Kışın süt yazın dondurma

Alper Soysal, yaz aylarında süt ürünleri tüketiminin azalması ile ortaya çıkan kalsiyum açığının dondurma ile giderilebileceğini açıkladı.

Soysal, değişik besin öğelerini bünyesinde toplayan dondurmanın enerji açlığı içinde olan çocuklar tarafından her gün, bünyesi sağlam olan çocuklarda ise haftada bir veya iki defa tüketilmesinin uygun olduğunu da ifade etti. Soysal, çocuklara 2-3 yaşından itibaren dondurma verilebileceğini kaydederek, özellikle küçük çocuklar için, dondurmanın oda sıcaklığına yakın bir ısıda verilmesi gerektiğinin üzerinde durdu. Yaz aylarında azalan süt ve süt ürünleri tüketiminden kaynaklanan vücuttaki kalsiyum eksikliğinin dondurma ile giderilebileceğini anlatan Soysal, "Çocuk beslenmesinde yeterli kalori ve protein alımı yanında yeterli kalsiyum alınması da önem taşımaktadır. Çocuklarda günlük kalsiyum gereksinmesi günde 800-1200 mg arasında değişir. Süt, peynir, yoğurt ve süt ürünleri en önemli kalsiyum kaynağı olarak kabul ediliyor. Bir büyük bardak süt (240 ml süt) 300 mg, 240 gr yoğurt 300-400 mg kalsiyum içerirken, bir adet paket dondurma (52 gr) 70 mg kalsiyum içeriyor. Ayrıca yakın zamanda Amerikan Pediatri Akademisi'nin "Çocuklarda kalsiyum gereksinimleri" başlığıyla yayınladığı raporda, kalsiyum gereksinmesi için önerilen besinlerin arasında süt, yoğurt, peynir ve çeşitle sebze ve meyveler (brokoli, ıspanak, portakal, patetes) sayılırken, dondurma yer almıyor. Sonuç olarak dondurma da bir süt ürünü olmasına rağmen, çocuk beslenmesinde ve kalsiyum gereksinmesinin karşılanmasında ilk sıralarda önerilecek bir besin değildir. Bunun yerine sütün kendisinin ve yoğurdun önerilmesi hem daha doğru hem de daha ekonomik olacaktır. Ancak yaz aylarında süt tüketimi azalan çocuklarda katkı yapması amacıyla önerilebilir. Bekletilen bir dondurma tekrar soğutulmamalıdır. Dondurma değişik besin öğelerini bünyesinde toplayan, besin değeri yüksek bir yiyecektir. Dondurmada protein, karbonhidrat ve yağın yanı sıra A, B, C, D ve E grubu vitaminlerle birlikte kalsiyum, fosfor, magnezyum, sodyum, potasyum, demir ve çinko gibi mineraller de bulunuyor" dedi. DONDURMANIN ZARARI VAR MI? Süt ürünleri çabuk bozulan ve yararlılıklarını hızla yitiren gıdalar olduğunu kaydeden Soysal, dondurma hakkında şu bilgileri veriyor: "Bu nedenle homojenize ve pastörize edilmiş sütten üretilen hijyenik dondurma, yalanarak ya da küçük parçalar halinde yendiği takdirde, solunum ve sindirim organlarını olumsuz yönde etkilemez. Sağlıklı üretilmiş ve sağlıklı koşullarda saklanan bir dondurmanın çocuk açısından bir zararı olmadığını kabul ediyoruz. Ancak sağlıklı koşullarda üretilmemiş veya saklanmamış dondurmalar Salmonella enfeksiyonu salgınlarına yol açabilir. Bu nedenle sağlık koşullarına uygun ortamda üretilen, gerektiği şekilde korunan ve sağlıklı ambalajlarda satışa sunulan dondurmalar tüketilmelidir. Dondurma yenilmesi neticesinde yumuşak damak, geniz bölgesi ve solunum yollarının üst kısmı soğuk ile en çok temas eden bölgeleridir. Soğuk bir gıda alımı sonrasında ağız içi sıcaklığında düşme olur ve bu sıcaklık farkları nedeniyle, boğazda normalde hazır bulunan bakteriler, vücut direncinin üzerinde olumsuz etki gösterebilir. Bu nedenle özellikle bağışıklık sistemi henüz tam gelişmemiş çocuklarda, üst solunum yolları enfeksiyonları artabilir. Bununla birlikte dondurmanın üst solunum yolu enfeksiyonu sıklığını arttırdığına ilişkin dünyada yayınlanmış bilimsel bir bilgi yoktur, ancak hiç etkisinin olmadığına ilişkin de bilimsel bir bilgi yoktur. Bunun yanında boğaz bölgesinin soğuğa maruz kalmasının baş ağrısı sıklığını arttırdığına dikkat çeken yayınlar da vardır. Genel olarak çocuğun astım, alerjik rinit, sinüzit gibi kronik bir hastalığı yoksa, dondurmanın boğazda ağrı, enfeksiyon, ateşlenme gibi sorunlara yol açmasını beklemiyoruz. Dondurma sütten yapılmasına karşın basit karbonhidrat dediğimiz şeker içermektedir. Aşırı tüketimi ishale neden olabilir. Enerji açığı olan, zayıf çocuklarda her gün tüketiminde bir sakınca yoktur. Enerji fazlasına ihtiyacı olmayan kilolu çocukların ise haftada 1- 2 kez tüketimi daha uygundur. Dondurmayı tüketirken dikkat etmemiz gereken en önemli nokta, dondurmanın sağlık ve hijyen kurallarına uygun hazırlanmış olmasıdır. Özellikle dondurmanın yapıldığı sütün pastörize olması ve hazırlanırken mikroorganizmalarla bulaşmasının önlenmesi gereklidir. Süt mikroorganizmalar için çok iyi bir ortamdır. Özellikle yaz aylarında bakteriler daha kolay üreyebilmektedir. Bu nedenle çok kolay bozulur ve sağlığa zararlı bir duruma gelir. Bu nedenle açık satılan dondurmalarda dikkatli olunmalıdır. Paketlenmiş dondurmalar tercih edilebilir. Bu ürünlerde de dikkat edilmesi gereken saklama şekli ve son kullanma tarihidir. Ayrıca, Sindirimi hızlandırıcı etkisi olduğuna dair hiç bir bulgu yoktur ve fazla ve sık tüketimi şişmanlamaya yardım edebilir".