Kemalizm bir dayatmadır

Bienalde Kemalizm tartışması çıktı. Çinli kuratör boyundan büyük laflar etti.

10. İstanbul Bienali'nin bu yılki küratörü Hou Hanru'nun bienal kataloğunda Kemalist modernleşme modeli için 'tepeden inme bir dayatma' gibi sözler kullanması tepkiye yol açtı. Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı Prof. Nazan Erkmen, 131 öğretim elemanı adına bir kınama mesajı yayımladı.

"İmkânsız Değil Üstelik Gerekli: Küresel Savaş Çağında İyimserlik" başlığı altında düzenlenen ve 8 Eylül'de başlayan 10. Uluslararası İstanbul Bienali'nin bu yılki küratörü Hou Hanru'nun bienal kataloğunda yer alan metnine Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi'nden sert bir tepki geldi. Fakülteye bağlı 131 öğretim elemanı adına hazırlanan ve fakültenin dekanı Prof. Dr. Nazan Erkmen'in imzasını taşıyan "Bienal'e kınama" adlı metinde Hanru'nun hazırladığı yazının Bienal'e gölge düşürdüğü ifade edildi.

KEMALİZMDEKİ ÇELİŞKİ!

Hanru, bienal kataloğundaki yazısında şöyle demişti: "Kemalist proje tarafından savunulan modernleşme modelinin yine de sisteme dahil bazı çözülemez çelişkiler ve ikilemlerle dolu 'tepeden inme bir dayatma' olması; reformların, devrimci birer araç olarak gerekli olmalarına rağmen yarı askeri bir şekilde dayatılması demokrasi ilkesine aykırıydı; milliyetçi ideoloji evrensel hümanizmin benimsenmesine aksi yönde işledi ve toplumsal bir elit önderliğindeki ekonomik ilerleme toplumsal bölünme üretti. Popülist siyasi ve dini güçler, taleplerini toplumun tabanında yeniden oluşturmayı ve yönlendirmeyi ve bu talepleri kendi çıkarları yönüne çevirmeyi başardılar."

DUYARLI OLMALIYDI

Hou Hanru'nun Kemalizme dair bu sözlerine dikkat çeken Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Nazan Erkmen, yaptığı yazılı açıklamada fakülte adına şu ifadeleri kullandı: "Kemalist projenin 'tepeden inme bir dayatma', Mustafa Kemal Atatürk'ün 'anti hümanist' olarak suçlanması, bilgisizliği aşan kasıtlı bir ifade olarak öne çıkmaktadır. Son derece hassas zamanlar yaşayan Türkiye'de İstanbul Bienali küratörünün bu konuda daha duyarlı olmasını ve Atatürk'ün 'Sanatkâr cemiyette uzun cehid ve gayretlerden sonra alnında ışığı ilk hisseden insandır' sözündeki gibi, ancak bu duyarlılığı taşıyanların 'sanatçı' demeye layık olabileceğini hatırlatıyoruz."