Konuşulan üç generale terfi yolu

Haklarında yakalama kararı olduğu için terfi alamayan üç general için terfi ihtimali doğdu.

Yüksek Askeri Şûra (YAŞ) toplantısında haklarında yakalama kararı olduğu için terfi işlemleri yapılmayan ancak üst rütbelere vekaleten atanan üç general için terfi yolu gözüktü.

Bu komutanlar Siperde Başbakan Tayyip Erdoğan’a brifing veren Hakkâri 3. Piyade Tümen Komutanı Tümgeneral Gürbüz Kaya, Foça Jandarma Komando Okul Komutanı Tümgeneral Halil Helvacıoğlu ve Gölcük Hücumbot Filo Komutanı Tuğamiral Abdullah Gavremoğlu.

Helvacıoğlu Erdoğan aleyhine hakaret içeren ses kaydı ile, Balyoz sanığı Kaya da Gediktepe'de teröristleri çoban zannetmesiyle gündeme gelmişti.

Milliyet yazarı Fikret Bila başlatan hükümet adına Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül ile görüştü ve gelişmeleri köşesinde yazdı.

Gönül: “İncelettiriyorum”
Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül’e, dün söz konusu komutanların hukuki durumunu sordum. Şu yanıtı verdi:
“Böyle bir durumla ilk kez karşılaşıyoruz. TSK tarihinde daha önce örneği yok. Bu üç komutanın sicilleri terfiye uygun. YAŞ toplantısında terfiye uygun oldukları tespiti yapıldı. Bir başka ifadeyle durumları ‘terfi eder’ biçiminde belirlendi. Ancak haklarında yakalama kararı olduğu için bizim bu ‘terfi eder’ kararını, kararnameye dönüştürüp, terfi işlemini tamamlamamız mümkün değildi. Bu nedenle yeni görevlerine vekâleten atanmaları bir mecburiyetti. Şimdi ise haklarındaki yakalama kararları kaldırıldı. Bu halde ne yapılması gerekir? YAŞ’ta bu generallerle ilgili ‘terfi eder’ tespiti yapıldığı için yeniden YAŞ’ı toplamaya gerek yok. Ne yapılması gerektiği konusunda hukukçulara bir inceleme yapın talimatı verdim. Şimdi Milli Savunma Bakanlığı hukukçuları inceliyorlar. Çıkacak raporu değerlendireceğim.”

Terfi edebilirler
Gönül, “Terfi edebilirler mi?” şeklindeki sorumu yanıtlarken, söz konusu üç generalle ilgili ayrıca Başbakanlık ve Cumhurbaşkanlığı hukukçularının da inceleme yaptıklarını anımsatarak şöyle dedi:
“Şimdi yeniden YAŞ’a gerek yok. Terfilerin uygulanması üçlü kararnameyle mümkün. YAŞ’ta ‘terfi eder’ tesbiti ancak böylece işleme konulmuş olur. Bunun için Cumhurbaşkamızın, Başbakanımızın ve benim imzamı taşıyan üçlü kararname gerekir. Tabii buna bizim karar vermemiz lazım. Henüz Cumhurbaşkanımızla, Başbakanımızla durumu görüşmüş değilim. Önce hukuki inceleme bitsin, bu konudaki raporları bir görelim, ondan sonra değerlendiririz.”
Gönül’ün sözlerinden anlaşılıyor ki, söz konusu komutanların bir üst rütbeye terfi etmeleri için YAŞ kararına gerek yok, üçlü kararname ile terfi etmelerinin yolu açık. Bu durumda Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Başbakan Tayyip Erdoğan ve Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül karar verirlerse, terfi edebilirler.

Erdoğan ve Gönül’ün imzası yok
YAŞ’ın üç generalle ilgili “terfi eder” kararında Başbakan Tayyip Erdoğan’ın ve Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül’ün imzaları yok. Ancak, bir muhalefet şerhleri de yok. Gönül, bu konuyla ilgili soruma, “Terfilerde şerh olmayacağını daha önce size söylemiştim. Bu üç komutanla ilgili kararın verildiği toplantıya ise Sayın Başbakan ve ben katılmamıştık. O nedenle imzamız yok” karşılığını verdi.
Üçlü kararname dışında acaba yargı yoluyla terfi etmeleri mümkün mü? YAŞ’ın terfi kararlarına karşı yargı yolu kapalı; ancak bu komutanlar için ‘terfi eder’ tespiti var, bu durumu değiştirir mi?
Bu sorularıma hukukçulardan aldığım yanıt şöyle:
“YAŞ’ın terfi kararlarına karşı yargı yolu kapalı. Ancak burada şöyle bir durum var: Sicillerinin terfiye uygun olduğu, (terfi eder) şeklinde YAŞ’ta tespit edilmiş. Bu durumda, yakalama kararı kalktığı için terfi eder tespitinin üçlü kararnameyle icra edilmesi talebiyle yargıya (Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’ne, AYİM) başvurmaya engel bir durum yok.”

Yayımlanan ses kayıtları
Bu durumda iki yol görünüyor; birincisi Gül, Erdoğan ve Gönül’ün üçlü kararnameyle bu üç generali terfi ettirmeleri veya AYİM’in vereceği kararın beklenmesi.
Bu arada diğer bazı koşullarda, söz konusu üç komutanın terfilerini etkileyebilir. Örneğin, Tümgeneral Helvacıoğlu’na ait olduğu öne sürülen ve kamuoyuna yansıyan ses kayıtlarında Başbakan aleyhine sarf edilmiş sözler, Başbakan Erdoğan’ın üçlü kararname formülüne olumsuz yaklaşmasına neden olabilir. Bu durumda AYİM tek seçenek olarak kalabilir. Tabii Gönül’ün yaptırdığı inceleme sonucu ortaya çıkacak raporda ne sonuca varılacağı da önemli.