90 dakikalık diziler dizi çalışanlarını çok feci vurdu. Yapımcıların ümidi RTÜT'te...
Abone olTelevizyonların vazgeçilmezi diziler yeni bir düzenleme olmazsa yayından kaldırılma tehlikesiyle karşı karşıya.
'Prime time'da (televizyonun en çok izlendiği saat) başlayan ve 90 dakikalık süre ile gece yarılarına kadar uzayan yapımlar, kanallara reklam geliri olarak dönse de, yapımcıları, yönetmenleri, oyuncuları, en önemlisi de set çalışanlarını olumsuz yönde etkiliyor.
Sinema filmi süresinde haftalık dizi çeken oyuncular dertli. Kenan Işık, 'Çok acil bir düzenleme yapılsın.' derken, Özge Özberk aile düzenlerinin kalmadığından yakınıyor. Oyuncu Janset, 'yakında 120 dakikalık dizi isteyecekler' diye korkuyor. Ali Sürmeli ise bu düzenlemeyi masa başında yapanların set çalışanının halini bilmediğinden dert yanıyor.
Oyuncular, yönetmenler ve set çalışanlarından daha dertli olanlar ise tüm sorumluluğu üstlenen yapımcılar. Bir yandan diziyi kanala yetiştirmek için uğraş verirlerken, bir yandan da ekibi bir arada tutmak için çaba harcıyorlar. En çok da 'dizilerde kalite düştü' serzenişlerine bozuluyorlar.
DİZİDE UZATMA SANATI
Son günlerde artan mantık hatalarını zaman darlığına bağlayan yapımcı, Birol Güven'in söyledikleri ilginç: "Kötü diziler yapılıyor bu yüzden. Dizi yapılmıyor, diziler uzatılıyor. Uzatma sanatına dönüştü." Sorunun çözümü konusunda tüm yapımcılar fikir birliği içinde olsalar da iş eyleme geldiğinde, her kafadan farklı ses çıkıyor. Yapımcılarla tek tek görüşen Osman Sınav, "Herkes dertli. Ama 'Gel kardeşim, 65 dakikanın altına imza at' dediğimizde kimse yanaşmıyor." diyor.
RTÜK'LE GÖRÜŞÜLECEK
Sorun kısa vadede çözülür mü bilinmez; fakat önümüzdeki hafta yapımcı, yönetmen ve senaristlerden oluşan Sinema Emekçileri Sendikası (SİNE-SEN) gibi meslek birlikleri RTÜK ile görüşecek. 65 dakikaya destek veren yapımcı Ata Türkoğlu, kanal yöneticilerinin ve reklamcıların oturup anlaşması gerektiğini düşünüyor.
AKP milletvekili ve yapımcı Osman Yağmurdereli ise, "Bir beraberlik kurabilirsek, 65 dakikadan fazla dizi vermeyeceğiz deyip, araya bir madde koyabiliriz. Ben yıllardır bununla uğraşıyorum." diyor. Şimdi oyuncular ve set çalışanları, RTÜK ile yapımcıların yapacağı toplantıdan çıkacak kararı bekliyor. Buradan çıkacak kararı reklamverenlerle kanal yöneticilerinin nasıl karşılayacağı ise merak konusu. Tabii bu arada olan sabahlara kadar çalışan set işçilerine oluyor.
SÜRE NASIL UZUYOR?
RTÜK'ün kararına göre diziler, 20 dakikada bir 7 dakikalık reklam kuşağına giriyor. 4 kere reklam arası verebilmek için her bölüm, 80-90 dakika süreli hazırlanıyor. Eğer kanallar dizi sürelerini 65 dakika ile sınırlarlarsa en fazla üç kere reklam arası verebilecekler. Dizinin maliyetini karşılamak için de reklam ücretlerini yüzde otuz artırmaları gerekecek. Bu da reklam verenlerin işine gelmeyecek.
YAPIMCILAR NE DİYOR?
Osman Yağmurdereli (Yağmurajans): Çözüm için beş kişi evet diyor, bir yapımcı çıkıyor ve iş alayım diye ne derlerse razı oluyor. Benim önerim biraz daha yumuşak: İsteyen 90 dakika, isteyen 65 dakika yapabilir. Ama 90 dakika yapanlar iki bölüm parası almak durumundadırlar.
Osman Sınav (Sinegraf): Biraz daha uzatırsak izleyici bana gelir düşüncesi var. Bu hesabı zamanında hepimiz yaptık. Uzadıkça uzadı ve bugünlere geldik. Olan sette çalışanlara oluyor.
Birol Güven (Mint Yapım): Bu konuda toplantılar yaptık. Ama oyuncu meslek birlikleri katılmadı. Örgütlenmiyorlar, sadece şikâyet ediyorlar. Yapımcılarla birlikte hareket ediyoruz; ucu reklam verenlere kadar gidiyor. Çözmeliyiz yoksa dizi çekemez hale geliriz.
Şükrü ve Semra Avşar (Avşar Yapım): Yapımcı firmaların bir dayanışma içine girmesi gerektiğinde hemfikiriz. Bu konudaki çalışmaları destekliyor ve tüm yapım sektörü ve zor koşullarda çalışmak durumunda kalan ekipler adına yapmamız gerekeni yapmayı borç biliriz."
Ata Türkoğlu (Koliba Film): Bu konudaki çalışmaları destekleriz. Her bölüm büyük stres altındayız. Bazen ucu ucuna yetiştiriyoruz bölümleri. Ama 'biz böyle yapıyoruz, işinize gelirse' mantığı yanlış. Reklam verenler, kanal yöneticileri ve yapımcılar bir araya gelmeli.
Yapımcı-yönetmen Abdullah Oğuz: RTÜK'ten çok kanalların kendi içlerinde bir araya gelip konuyu çözebileceğini düşünüyorum. Yurtdışında yayınlanan dramaların süresi 54 dakika. Bu saçmalık bir tek bizim ülkemizde var. Sonra da neden kalite düşüyor, derler.
Kerem Çatay (Ay Yapım): Bu konudaki düzenlemeyi destekliyoruz; ancak kanalların pazarlama departmanları ve reklam verenleri bunu çözer. Bu arada ne oluyor; 60 dakikada anlatacağımız konuyu 85 dakikada anlatıyoruz. İster istemez diziler uzuyor.
Kaynak: Zaman
