Kriz dorukta, dedikodular kulaktan kulağa yayılıyor. Bankalar kredi vermeyi dondurdu mu?
Abone olŞanlıurfa'da krizi masaya yatırdık. İki uzman kişi var karşımızda.. Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Nafiz Karadere ile Garanti Bankası Ekonomik Araştırmalar Müdürü Ali İhsan Gelberi ile, Türkiye'nin bu krizi en az hasarla nasıl atlatacağını konuşuyoruz...
Son günlerde bir dedikodu aldı başını gidiyor. İddia edildiği gibi bankalar kredi vermeyi dondurdu mu? Bir başka soru; bankalar tüketiciye verdiği krediyi geri mi çağırıyor?
İşte Nafiz Karadere'nin cevabı:
-Söz konusu bile değil. Bu gayri etik bir olaydır. Ancak bankanın bunu geri çağırma hakkı var mıdır? Evet vardır. Vardır ama bizim böyle bir uygulamamız kesinlikle yok. Bir de kredi dondurma iddiaları var, biz şu anda harıl harıl çalışıyoruz, kredi vermek için kapı kapı dolaşıyoruz.
Nafiz Bey, bu iddiayı daha da çürütecek başka bir müjdeyi veriyor:
-Biz kredi vermeyecek olsak ekonominin en küçük üyesi ve bu teminatları alamayacağım üyelere kuaföre, pastaneye niye böyle bir ürün çıkartayım? Şu anda haftada bin esnafı kredilendiriyoruz. Bir ay içerisinde 4 bin esnafa 42 milyon YTL kredi kullandırdık.
Peki Türkiye bu krizi nasıl atlatacak?
Karadere, Garanti'li bir reçete veriyor:
-Ayakta kalmak için gereksiz harcamaları kısmalıyız
-Böyle dönemleri para kazanma değil, sermayeyi koruma dönemi olarak düşünmeliyiz.
-Herkes küçülmesini bilmeli.
-Krizden korunmak için herkes ayağını yorganına göre uzatmalı.
-Böyle bir dönemde yeni bir ev almayacağız.
-Aracımızı yenilemeyeceğiz.
-Hayati olmayan yatırımları bu sene ertelemeliyiz.
Nafiz Karadere, reçetesinin sonunda şu notu düşüyor:
-Herkes bu şekilde düşünürse 2009’u daha sorunsuz geçiririz.
Türk bankacılık sektörünün de önümüzdeki dönemde daha temkinli hareket edeceğini anlatan Nafiz Karadere, 2009 yılında oto kredilerinde yüzde 15-20 oranında bir küçülme beklediğini söylüyor. Karadere, ticari krediler tarafında ise yatırım kredilerinin daralacağını, günlük ihtiyaç kredi taleplerinin ise artacağını tahmin ediyor. Ancak işletmelerin bilançolarındaki bozulma nedeniyle kredi taleplerinin tamamını karşılayamayacağını aktaran Karadere, tahsili gecikmiş alacaklarda ise 2009’da yüzde 15-20 oranında artış öngörüyor.
GARANTİ Bankası Ekonomik Araştırmalar Müdürü Ali İhsan Gelberi, ise faizlerin düşme eğilimine girmesinin yabancı yatırımcıların Hazine bonosu varlıklarından ne kadar çıkacağına bağlı olduğunu söylüyor.
Hazine ihalelerine gelen iştahın da azaldığını aktaran Gelberi, “Teklifler azalınca faizler yükseliyor. Bu da kredi faizlerine yansıyor. En erken 2009 yılının ilk çeyreğinde düşebilir” görüşünü savunuyor.
Türkiye’nin önümüzdeki dönemde yurtdışı kaynaklara ulaşmakta sıkıntı yaşayabileceğini ifade eden Gelberi, bu sorunu aşmak için de şu anda en hızlı ve etkili önlemin IMF ile anlaşmak olduğunu aktardı.