Kopenhag'ın bisiklet yığınları

Danimarka'nın başkenti Kopenhag dünyanın en bisiklet dostu kentlerinden biri. Ancak iş bisikletinize park yeri bulmaya gerince durum değişiyor.

Danimarka'nın başkenti Kopenhag bisiklet sürmek için dünyanın en iyi yerlerinden biri olsa da iş bisikleti park edecek yer bulmaya gelince durum değişiyor.

Kopenhag'da bu yıl iki şeritli bisiklet yolu, limanda sadece bisikletlerin geçebileceği bir köprü açıldı ve kent 'bisikletçilerin rüya kenti' olmaya bir adım daha yaklaştı.

Kopenhag'da işe ya da okula bisikletle gidenlerin oranı yüzde 50'yi aşıyor.

Hatta yolculuklarına şehir dışından başlayanlar da katıldığında bisiklet kullananların oranı yüzde 41.

Kopenhag'da insandan çok bisiklet var. Bisikletlerin sayısı otomobillerin beş katı. 600 bin nüfuslu kentte sadece bisikletlere ayrılan 400 kilometre yol bulunuyor.

Bu durum temiz hava ve insanların egsersiz yapması gibi pekçok açıdan yararlı. Ama bisikletçiler bisikletlerinden indikleri anda iş değişiyor.

Burada bisiklet park etmek büyük mesele.

Ana tren istasyonlarının dışına bakıp, bir kaza yaşandığını düşünebilirsiniz. Üst üste yığılan bisikletleri sanki polisten kaçan haydutlar öylesine fırlatmış gibi.

Kaldırımlarda bisiklet yığınları

Başka yerlerde de bisikletler gelişigüzel bir şekilde kaldırımlara park ediliyor, yaya yollarını işgal ediyor ve dükkanların, restoranların girişlerini engelliyor.

Bisiklet kullanmayan çoğu kişi için bu sinir bozucu bir durum.

30'lu yaşlarındaki Niels Jarler bisiklet kullanmıyor. Kentin merkezindeki dairesine yürürken kaldırımlara park edilmiş bisikletler yüzünden çoğu zaman yoldan yürümek zorunda kaldığını söylüyor.

Jarler "Durum gerçekten çıldırtıcı. Kopenhag'daki bisikletçiler hep nereye isterlerse oraya park ediyorlar. Ama nüfus hızla büyüdüğü için sorun artık içinden çıkılmaz hale geldi. Şehir planlayıcıları bisikletlerin nereye park edileceğini gerçekten düşünmemişler" diyor.

Geçen yıl 18 bin bisikletin çalındığı kentte hırsızlık riski olsa da, bisikletler nadiren zincirleniyor. Sıklıkla bisikletleri üst üste bırakıp gidiyorlar.

İnsanların haftasonu bisikletlerini bıraktıkları Kopenhag'ın Merkez Tren İstasyonu'nun dışında çoğu bisikletçi artık bundan bıktıklarını söylüyor.

Seramik sanatçısı Kirsten Hoeholt "Sorun sadece burası değil. Tüm şehir sorunlu. Daha çok park yerine ihtiyacımız var" diyor.

Bir başka bisikletçi bisikletini bulmakta zorlandığını söylüyor. Tam olarak nereye bıraktığınızı hatırlayamazsanız bisikletinizi bulmak zorlu bir mücadele olabiliyor.

Bisikletçilerin yüzde 95'i genel olarak koşullardan memnun, ancak bisiklet park etme imkanlarından memnun olanların oranı sadece yüzde 29. 1996'da bu oran yüzde 40'lardaydı.

Copenhagenize Tasarım Şirketi'nden Mikael Colville-Andersen'e göre park sorunu bisiklet dostu kentlerin 'fethetmesi gereken son kale'.

Andersen "Hiçbir şehir bu sorunu henüz aşamadı." diyor ama "Başka kentler böyle sorunları olsun diye yalvarır herhalde" diye de ekliyor.

Örneğin 2011'deki nüfus sayımına göre Londra'da işe bisikletle gidenlerin oranı sadece yüzde 4.

Londra Belediye Başkanı Boris Johnson Londra sokaklarını Kopenhag veya Amsterdam gibi bisikletlerle dolu hale getireceğini söylemişti. Ama daha kat etmesi gereken çok uzun bir yol var.

Kopenhag'da iki ya da daha fazla çocuğu olan ailelerin dörtte biri kargo bisikletleri kullanıyor.

Kopenhag'ın sorunlarından biri çok hızlı büyüyor olması. Her yıl kente 12 bin kişi taşınırken, geçen yıl sadece 7 bin bisikletlik park alanı yaratılabildi.

Hollanda'dan gelen fikirler

Eski Belediye Başkanı Yardrımcısı ve Danimarka Bisikletçiler Federasyonu Başkanı Klaus Bondam "Kente yeni gelenlerin çoğu bisiklet kullanıyor ve yetkililer başa çıkamıyor. Sorunu çözmek için daha radikal önlemler almalıyız. Hollanda'da modern çok katlı park yerleri yaptılar. Burada da aynı şeyi yapma zamanımız geldi diye düşünüyorum" diyor.

Hollanda'nın Groningen kentindeki merkez tren istasyonunun altında 10 bin bisikletlik park yeri var.

Utrecht'teki tren istasyonunun üzerinde 4 bin 300 bisikletlik park yeri yapıldı. 12 bin 500 bisikletlik bir başka bisiklet parkı da yolda

Peki Kopenhag Hollanda örneğini izleyecek mi?

Kopenhag'ın Hollanda'dan örnek aldığı ilk uygulama yasadışı yerlere park eden bisikletlerin kaldırılması. Bisikletinizi yanlış bir yere park ederseniz, yakındaki bir bisiklet parkına konulduğunu görebilirsiniz.

Bir kaç yıl önce kentin bazı yerlerinde "bisiklet hizmetçileri" uygulaması başlatıldı. Hizmetçiler doğru yerlere park eden insanlara teşekkür etmek için devrilen bisikletleri kaldırıyor, inen lastiklere hava basıyor, bisiklet zincirlerini yağlıyor.

Yerleşim bölgelerinin bisiklet parkı alanlarına dönüştürülmesi de değerlendirilen bir başka fikir.

Yani değişimler yolda. Ama şimdilik Kopenhaglılar bir süre daha bisiklet dağlarının arasında kendi bisikletlerini ararken ellerini ve kıyafetlerini zincir yağıyla kirletmek zorunda kalmaya devam edecek.