Kemal Çapraz'ın kaleminden Türk Dünyası

Bir süre önce kaybettiğmiz usta gazeteci Kemal Çapraz'ın son eseri raflardaki yerini aldı...

Bir süre önce geçirdiği trafik kazası sonucu hayatını kaybeden, bir süre Türkiye Gazetesi Türk Dünyası Masası şefi görevini de yürüten gazeteci-yazar Kemal Çapraz'ın kaleme aldığı ''Kemal Çapraz'ın Kaleminden TÜRK DÜNYASI'' isimli kitap okuyucularla buluştu.

Çapraz'ın Ufuk Ötesi gazetesindeki yakın çalışma arkadaşı gazeteci Bayram Akcan'ın uzun uğraşlar sonucu yayına hazırladığı 408 sayfalık kitap Bilge Oğuz Yayınevi tarafından yayın hayatına kazandırıldı.

Kemal Çapraz'ın, özellikle Türkiye Gazetesi'nde çalıştığı dönemde Türk Dünyası'na yaptığı ziyaretlerdeki izlenimlerinin aktarıldığı kitapta, Türk Dünyası'nın önemli şahsiyetleriyle yapılan birbirinden çarpıcı röportajlar ve Çapraz'ın Türk Dünyası ile ilgili yazılardan oluşuyor.

Azerbaycan'dan Kırım'a, Çuvaşistan'dan Başkurtistan'a, Kazakistan'dan Tataristan'a kadar Türk Dünyası'nın birçok bölgesine giden ve Udmurt, Hakas, Şor, Teleüt, Tuva, Çuvaş, Kaşkay gibi Türkiye'de yeterince tanınmayan Türk topluluklarını yakından inceleyen Çapraz, gurbetçilerin yoğun olarak yaşadığı Almanya ve Amerika'ya yaptığı ziyaretlerde Türkler ile ilgili izlenimlerini ''çağdaş Evliya Çelebi'' üslubuyla okuyucusuyla paylaşıyor.

Kemal Çapraz'ın Kaleminden TÜRK DÜNYASI isimli kitap, 1944 Kırım Sürgünü'nden Irak Türkmenlerin feryadına, Çin işgali altında inim inim inleyen Doğu Türkistan'dan Atatürk'ün Türk millî sembolü bozkurta duyduğu yakın ilgi gibi birbirinden önemli konuya temas ediyor.

Azerbaycan cumhurbaşkanlarından merhum Ebulfez Elçibey, KKTC kurucu Cumhurbaşkanı merhum Rauf Denktaş, dünyaca ünlü Kırımlı Türk romancı Cengiz Dağcı gibi Türk Dünyası'ndaki önemli kişilerle yapılan röportajlara da yer verilen kitabın önsözünde Bayram Akcan'ın şu ifadeleri yer alıyor:

''Elinizde tutmuş olduğunuz bu eser, çok genç denilebilecek bir yaşta vefat eden bir gazetecinin, bir vatanseverin hayatının kısa bir özetidir aslında... Bu kitap için, Kemal Çapraz'ın ülküsünün kitaplaştırılmış hali ya da onun Türk Dünyası için çarpan yüreğinin kitabi suretidir diyebiliriz. Çünkü Kemal Çapraz'ı tanıyan herkes, onun bütün ömrünün, şahsi arzularını bir tarafa bırakarak, Türk Dünyası için, Türklük için çalışmakla geçtiğine şahadet edecektir.''

Kitabın arka kapağında Prof. Dr. Ümit Özdağ, Yavuz Bülent Bakiler, Suphi Saatçi ve Yılma Durak gibi Türk Dünyası için önemli şahsiyetlerin kitap hakkındaki düşünceleri yer alıyor.

Kemal ÇAPRAZ KİMDİR?

1964 yılında, Kastamonu'da dünyaya gelen Çapraz, ilk, orta ve lise tahsilini İstanbul Tuzla'da tamamladı. 1985 yılında Türkiye Gazetesi'nde gazeteciliğe başlayan Çapraz, 1982 yılında girdiği İstanbul Üniversitesi Basın Yayın Yüksek Okulu'ndan 1987 yılında mezun olmuştur. Aynı üniversitede 'Kırım Tatar Türklerinde Basın' konulu yüksek lisans tezi hazırladı.

Türk Dünyasının "Evliya Çelebisi" olarak adlandırılan Kemal Çapraz, 7 Türk cumhuriyeti ve 30'a yakın bağımsızlık mücadelesi veren Türk topluluğunu karış karış dolaşarak Türk coğrafyası üzerinde çok önemli araştırmalar yaptı. Çapraz ayrıca başbuğ Alparslan Türkeş Azerbaycan kurucu Cumhurbaşkanı Efulfez Elçibey, Doğu Türkistan dâvâsının lideri İsa Yusuf Alptekin, Kırım Milli Meclis Başkanı Mustafa Cemiloğlu, KKTC'in ilk Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, Batı Trakya Türklerinin lideri Dr. Sadık Ahmet, Afganistan Türkmenleri lideri Azatbeg Kerimi gibi Türk Dünyasının büyük önderleri dava ve fikir adımlarıyla yakın bir dostluk kurdu.

Kemal Çapraz, Türkiye Gazetesi ve TGRT olmak üzere Türkistan, Türk Yurtları, Türk Yurdu, Yesevi, Tarih ve Medeniyet, Geniş açı, Hanımeli, Türk Diplomatik, Emel ve Kardaşlık dergileri ile Yeniden Diriliş ve Azerbaycan Türklerinin Sesi Hazar gazetelerinde yayınlandı.

2002 yılından itibaren Ufuk Ötesi gazetesini aylık olarak yayınlamaya başlayan Çapraz, mali zorluklara rağmen vefatına kadar aksamadan 78 sayı çıkarttı.

Kemal Çapraz, Kültür Ocağı Vakfı ile Turan Kültür Vakfı yanı sıra İstanbul Güvenlik ve Adliye Muhabirleri, Türkmenistan Türkleri ile Dayanışma, Dünya Türkleri ve Akraba Toplulukları Hizmet gibi derneklerin kurucuları arasında yer aldı. Çapraz ayrıca 2000 yılında kurucusu olduğu Basın Birliği Derneği'nin de vefatına kadar başkanlığını yürütmüştür.

Çapraz'ın Turan Kültür Vakfı tarafından "Sürgünde Yeşeren Vatan: Kırım" isimli bir de kitabı yayınlandı.

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti parlamento üyesi seçilen Kemal Çapraz'ın, çeşitli konularda aldığı 85 ödül ve plaketi bulunmaktadır. Sürekli Basın Kartı sahibi olan Çapraz'a, Gagavuz Özerk Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 10. yılı sebebiyle de "Gagavuz Cumhuriyeti Devlet Madalyası" verilmiştir.

Zuhal hanımla evlenen Çapraz'ın, Çağrı ve Çağla adında iki çocuğu vardır.

Kemal Çapraz, Kartal'da geçirdiği trafik kazası sonucu 16 Eylül 2008 sabahı hayatını kaybetti.

KİTAP HAKKINDA NE DEDİLER?

21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Ümit Özdağ: Türk Dünyası araştırmalarında uzmanlaşmış nadir gazetecilerden Kemal Çapraz'ın yıllar içinde oluşturduğu birikimi ortaya koyan bu çalışma okuyucuyu zaman ve mekânda hızla dolaştırırken, en önemli durakların üstünde bir kez daha döndürerek, biraz daha konuyu anlamamızı sağlıyor. Çapraz'ı hayatının en verimli çağının başında kaybettik demek hem doğru hem yanlış çünkü Kemal Çapraz hep verimli olmuş, verimli yaşamış. Bu çalışma bu verimliliğin şahidi.

KEMAL ÇAPRAZ AYDINLIĞI

Yavuz Bülent BÂKİLER: Kemal Çapraz, basın dünyamızdan bir kuyruklu yıldız gibi kayarak geçti. Etrafında ve arkasında çeşitli güzellikler, hayranlıklar bırakarak aramızdan uzaklaştı.

Kemal, adına lâyık ölçüler içerisinde yaşayanlardandı. Yâni olabildiğince terbiyeli, olabildiğince efendi, dikkatli, hassas, çalışkan... bir er kişi olarak ömrünü tamamladı. Yunus Emre'nin ifadesiyle ölümü: "Gök ekinin biçilmesi gibi" oldu.

Aynı gazetede, birlikte çalıştığımız yılları, şimdi anlatılmaz bir hüzünle hatırlıyorum. Büyük bir vatanseverdi. Sadece Türkiye Türklüğünü değil, milli sınırlarımızın dışında kalan soydaşlarımızı da, onların yaşadıkları toprakları da tertemiz bir yürekle seviyordu. Bu çok mu önemli diyeceksiniz. Hem de ummanlar kadar önemli. Atalarımız boşuna:

"Aslını yitiren haramzâdedir!" dememişler. O, aslını-neslini bilenlerdendi! Bir defasında, Kırım'da, Kırgızistan'da birlikte bulunduk. Kırım ve Kırgızistan Türklüğünü, belki kırk ayrı resimle ve sevdalı bir yürekle, aydınlık bir kalemle Anadolu Türklüğüne tanıtmak ve sevdirmek için nasıl çırpındığına, nasıl aşkal-şevkle çalıştığına bizzat şahit oldum. Bayrak Akcan, Kemal Çapraz'ın yazılarını ve röportajlarını bir araya getirdiği, onları bir kitap halinde ortaya koyduğu için, milli bir vazifeyi, yüz akıyla başarmış oldu.

İnanıyorum ki, bu güzel hizmetten en çok Kemal Çapraz'ın ruhu huzur duyacaktır. Ve yine inanıyorum ki, Kemal Çapraz'ı okuyanlar kazançlı çıkacaklardır. Kur'an-ı Kerim'de ne kadar doğru buyurulmuştur:

"Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?" Kemal Çapraz'ı(n kaleminden Türk Dünyası'nı) okuyanlar, Turan dünyamızdan yeni güzellikler göreceklerdir.

Suphi Saatçi: Kemal Çapraz, al bayrağın, Türk'ün, Türklüğün, Türk dünyasının aşığı, dostu, sevdalısı ve can yoldaşı idealist bir kardeşimizdi. Onun derdi Sürgünde Yeşeren Vatan Kırım'dı, Yaralı ceylan Azerbaycan'dı, yavru vatan Kıbrıs ve horyatların yani feryatların diyarı Kerkük'tü... Dünyanın neresinde bir Türk varsa, Kemal oradaydı... Hâlâ burnumun kemiği sızlıyor, onu unutmak mümkün değil...

Yılma Durak: "Bağlı kapıları özünü açar, açılan açılan bağlı kapılar mehebbet namına sevgi namına eriyin tökülün demir kapılar." Azerbaycanlı şair Sehend'in Şehriyar'a gönderdiği bu selam Haydarbaba Dağının eteklerindeyankılanmaktadır.

Aziz dostumuz Kemal Çapraz Türk Dünyasında gönüller arasında muhabbet köprülerini kurarak bu demir kapıları eritmeye çalışan büyük bir çile adamıidi, Türkiye Gazetesinde yayınlanan makalelerini ve röportajlarını derleyip biraraya getirerek yayına hazırlayan Bayram Akcan'ı tebrik ediyorum.

Nerede bir Türk topluluğu varsa Kemal Çapraz oralarda araştırmalar yapmış birçok kimsenin bilmediği bu hayatlardan, yaşayış tarzlarından ve kültürlerinden haberdar olmamızı sağlamıştır. Ayrıca Türk Dünyası'nı ayakta tutan kahramanların çileli hayatlarını ve mücadelelerini bizzat röportajlarıyla hafızalarımıza kazımıştır. Aziz dostum Kemal Çapraz'a Allah'tan rahmet diliyorum