Kromozom-1in şifresi çözüldü

Bilim adamları, insandaki en büyük kromozom olan kromozom-1'in şifresini çözdü.

1990'lardan beri yürütülen projenin başkanı Dr. Simon Gregory, 3 bin 141 genin bulunduğu kromozom-1'in kanser, Alzheimer ve Parkinson gibi 350 hastalıkla bağlantılı olduğunu söyledi.

Gregory, insan genlerini ve DNA zincirini belirlemeyi amaçlayan proje için, "bu başarıyla İnsan Genleri Projesi'nde bir cilt tam anlamıyla bitirilmiş oluyor" dedi.

İnsan genomu

Kromozom-1'in genetik şifresinin çözülmesiyle elde edilen bilgiler, kanser, otizm, zihinsel ve diğer hastalıkların teşhis ve tedavisinde kullanılabilecek.

İnsan genomunda yaklaşık olarak 20-25 bin arasında genin bulunduğu tahmin ediliyor. Kromozom-1'in şifresinin çözülmesiyle de binden fazla yeni gen tespit edildi.

Sırada yeni aşama var

Dr. Gregory, bundan sonra yeni aşamaya geçerek, genlerin yaptıklarını ve birbirlerini nasıl etkilediklerini bulmaya çalışacaklarını belirtti.

Kromozom-1'in genetik haritasının şu anda yarık damak ve dudak geninin bulunmasında kullanıldığını belirten Gregory, bunun yanında insanların genetik değişimine neyin neden olduğunu anlamakta da kullanılacağını ifade etti.

Kromozom

Her canlı gibi insan da, her türlü yaşam biçiminin en küçük birimi olan hücrelerden meydana gelir. Her hücre bir sitoplazma ve çekirdekten meydana gelir. Çekirdeğin içinde ise kromozom adı verilen ipliksi parçalar bulunur.

Kromozomlar, elektron mikroskobunda I, V, J harfleri gibi biçimlerde görünür. Kromozomların sayısı canlı türlerinde değişiklik gösterir. Örneğin sirke sineğinde sekiz, kurbağada 26, farede 42, köpekte 78 kromozom vardır.

İnsanın kromozom sayısı ise 46'dır. 22'si çift otozom kromozomdur. İnsan hücresinde bir çift de eşey kromozomu bulunur ve toplam sayı 46 eder.

Kromozomlar, molekül yapıları çok iyi bilinen DNA (deoksiribonükleik asit) zinciriyle histon denilen protein zincirinden oluşur. DNA zincirleri de özgül proteinleri sentezlemekle görevli gen adı verilen birimlerden oluşur.

İnsanın genetik şifresinde yüzde 8'lik bir kısmı oluşturan kromozom-1, diğer kromozomların yaklaşık iki katı gen içeriyor.