Kredi kartı limitlerine getirilmesi düşünülen sınırlama ile 4,5 milyon kart sahibi olumsuz etkilenecek. Bankalar ise zarara girecek.
Abone olBankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun kredi kartları üzerine getirdiği yeni uygulama gündemdeki konular arasında yer alıyor. Şu anda Türkiye’deki toplam kredi kartı sayısı 56,5 milyonu buluyor. Bu kart sahiplerinin yaklaşık yüzde 8’nin aylık geliri 1.000 TL’nin altında kalıyor.
İntegral Menkul Değerler Araştırma Departmanı Analisti Tuğba Özay'ın değerlendirmesine göre, BDDK’nın yapacağı düzenlemeden 4,5 milyon kişi etkilenecek. Kurulun aldığı geliri vergilemeyenler ile bin liranın altında gelir elde edenlerin kredi kartı limitini bin lira ile sınırlayan karar olduğu gibi yürürlüğe girerse, konfeksiyoncudan mobilyacıya ve diş hekimine kadar birçok serbest meslek erbabı bu düzenlemeden etkilenecek. Çünkü bu meslek sahipleri Gelir İdaresi Başkanlığı'nın istatistiklerine göre, aylık bin liradan daha az gelir elde ettiklerini beyan ediyor.
Örneğin lokantacılar aylık 366, kasaplar 640, konfeksiyoncular 834, diş hekimleri ise 983 lira gelir elde ettiklerini beyan ederek bu tutar üzerinden vergi ödüyor. Kredi kartı limiti vergi levhası üzerinden belirlendiği için, bu kişilerin kart limiti eğer başkaca gelirleri yoksa bin lira ile sınırlanabilecek. BDDK’nın henüz taslak halindeki kararlarının büyümeyi tetikleyecek şekilde ticari kredilere avantaj getirmeyi ve tüketimin önüne geçmek için de bireysel kredileri frenlemeyi hedeflediği görüşü ağır basıyor.
BDDK düzenlemesi banka büyümelerini olumsuz etkileyebilir
Yeni düzenlemeden en çok etkilenecek sektörlerin en başında da bankacılık sektörü geliyor. Bankaların kârları içerisinde kredi kartlarının payı da oldukça yüksek. Dolayısıyla kredi kartlarına getirilecek limit uygulaması kart kullanımını, dolayısıyla kârları aşağıya çekecek. Düzenleme eğer yasalaşırsa, bankaların kısılan 4 milyar liralık limit ve sermaye yeterliliği ile ilgili düzenlemeler nedeniyle yaklaşık 600 milyon liralık bir kâr kaybı olduğu hesaplanıyor. Bankalar ödenemeyen kredi kartlarından aylık yüzde 2,2 faiz alırken, yıllık tutar yüzde 30'lara kadar çıkıyor. Oysa banka kredi kartı yerine başka bir kredi vermeye kalktığında en iyi ihtimale yüzde 15 faizle kredi verebiliyor.
Yeni düzenlemeyle ilk etapta tüketici kredisi faizlerinde artışa, ticari kredi faizlerinde ise düşüşe, kredi kartlarına getirilen limitler nedeniyle kart kullanımında azalmaya ve asgari ödemenin artırılması nedeniyle de takibe düşen alacaklarda artışa neden olması ilk etapta öngörülen etkiler. Önlemlerin genel olarak bankaların bu yılki kârında 2 milyar TL civarında bir azalmaya ve özellikle kredi kartı portföyü yüksek olan bankaların bunlardan daha fazla olumsuz etkileneceği tahmin ediliyor. Ayrıca sermaye yeterlilik rasyosunun düşeceği öngörülüyor.
Kredi kartı gelirlerinin azalması halinde bankalar, bu kaybı başka ürünlerden elde ettikleri geliri artırmayla aşmaya çalışabilir. Bankaların düzenlemelerden gelecek söz konusu olumsuz etkileri dengelemek için kredi kartlarındaki, bonus, puan ve mil gibi uygulamaları azaltabileceği de tahmin ediliyor.
Olumlu yanları da var
BDDK’nın bu düzenlemesinin olumlu yanları da yok değil. Genel karşılık oranlarının ihracat kredilerinde ve KOBİ kredilerinde düşürülmesi, ihracatçı ve KOBİ niteliğinde kuruluşların kredi imkânlarını artırabilir. Bu da sanayi sektörünün finansman sıkıntısının hafifletilmesine katkı sağlar. Bu kapsamda BDDK’nın almış olduğu son kararlar, sanayi ve KOBİ’lerin iyileştirileceğine yönelik bir umut ışığı olarak görünüyor.