Kenan Evren'ler 'evet' diyecek!

12 Eylül darbesinin mimarı Kenan Evren'in ismiyle büyüyüp "Senin yüzünden yıllarca cezaevinde süründüm." diyen darbe mağdurlarının sitemleri ile karşılaştılar.

12 Eylül 1980 sabahı, dönemin Genelkurmay Başkanı Kenan Evren ve kuvvet komutanları ülke idaresine el koymuş, yıllardır süren sağ ve sol çatışması bir gecede son bulmuştu.

Darbeden sonra birçok insan tutuklanmış ve bazıları yargılanmadan idam edilmişti. Kaos ortamına son verdiği için 1980'den sonra birçok mahalleye, köye, caddeye, sokağa, okula ve doğan çocuklara Kenan, Evren ve Kenan Evren isimleri verilmiş. 12 Eylül 1980 darbesinden bugüne kadar 208 çocuk Kenan Evren ismini almış.

Kenan Evren'lerin birçoğu bugün neden kendilerine bu ismin verildiğine çok da anlayamıyor. Büyüklerine sorduklarında, "Halk arasında itibarın olur. Çatışmayı bitirdiği için minnet borçluyduk, belki bir faydasını görürsün." şeklinde açıklamalarla karşılaşmışlar. Fakat işler hiç de büyüklerinin söylediği gibi olmamış. Kenan Evren'ler zamanla itibar görmek yerine, hesap sorulan kişiler olmuşlar. Birbirinden ilginç hayat hikayeleri olan Kenan Evren'ler, yarınki referandumda isimdaşıyla hesaplaşmanın planını yapıyor.

"Ailem ilk önce Kenan ismini koymuş, nüfus müdürü avantajını görür diye Evren ismini de ekletmiş"

Kenan Evren Korkmaz: Kenan Evren Korkmaz darbeden sonraki yıllarda dünyaya gelen isimlerden sadece biri. Malatya'nın Darende kazasına bağlı Sofular köyünde yaşayan Korkmaz ailesi, 1982 yılında doğan çocuğuna Kenan ismini verir. Baba Korkmaz, doğumdan birkaç gün sonra ilçenin nüfus müdürlüğüne giderek oğluna nüfus cüzdanı çıkartmak ister. Nüfus müdürü, 'Kenan'ın yanına Evren'i de ekleyelim belki avantajını görür' diyerek, Kenan Evren Korkmaz adına nüfus cüzdanı çıkartır. Artık küçük Korkmaz, köyün paşasıdır. Çünkü isminden dolayı tüm akrabaları ve köylü ona paşa diye hitap edecektir.

Kenan Evren Korkmaz, hâlâ köye gittiği zaman "paşa" diye hitap edildiğini ama artık Kenan Evren'den dolayı hatırlanmaktan rahatsız olduğunu söylüyor. Lise yıllarında derslerine yeni giren hocaların ismini okuduklarında ilk önce inceden bir tebessüm ettiğini, daha sonra hiç sevmediği "Senin baban darbeci mi?" sorusuyla karşılaştığını belirtiyor.

Gençlik dönemlerinde Ülkü Ocakları ve Nizamı Alem Ocakları'nda büyüdüğünü aktaran Korkmaz, arkadaşları arasında da 'darbeci paşa' esprilerine maruz kalmış. Askerlik çağı yaklaştığında arkadaşlarının "Oğlum isminden dolayı yırttın. Sana askerlik yaptırmazlar." dediklerini söyleyen Korkmaz, "İsmimin Kenan Evren olması hiçbir işime yaramadı. Aksine darbecinin oğlu ithamlarıyla karşılaştım." diyor. Bu nedenle ismiyle hiçbir zaman barışamamış.

Korkmaz, referandumda Türkiye'nin ve kendisinin kara talihini değiştirmek için "Evet" diyeceğini söylüyor. Düşünce olarak vatanını ve milletini çok seven, kendi tabiriyle "Milliyetçi birisiyim." diyen Korkmaz, MHP'nin "Hayır" cephesinde olmasına çok üzüldüğünü, artık partinin değerlerinden uzaklaştığını belirtiyor. "Referandum sonrasında darbeyi anımsatan her şeyden kurtulacağız." diyor. İsmini de değiştirip "Darbeci babanın oğlu musun?" sorularına muhatap olmaktan kurtulmak istiyor.

"Referandumda kızıma daha iyi bir gelecek sunmak için evet diyeceğim"

Kenan Evren Kazdal: Aziz Kazdal, kaos ve çatışma ortamını sonlandırdığı için 1981'in nisan ayında doğan oğluna Kenan Evren ismini verir. Rize'nin Muradiye köyünde yaşayan Aziz Bey, o zamanlar 12 Eylül darbesinde oynanan oyunu bilmediğinden Kenan Evren paşaya büyük bir minnet duyar ve bu minneti oğlunu çağırdıkça hatırlamak ister.

Kenan Evren Kazdal da doğduğu günden beri isminin mağduru olmuş. Avantajını sadece 1 yaşındayken ağır hasta olduğu zaman götürüldüğü hastanede görmüş. Hastane personeli adını öğrenince onunla çok iyi ilgilenmiş. Çocukluk yıllarında arkadaşları tarafından Kenan Evren Paşa diye espriler yapıldığını söyleyen Kazdal, alay konusu olmamak için yeni tanıştığı arkadaşlarına kendini ya Kenan ya da Evren olarak tanıtmış. Lise yıllarında yakın tarihi öğrenen Kazdal, bir gün tarih öğretmeninin tepkisiyle karşılaşmış. "Bu ne biçim bir isim, başka bir isim bulamamışlar mı?" diyen öğretmeni tarafından "darbeci babanın oğlu" ithamına maruz kalmış. Askerlik döneminde ise Kenan Evren paşayı sevmeyen bir uzman çavuşun emrine verilmiş. "İsmimden dolayı askerde rahat ederim diye düşünürken hiç ummadığım tavırlarla karşılaştım." diyor.

Devlet dairelerine evrak teslim ederken veya iş başvurusu yaparken de adı hep alay konusu olmuş. Kazdal, 12 Eylül 2010 referandumundan 'evet' çıkması durumunda ismini değiştirecek. Adının ilk defa anlamlı bir günde işe yarayacağını söyleyen Kazdal, isimdaşının ve onunla aynı düşüncede olan darbecilerin yargılanması için Kenan Evren olarak 'evet' diyeceğini belirtiyor. Kızı Mina'ya iyi bir gelecek teslim etmek için anayasa değişikliğinin şart olduğunu düşünüyor ve "Ben darbe mağduru değilim fakat darbenin bir eseriyim." diyor.

"Adımı dedem koymuş, şu an hayatta olsaydı ismimi değiştirmem için ilk baskıyı o yapardı"

Kenan Evren Çöpçüoğlu: "Darbenin izini her zaman üzerimde taşıyacağım." diyen Kenan Evren Çöpçüoğlu'nun adını dedesi koymuş. O sıralarda babası akserdeymiş. Dede de Kenan Evren'in kaos ortamına son verdiğine inananlardan... Çöpçüoğlu, "Eğer dedem hayatta olsaydı, bugün ismimi değiştirmem için ilk baskıyı o yapardı." diyor. Lise yıllarında arkadaşlarının ona "Paşam" diye hitap ettiğini söyleyen Çöpçüoğlu, "Büyüdükçe, okudukça Kenan Evren'in kim olduğunu ve neler yaptığını öğrendim. İlk önce benim için gurur verici olan benzerlik şimdi utanç nedenim." diyor.

Çöpçüoğlu, ismini birçok kez değiştirmeyi planlamış ama bir yaşında kaybettiği dedesinden hatıra olduğu için vazgeçmiş. Referandumu ise Türkiye'nin demokratikleşmesi açısından büyük bir adım olarak görüyor ve "Sandığa giderken en az on kişiyi 'evet' demeye ikna edeceğim." diyor. Çöpçüoğlu, arkadaşlarının, 'Seninle 12 Eylül sabahı hesaplaşacağız' sözlerine ise, "Bana yapacağınız en büyük iyilik benim isimdaşımla hesaplaşmanızdır." cevabını veriyor.

12 Eylül 1980 darbesinden sonra 208 çocuğa Kenan Evren ismi verilmiş. Bu isimlerden iki kişi mahkeme kararıyla adını değiştirmiş. 1980'de 21, 1981'de 69, 1982'de 40, 1983'de 17, 1984'de 14, 1985'de 4, 1986'da 5, 1987'de 7, 1988'de 3, 1989'da 6, 1990'da 3, 1991'de 2, 1992'de 1, 1993'de 1, 1996'da 2, 1997'de 1, 1998'de 3, 1999'da 1, 2001'de 3, 2002'de 1, 2005'de 1, 2007'de 1, 2008'de 2 kişiye Kenan Evren ismi verilmiş.

Kaynak: Zaman