları tiyatroda oynamadığı halde devletten teşvik alması Kültür ve Turizm Bakanlığı'nı hareket geçirdi. Kurtlar Vadisi sadece bir örnek.

Devlet Tiyatroları (DT), Devlet Opera ve Balesi ile Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü'ne bağlı sanatçıların işe gelmediği halde hem ek iş yapması hem de 'teşvik ikramiyesi’ alması, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nı harekete geçirdi. Devlet Tiyatroları, Devlet Opera ve Balesi ile Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü'ne bağlı çok sayıda sanatçı, işe gitmediği halde hem devletten ‘teşvik ikramiyesi' alıyor hem de popüler dizilerde oynuyor. Kurtlar Vadisi dizisindeki konsey üyelerinin hemen hepsi Devlet Tiyatroları sanatçısı. Vadi'de başarılı performans sergileyen konsey üyeleri, tiyatroya vakit ayırmıyor. Usta oyuncular, devletten aldıkları maaşla geçinemediklerini ve ek iş yapmak zorunda kaldıklarını söylüyor. Devlet ise çalıştırmadığı sanatçılara maaşın yanı sıra ikramiye veriyor. Kurtlar Vadisi'nde Kılıç rolüyle izlediğimiz Atilla Olgaç, Testere Necmi lakaplı Tarık Ünlüsoy, 'Deve Tuncay' olarak bilinen Osman Wöber, Laz Ziya rolündeki İstemi Betil, dizinin Hüsrev Ağa'sı Baykal Saran ile Samuel'i canlandıran Nişan Şirinyan Devlet Tiyatroları sanatçısı. Devletten maaş ve teşvik ödülü alan sanatçılar, sadece Kurtlar Vadisi'ndeki oyuncular ile sınırlı değil. Bir İstanbul Masalı, Zerda, Seni Yaşatacağım, Patron Kim, En Son Babalar Duyar dizilerinde oynayan bazı isimler de Devlet Tiyatroları sanatçısı olup maaş ve teşvik alıyor. Bakanlık, her ay maaşını verdiği, üstelik yılda altı kez de birer maaş ikramiye ile ödüllendirdiği sanatçılarının kendi kurumlarına ait projelerde rol almasını istiyor. "Yıllardır tiyatroya uğramayan, özel dizilerde rol alan; ancak teşvik ikramiyesi ödenen oyuncular var." diyen Kültür ve Turizm Bakanı Erkan Mumcu, yeni bir tasarı hazırladıklarını ve bu tasarı ile sadece çalışanların ödüllendirileceğini söyledi. Halen 1949’da çıkarılan bir yasayla yönetilen tiyatro, bale, opera ve güzel sanatları daha çağdaş normlara kavuşturmak isteyen bakanlık, Avrupa’daki benzer kurumların yönetmeliklerini inceliyor. Çoğu devlet kurumunda olduğu gibi bakanlıkta da "bankamatik memur" diye nitelendirilen pek çok çalışan var. Sanat kurumlarında kadrolu bulunan sanatçılar, çalışsın ya da çalışmasın, aynı maaşı ve aynı ikramiyeyi alıyor. Üstelik teşvik ikramiyesi verilirken de sanatçının çalışıp çalışmadığına bakılmıyor. Durum böyle olunca, gelişigüzel dağıtılan ikramiyeler kurumdaki tüm çalışanları iş yapmamaya teşvik ediyor. Örneğin, tiyatrocuların en fazla rol aldığı Kurtlar Vadisi dizisinin ‘konsey’ üyelerinin hemen hepsi DT sanatçısı. Konsey üyeleri, dizideki performanslarını ne yazık ki tiyatroda gösteremiyor. Ancak usta sanatçıların rol aldığı dizi, reyting rekorları kırıyor. Dizide mafya babası ve konsey üyesi “Kılıç” rolüyle izlediğimiz Atilla Olgaç, DT sanatçısı. Hem “Kurtlar Vadisi”nde hem de “Hayat Bilgisi”nde rol alan Olgaç, tiyatroya az uğramasına rağmen ikramiye ile ödüllendirilenlerden. Aynı dizide “Testere Necmi” rolüyle ünlenen Tarık Ünlüsoy da tıpkı Olgaç gibi teşvik ikramiyesi alıyor. DT’nin sanatçısı olan; ancak hem dizilerde boy gösterip hem de ‘teşvik ikramiyesi’ alan isimler Olgaç ve Ünlüsoy ile de sınırlı değil. İstanbul Devlet Tiyatrosu Müdürü Osman Wöber, dizideki adıyla ‘Deve Tuncay’; İstemi Betil nam-ı diger Laz Ziya, dizinin Hüsrev Ağa’sı Baykal Saran, Adnan Birecik ve ‘Samuel’ rolüyle dikkat çeken Nişan Şirinyan. Dizinin ‘Baron’u Zafer Ergin ise DT’den geçen yıl emekli olmuş. Kurtlar Vadisi sadece bir örnek. Televizyonlardaki birçok dizi, tiyatro oyuncularıyla çekiliyor. Bir İstanbul Masalı’nda Behiye Arhan’ı canlandıran Arsen Gürzap, Zerda dizisinin ‘Mahmut Ağa’sı Burak Sergen, Seni Kurtaracağım dizisinde Can Gürzap, 2002’de "Yılan Hikayesi" ve bu yıl da "Patron Kim" dizilerinde oynayan Ayten Gökçer, "En Son Babalar Duyar" dizisinden Levent Ülgen dizilerde boy gösteren oyuncular arasında. Devlet Tiyatroları’nda bir oyuncunun aylık maaşı ortalama 1,5 milyar lira. Reyting yapan dizilerde ise başrol oyuncuları bölüm başı 25-30 milyar lira alıyor. Bir dizinin ayda dört bölüm gösterildiği hesap edilirse oyuncuların aylık kazancı 100 milyarı buluyor. DT dışında bir de Kültür Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü’ne bağlı sanatçılar var. Bakanlık yaptığı incelemede bin kişiden fazla kadroya sahip Güzel Sanatlar’daki sanatçıların bir kısmının geceleri bar ve müzik kulüplerinde çalıştığını tespit etmiş. Yine aynı sanatçılar, birçok şarkıcının albümünde müzisyen olarak enstrüman çalıyor. Bu sanatçıların yaptıkları ikinci iş aslında yasal değil; ancak geçinebilmeleri için de başka çareleri yok. Devlet Opera ve Balesi sanatçıları için de durum pek farklı değil. Opera ve Bale’de 60 yaşını aşan birçok balerin bulunuyor. Tüm dünyada balerinlerin emeklilik yaşı 39. Dünyadaki sanat kurumları 39 yaşını geçmiş sanatçılara sahne vermiyor ve balerinler çoğunlukla bu yaşta emekli oluyor. Türkiye’deki emeklilik yaşı 65 olduğundan bir balerin ilerlemiş yaşına rağmen iş yapmasa da kadroda tutulabiliyor. Haber: Abdullah Kılıç Kaynak: Zaman