Kudüs'te Ultra Ortodoks Yahudiler, zorla askere alınması kararına karşı ayaklandı

İsrail'de Yüksek Mahkeme'nin bugüne kadar askerlikten muaf tutulan Ultra Ortodoks Yahudilerin (Harediler) zorla askere alınması kararını protesto eden yüzlerce Haredi, Batı Kudüs'te gösteri düzenledi.

Batı Kudüs'teki askere alınma ofisi çevresinde, sabah saatlerinden itibaren yüzlerce Haredi erkek toplandı. İsrail'de Yüksek Mahkeme'nin kararı doğrultusunda Haredilerin zorunlu askere alınması yönündeki kararını protesto eden Haredi erkekler, "Ölürüz de askere gitmeyiz" sloganları attı.

Harediler, bazı noktalarda tramvay rayları ve otobüslerin önüne oturarak trafiği kapattı. İsrail polisi, göstericilere atlı polis ve TOMA'dan sıkılan pis kokulu suyla müdahale etti.

Göstericiler ise kendilerine karşı güç kullanan polise "Naziler" diye tepki gösterdi, taraflar arasında arbede yaşandı.

Gösteriye katılan Haredi Avraham, AA muhabirine yaptığı açıklamada, dünya genelinde tuvaletlerin cinsiyetlere göre ayrıldığını ancak İsrail ordusunda kadın-erkek tuvaletlerinin bir olduğunu, bunun amacının da "halkı Yahudilikten asimile etmek olduğunu" belirtti.

Ordunun görevi ülkeyi korumak üzerine kurulsa da bu uygulamaların güvenliğe faydası olmadığını söyleyen Avraham, "ordunun içindeki Yahudi şeriatına uygun olmayan sapkınlıkların, 7 Ekim'de İsrail'in uğradığı saldırın sebebi olduğunu" ifade etti.

Avraham, "İsrail'i koruyacak tek şey; Yahudi şeriatının tam olarak uygulanması. Ama İsrail ordusu Tevrat'a hiçbir biçimde uymuyor. Ordudaki tüm şartlar İsrail halkını Tevrat'tan uzaklaştırmak üzerine kurulu." diye konuştu.

Haredilerin askere gitmesinin inanışlarına göre uygun olmadığını vurgulayan Avraham, "İsrail ordusu yapısı itibarıyla (Yahudiliğe göre) kafir olduğu için Haredilerin hiç bir şekilde askere gitmesinin uygun olmadığına ilişkin kesin fetvalar var. Ordu gücüyle kazanabileceğini düşünüyor. Bizler Yahudi'yiz asker veya bekçi değiliz." ifadesini kullandı.

Avraham, Ultra Ortodoks Yahudilerin "Tevrat eğitimi görsün görmesin hiçbirinin askere gitmesinin uygun olmadığını" belirterek, "Ölürüz de askere gitmeyiz." sloganını yineledi.

İsrail polisi ile Haredilerin Batı Kudüs caddelerindeki kovalamacaları saatlerce devam etti.

İsrail polis sözcülüğünden yapılan açıklamaya göre, 5 kişi gözaltına alındı.

İsrail'de Ultra Ortodoks Yahudilerin zorunlu askerliği tartışması

İsrail'de Yüksek Mahkeme, Haredi nüfusun tamamının zorunlu askerlikten muaf tutulmasını öngören farklı yasaları "ayrımcı" ve "hukuka aykırı" olduğu gerekçesiyle haziran ayında iptal etmişti.

Ülkede hükümetler, Savunma Bakanlığı aracılığıyla orduya Tevrat okullarında dini eğitim gören erkeklerin zorla silah altına alınmaması yönünde talimat gönderiyor.

Hükümet, Haziran 2023'te söz konusu kararın Mart 2024'e kadar uzatılmasına karar vermişti.

Haredilerin de askere alınması gerektiğini savunan liberal sivil toplum örgütü İyi Yönetim Hareketi, Yüksek Mahkeme'ye hükümetin bu kararına itiraz eden bir dilekçe sunmuştu.

Harediler, İsrail nüfusunun yaklaşık yüzde 12'sini oluşturuyor

Çoğu dini gerekçelerle askere gitmeyi reddeden Harediler, 9 milyonluk ülkede nüfusun yaklaşık yüzde 12'sini oluşturuyor.

Ülkedeki Haredilerin büyük çoğunluğu Batı Kudüs'teki Meaşerim Mahallesi'nde ve başkent Tel Aviv yakınlarındaki Bney Brak kentinde yaşıyor.

İsrail'de 1 Kasım 2022 seçimlerden zaferle ayrılan Likud lideri Binyamin Netanyahu'nun koalisyon ittifakında aşırı sağcı partilerin yanı sıra Ultra Ortodoks Şas ve Birleşik Tevrat Yahudilik partileri de yer alıyor.

Laik Yahudilerle aralarında birçok konuda görüş ayrılığı olan ve toplumun geri kalanına entegre olmayı reddeden Haredilerin çoğu, orduda dinlerinin gerektirdiği şekilde yaşayamayacakları gerekçesiyle askerlik yapmayı reddediyor.

Kadın ve erkekler için İsrail'de 3 yıl zorunlu askerlik hizmeti bulunuyor. Ultra Ortodoks Yahudilik inanca sahip Harediler ise 26 yaşına kadar Tevrat Kurslarında (Yeşiva) eğitim almaları halinde askerlikten muaf tutuluyor.

İsrail'de koalisyon ortağı Haredi partiler, "Tevrat eğitiminin temel hak olduğu" yönünde bir kanunu geçirerek temsil ettikleri kesimin askerlikten muaf tutulmasını yasal güvence altına almak istiyor.