Letonya Devlet Başkanı Vaira Vike-Freiberga, Sovyet Rusya zamanında kominizm adına işlenen cinayetlere değindi. Rusya'yı kınamaya çağırdı.
Abone olLetonya'nın başkenti Riga'da, Letonya'da görev yapan yabancı diplomatlara konuşan Letonya Devlet Başkanı Vaira Vike-Freiberga, dünyada ve Letonya'da geçen sene meydana gelen ve bu sene olması beklenen önemli olayların üzerinde durdu. Konuşmasına 26 Aralık'ta Güney Asya'da meydana gelen şiddetli deprem ve tsunami faciasından bahsederek başlayan Bayan Vike-Freiberga, "2005 yılı Güneydoğu Asya'daki şiddetli deprem ve tsunami sonrasında trajik bir olayla başladı. Can ve mal kaybı yaşayan ülkelerin temsilcilerine en derin sempati ve dayanışmamı sunuyorum. Ayrıca, facia sırasında bölgede bulunan Letonyalılar'a yardım ve destek veren bu ülkelere teşekkür ediyorum" dedi. Bu afetin yaralarını sarmanın yıllarca süreceğinin tahmin edildiğini söyleyen Letonya Devlet Başkanı, "Bütün dünyadan yoğun ve koordineli bir ilgiye ihtiyaç var. Kısıtlı imkanlarıyla Letonya, tsunami mağdurlarına destek için yardım tedarik etti. Uluslararası toplumun bu trajediden bazı acı dersler aldığını düşünüyorum" şeklinde konuşarak, "dünyanın hala böyle olayları önceden tahmin eden ve uyaran sistemlere ve böyle afet durumlarında yeterli tahliye imkanlarına sahip olmadığına" işaret etti. Bu büyük afetin ardından Kuzey Avrupa'da bir başka doğal afet meydana geldiğini kaydeden Vike-Freiberga, "Şüphesiz bu Güneydoğu Asya'yı vurandan çok daha küçük ölçekte idi. Ancak bu afet şiddetli bir fırtına şeklini alabilir. Çevre uzmanlarına göre, küresel ısınmanın bir sonucu olarak böyle aşırı iklim olayları Avrupa'da daha sık olmaya başlayacak" uyarısında bulundu. "DÜNYA HÜKÜMETLERİ ÇEVREYE DAHA DUYARLI OLSUN" İnsanların çevreye duyarsız kalması neticesinde bu tür afetlerin arttığına dikkat çeken Letonya Devlet Başkanı, çevrenin bozulması ve azalacağına dair hiçbir belirti olmayan dünya enerji tüketiminin artması problemine karşı dünyadaki hükümetlere özel bir itina göstermeleri çağrısında bulundu. 2004 yılında hem endişelendiren, hem de cesaret veren olaylarla dolu olduğunu belirterek, "Sudan'daki Darfur bölgesinde, Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde, Irak'ta ve başka yerlerde yeni şiddet olayları ve insanın insana insanlık dışı olayları patlak verdi. Bütün bunlara rağmen yine de umut veren gelişmeler oluyor. Yeni bir Filistin liderinin seçilmesi İsrail'le diyalog için yeni yollar açtı ve sonunda Ortadoğu'da kalıcı bir barışa ulaşma umutlarını artırdı. Sudan hükümeti ve ülkenin güneyine yerleşen asiler arasında düşmanlıkların kırılgan bir şekilde durması memnunluk veren bir gelişmedir. Ve bu gelişme, şiddetin yoğun olduğu Darfur bölgesinde de masa başında benzer bir çözüm umudunu yeşertti" diyen bayan Vike-Freiberga, sözlerine şöyle devam etti: "Afganistan'da geçen sene başarılı bir şekilde devlet başkanlığı seçimlerinin yapılması ilk kez Afgan halkına oy sandığında tercihlerini ifade etme fırsatını sağladı. Bu sivil bir toplumun tesis edilmesine yönelik önemli bir adımdır ve bunun ardından bu yıl içinde parlamento seçimleri de yapılacak. Bu ay sonlarında parlamento seçimlerinin yapılmasının planlandığı Irak'ta siyasi durum çok daha kaygan, sadece seçimlerin yapılabileceğini umut edebiliriz. Yeni seçilen temsilciler büyük bir çoğunluğun desteğini alan meşru bir hükümetin oluşması için çalışabilirler, kamu düzeni tekrar sağlanır, ülkeyi etkisi altına alan şiddet azalır. Bu çalışmalara destek için Letonya; Irak'taki uluslararası barış gücü kuvvetlerinin bir parçası olarak görev yapmakta olan askeri birliğini ülkede tutmaya devam etme kararındadır" "ORTAK RÜYAMIZ OLAN DÜNYA BARIŞI, HALA ULAŞILAMAZ BİR HALDE" "Ortak rüyamız olan dünya barışı hala ulaşılamaz bir halde. Nerede ihtiyaç olursa Letonya barışgücü operasyonlarında görev almayı sürderecek. Ortadoğu, Kafkaslar veya başka bir yerde olası yeni barış gücü girişimlerine katkıda bulunmaya hazırız." diyen Letonya Devlet Başkanı Freiberga, Birleşmiş Milletler'in 60. kuruluş yıl dönümünü kutladığına işaret ederek, "Fakat maalesef, 1945'te olduğu gibi geniş çaplı öldürmeler, sistematik tecavüzler ve diğer insanlığa karşı suçların bir daha meydana gelmesini önlemeye yönelik kollektif bir güvenlik sistemini hala kuramadık. Diğer önemli mesele ise 12 yıldır tartışma masasında bulunan Güvenlik Konseyi reformudur. Teklif edilen reform modellerinden hiçbiri serzenişten öte olmamasına rağmen Letonya; Güvenlik Konseyi reformunda yeterli bir siyasi kararlılıkla çalışılabilir bir anlaşmanın bu yıldönümünde elde edilebileceğine inanıyor" dedi. "Ukrayna'da Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko'nun seçilmesi ile birlikte ciddi bir siyasi krizin önlendiğini belirtmekten memnunuz. Tahrip ve müdahale olmaksızın adil bir seçimlerin yapılmasını sağlama hakları için ayağa kalkan Ukrayna halkının cesaret ve azmine hayranız. Letonya, Ukrayna'nın, ülke ekonomisinde reform ve yeniden yapılanma dahil özgürlüğü sağlamlaştırma, demokrasiyi koruma, kanun hakimiyetini teminat altına alma çabalarını bütün kalbiyle desteklemeye hazırdır" diyen Letonya lideri, 2005 yılının Letonya için çok önemli olduğunu vurguladı. 2005 yılının birçok önemli yıl dönümü ihtiva ettiğine değinen Vike-Freiberga, "Ocak'ın ilk günlerinde tam bir yıl devam eden fakat Çar kuvvetleri tarafından kanlı bir şekilde bastırılan 1905 Devrimi'nin 100'üncü yıl dönümünü kutladık. Mamafih, bu devrim, halkımızın haklarını elde etme kararlığını kuvvetlendirdi ve 13 yıl sonra 1918'de bağımsız bir Letonya devletinin kurulması için temellerin atılmasında önemli bir rol oynadı" dedi. "LETONYA'NIN AB VE NATO'YA TAM ÜYE OLMASI, AVRUPA'NIN BÖLÜNMESİ İLE BAŞLAYAN TRAJİK BİR DÖNEMİ KAPATTI" Bu yıl Mayıs ayında Letonya'nın, Avrupa Birliği'nin ve NATO İttifakı'nın tam bir üyesi olmasının ilk yıl dönümünü kutlayacağını belirten Freiberga, "Letonya için, bu iki uluslararası kuruluşa katılmak 1939'da Nazi Almanya'sı ve Sovyetler Birliği'nin (AB) kendi aralarında Orta ve Doğu Avrupa'yı bölmeleri ile başlayan trajik bir dönemi kapatan bir finaldir. AB ve NATO'ya Letonya'nın tam üye olması, Avrupa'yı yapay etki alanlarına bölen gayri ahlaki ve çağ dışı bölünmenin sonunu belirtiyor. Bu üyelikler ayrıca, ülkemin özgür ve demokratik ülkelerin meydana getirdiği genişletilmiş bir Avrupa ailesine dönüşünü simgeliyor" şeklinde konuştu. Avrupa Birliği'nin yeni bir üyesinin devlet başkanı olarak Hollanda'nın başarılı başkanlığını tebrik ettiğini kaydeden Letonya lideri, "Hollanda'nın dönem başkanlığında Bulgaristan ve Romanya'nın katılım müzakereleri tamamlandı, Türkiye ve Hırvatistan'ın katılım müzakerelerine başlanması ile ilgili bir konsensus sağlandı. Letonya, Avrupa Birliği'nin genişlemeye devam etmesini yeni Avrupa Anayasası'nın kabulü ile birlikte birinci öncelik olarak görüyor. Avrupa'yı ekonomik olarak daha rekabetçi yapmak için hazırlanan Lizbon Stratejisi'nin uygulanması ortak gündemimizde kalmaya devam ediyor" dedi. Letonya Devlet Başkanı Freiberga, ülkesinde bulunan yabancı diplomatlara yaptığı konuşmasını "Letonya, euroyu 2008'de kendi para birimi olarak kabul etmeyi planlıyor. Schengen vize rejimine göre, Letonya'nın 2007 yılına kadar euroya geçmesi öngörülüyor. Lüksemburg'un başkanlık döneminde AB'nin 2007-2013 yılları için mali persfektifi konusunda bir siyasi anlaşmaya varılacağını umut ediyoruz. Letonya'nın bir diğer önceliği Avrupa'da Ortak Dış ve Güvenlik Politikası'nı güçlendirmek ve mümkün olduğunca Avrupa tek bir sesle konuşmasını temin etmektir. Güneydoğu Asya'daki tsunami mağdurlarına AB'nin esaslı yardımı, Ukrayna'daki son devlet başkanlığı seçimlerinin izlenmesindeki AB'nin önemli rolü, Bosna-Hersek'te NATO askeri barış gücü operasyonlarının devralınması gibi bütün bunlar Avrupalılar'ın birlikte nasıl başarılı bir şekilde çalışabileceklerinin sadece birkaç örneğidir" şeklinde sürdürdü. Avrupa Birliği'nin, aynı zamanda, bir Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası dahilinde askeri kabiliyetlerini artırmada büyük gelişmeler gerçekleştirdiğini kaydeden Letonya lideri, "Letonya; Litvanya, Polonya, Almanya ve Slovakya ile birlikte 2009 veya 2010 yılına kadar bir AB Savaş Grubu meydana getirmek için hazırlıklara başladı. Bu arada, Letonya, Avrupa'nın güvenliğinin devamı, kitle imha silahlarının yayılması, bölgesel çatışmaların patlak vermesi ve terörizmin yayılması gibi güvenlik tehditleri ile mücadele etmek için NATO'yu gerekli ve tamamlayıcı bir örgüt olarak görüyor" dedi. "ABD VE KANADA, AB'NİN ÖNEMLİ MÜTTEFİK VE ORTAKLARI OLMAYA DEVAM EDECEK" "ABD ve Kanada bizim önemli müttefik ve ortaklar olmaya devam edecektir. Onlarla güçlü bağlarımız devam etmeli ve gelişmelidir. ABD'den üst seviye resmi Avrupa ziyaretleri, Avrupa ve Kuzey Amerika arasındaki Transatlantik ortaklığın güçlenmesine hizmet edecektir" diyen Letonya Devlet Başkanı Freiberga, ülkesinin NATO Tepki Gücü'ne katkıda bulunmaya da hazır olduğunu belirterek, "Benim ülkem 2006 veya 2007'de bir sonraki NATO zirvesine ev sahipliği yapmaya isteklidir ve bu yıl içinde bu konuda olumlu bir karar alınacağını ümit ediyoruz" dedi. 2005 Mayıs ayında, Letonya'nın başka 3 önemli olayı daha hatırlayacağını kaydeden Freiberga, konuşmasına şöyle devam etti: "4 Mayıs'ta Letonya, 50 yıl devam eden işgal ve baskıdan sonra Sovyet Birliği'nden bağımsızlığını ilan etmesinin 15. yıl dönümünü kutlayacak. 8 Mayıs'ta, Nazi Almanyası'na karşı Müttefik zaferin 60. yıl dönümü kutlamalarında Avrupa'ya katılacak. Ancak, Batı Avrupa'dan farklı olarak, nefret edilen Nazi Alman imparatorluğunun yıkılması benim ülkemin özgürlüğü ile sonuçlanmadı. Bunun yerine, 3 Baltık ülkesi; Letonya, Estonya ve Litvanya bir başka dış, totaliter rejim Sovyetler Birliği'nin bir başka işgaline maruz kaldı. 9 Mayıs'ta, Letonya ve diğer 24 ülke, Schuman Deklarasyonu'nun imzalanmasının 55. yıl dönümünü kutlayacak. Schuman Deklarasyonu, şimdiki adıyla Avrupa Birliği'nin ortaya çıkmasına yol açtı. Bu kutlamalar Moskova'da yapılacak. Aynı gün, Rusya, geleneksel olarak Nazi Almanyası'na karşı zaferini kutlayacak" "RUSYA, SOVYET DÖNEMİNDE KOMÜNİZM ADINA İŞLENEN BÜTÜN CİNAYETLERİ KINAMALIDIR" "Letonya için, Hitler'in düşüşüne sevinç göstermek benim ülkemde acı ile karışıktır. Çünkü ülkem, Sovyetler Birliği'nin elinde daha fazla zulümlere maruz kaldı" diyen Letonya lideri, "Halkım; uygulanan gayri insani eziyet ve toplu sürgünler neticesinde söylenmemiş acılar çekti. Fakat 9 Mayıs'ta Rus halkına kayıpları ve çektikleri acılar için sempatilerimi ifade edeceğim. Rus halkı, en kana susamış diktatörlerden biri olan Hitler'den Avrupa'nın kurtarılmasında önemli bir rol oynadı. Fakat onlar Stalin diktatörü ve totaliter Komünizm baskısından; Letonya ve diğer ülkelerde olandan daha fazla özgürlük kazanamadılar" şeklinde konuştu. Moskova'da 9 Mayıs'ta yapılması planlanan resmi törenlere katıldığında, Rus halkına dostuk ve uzlaşma elimi uzatırken, Rusya'nın bugünkü liderliğinden Stalin rejiminin Letonya ve Orta ve Doğu Avrupa'nın diğer yerlerinde işlemiş olduğu cinayetleri kınaması için cesaret vereceğini kaydeden Vike-Freiberga, "Sovyet döneminde komünizm adına işlenen bütün cinayetleri kınaması için Rusya'ya çağrıda bulunmanın bütün demokratik ülkelerin görevi olduğuna inanıyorum. Rusya; Almanya'nın İkinci Dünya Savaşı sonunda yaptığı gibi tarihi ile en samimi bir şekilde yüzleşmelidir ve bugün benim ülkemin yaptığı gibi" dedi. Konuşmasına son verirken, "Geçen sene bir çok alanda birlikte ulaştığımız yakın ve faydalı işbirliği için herbirinize ayrı ayrı teşekkür ediyorum" diyen Letonya Devlet Başkanı; Belçika, Yunanistan ve İspanya Büyükelçileri'nin Riga'ya gelmesi ve bir Kazakistan temsilcilik ofisinin açılmasıyla dış kordiplomatiklerinin genişlemesine çok memnun olduğunu belirterek 2005 yılı içinde İrlanda ve Türkiye Büyükelçilikleri'nin de açılmasını umutla beklediğinin altını çizdi. Letonya Devlet Başkanı Freiberga, konuşmasını, "2005 yılının ülkelerimiz ve halklarımıza barış, refah ve mutluluk getirmesini diliyorum" diyerek tamamladı
ÖNCEKİ HABERLER
