Yeni dönemin gerçeklerine adapte olmaya çalışan bankalara Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'ndan bir olumsuz haber daha geldi.
Abone olDüşen iç tüketim, taksitli harcamalara sınır, yükselen faizler nedeniyle düşen kredi talebi gibi yeni dönemin gerçeklerine adapte olmaya çalışan bankalara Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'ndan bir olumsuz haber daha geldi. BDDK, 5 bin TL'ye kadar limiti olan kredi kartlarından alınacak yıllık işlem ücretini 25 TL ile sınırlandıran yasa teklifini görüşe açtı.
BDDK'nın 'Finansal Tüketicilerden Faiz dışında alınacak ücret komisyon ve masraflara ilişkin usül ve esaslar hakkındaki yönetmelik taslağına' göre bankalar artık kredi kartından nakit avans çeken müşterilerden ücret alamayacak.
Geçtiğimiz yıl yaz aylarından bu yana aralıklar halinde Bankalar Birliği bünyesinde kurulan komisyon ile BDDK arasında süren görüşmelerin ardından 'Faiz ve komisyonlarla ilgili tebliğ taslağı açıklandı.
Bankacılara göre tebliği taslağında, sektöre en büyük sürpriz, kredi kartlarının yıllık ücretinin sınırlandırılması oldu. BDDK taslağında, limiti 5 bin liraya kadar olan kredi kartlarından alınan yıllık işlem ücretinin 25 TL ile sınırlandırılması öngörüldü. Mevcut uygulamada bankadan bankaya değişmekle birlikte kredi kartlarından alınan yıllık işlem ücreti 50-60 TL bandında bulunuyor. Bu uygulama ile bu alandan alınan ücret en az yüzde 50 gerilemiş olacak. Türkiye'de Şubat 2014 itibariyle 57 milyon 19 bin adet kredi kartı bulunuyor. Toplam kartların ne kadarının limitinin 5 bin TL'nin altında olduğuna dair kamuoyuna açıklamış bir çalışma bulunmuyor.
BANKACILAR TASLAĞA İTİRAZ EDECEK
The Wall Street Journal Türkiye'den Cüneyt Toros'a konuşan bir bankacı bu uygulamanın daha önce gündeme gelmeldiğini, Bankalar Birliği nezdinde taslağa itirazlarının olacağını söyledi. Aynı bankacı, bankaların uygulama hayata geçese, kredi kartlarından kaybedecekleri komisyon gelirini kart faizini artırarak yerine koyma gibi bir seçeneklerinin de bulunmadığını hatırlattı. Kredi kartlarına uygulanacak faiz oranı Merkez Bankası tarafından belirleniyor.
BDDK'nın kamuoyuna duyurduğu taslakta bir başka sürpriz karar kredi kartından nakit avans uygulamasından geldi. Taslağa göre, kredi kartlarından çekilen nakit avanslardan bankalar ücret alamayacak. 2013 yılsonu itibariyle yurtiçinde kredi kartlarıyla toplam 416 trilyon liralık işlem gerçekleştirildi. Bu işlemlerin 36,9 trilyon liralık kısmı nakit çekilişi yoluyla yapıldı. Bu konu daha önce Bankalar ile BDDK arasında ücret ve komisyonlarla ilgili yapılan görüşmelerde gündeme gelmiş ve bankalara BDDK'nın getirmeyi düşündüğü bu düzenlemeye itiraz etmişti.
Bankacılık sektörünün 2013 yılında faiz dışı kalemlerden elde ettiği gelirler bir önceki yıla göre yüzde 30 artarak 33,4 milyar TL'yi buldu. Toplam faiz dışı gelirin yüzde 50,8'ine denk gelen 16,9 milyar TL'lik kısım aralarında kredi kartı ücreti, nakit avans ücreti gibi kalemlerin de bulunduğu bankacılık hizmet gelirlerinden geliyor. Bu kalem 2013 yılında bir önceki yıla göre yüzde 20 arttı. Bu yıl bankaların komisyon gelirlerinin, tüketimde beklenen daralma nedeniyle yüzde 10'lar seviyesinde artması bekleniyor.
TASLAK NELER GETİRİYOR?
Taslakta ücret kalemleri bireysel krediler, mevduat, para çekme, para transferleri, kredi kartlar ve diğer olarak altı ana sınıfta toparlandı. Yeni düzende BDDK'nin yönetmeliğinde belirlenenlerin dışında bankalar finansal tüketicilerden herhangi bir ürün veya hizmet için ücret talep edemeyecek.
KREDİDE YENİDEN YAPILANDIRMA ÜCRETİNE SON
BDDK taslağına göre, aynı banka içinde tüketici veya konut kredisinin vade ya da faizini değiştirenden yeniden yapılandırma ücreti artık alınamayacak.
Tüketici ve konut kredileri için bankalar müşterilerinden tahsis ücreti ya da ekspertiz ücreti alabilecek. Kredi tahsis ücreti, kullandırılan kredi anaparasının binde beşini ve her halükarda 500 TL'yi geçemeyecek.
Bankalar, istihbarat ücreti, kredi işlem fişi ücreti, ödeme planı değiştirme ücreti, değişken taksitli ödeme planı ücreti gibi kalemleri de tüketiciden talep edemeyecek.
KREDİ KARTINDAN NAKİT ÇEKİMİ İÇİN ÜCRET ALINAMAYACAK
Kredili mevduat hesaplarından yapılan kredi kullandırımları ile kredi kartlarından yapılan nakit çekimi için bankaların ücret almasına da son veriliyor.
ÜCRETSİZ KREDİ KARTI ZORUNLU OLUYOR
Bankaların yıllık üyelik ücreti ve benzeri isim altında ücret tahsil etmedikleri bir kredi kartı türünü müşterilerine sunması da yeni yönetmelikle zorunlu hale getiriliyor.
Taslağa göre aylık limiti 5 bin TL'nin altında olan kredi kartının yıllık ücreti en fazla 25 lira olabilecek. Ek kartlardansa ana kartın yıllık ücretinin en fazla yarısı kadarı tahsil edilebilecek.
Sanal kartlar da artık üyelik ücreti alınamayacak. Hesap özeti gönderimi ile yılda iki kere çalınma veya kayıp gibi nedenlerle yeniden basılan banka ve kredi kartları da ücretsiz olacak.
KENDİ HESABINA PARA YATIRMA VEYA ÇEKME ÜCRETSİZ
Taslağa göre, bankalar tüketicilerden kendi hesabına para yatırma veya para çekme işlemlerinden ücret talep edemeyecekler.
Yanlış EFT yapandan iade için Merkez Bankası'na ödenen masraf dışında ek ücret alınamayacak. Havale iadelerindeyse hiç ücret alınmayacak.
Hesap açma işlemleri ile cüzdan yazdırma işlemleri de yeni dönemde ücretsiz olacak.
Düzenli ve rutin işlem saatleri dışında yapılan para transferleri, banka ve kredi kartı veya ön ödemeli kartlardan yapılan para transfer işlemleri ile mobil işlem alanında yapılan işlemler gibi özel nitelikli işlemlerde ücretler, tüketici ile imzalanan sözleşme ile belirlenecek.
YÜZDE 20 ÜZERİ ARTIŞ İÇİN BDDK ONAYI ŞART
Bankalar, bir takvim yılı içinde, ücretlerde yüzde 20 ve üzerinde artış öngören değişiklikler için BDDK'nın onayını almak zorunda olacak. Yüzde 20'nin altındaki ücret zamlarınınsa tüketiciye en az 30 gün önce etkin bir yolla bildirilmesi gerekiyor.
Taslağa göre, süreklilik arz etmeyen para transferleri, fatura tahsilatı, çek-senet tahsilatı gibi anlık işlem ve hizmetlerden tahsil edilecek ücret artışlarında yüzde 20'nin üzerinde BDDK onayı aranması şartı aranmayacak. Müşterinin rızası yeterli olacak.
Taslağa göre yönetmelik yayımı tarihinden itibaren yürürlükte olacak. Taslağın en az 15 gün görüşe açık olması bekleniyor.