Özellikle sporcuların günlük beslenme düzenlerini desteklemek amacıyla aldıkları gıda takviyeleri bilinçsiz kullanıldığında tehlike saçıyor.
Abone olYurtdışında reçeteli satıldığı halde Türkiye'de her yerde bulunan bazı ilaçlar kaslı ve fit bir vücut vadederken ölüme neden olabiliyor.
Yıllardır pek çok sporcunun kullandığı gıda takviyeleri artık marketlerden spor salonlarına pek çok yerde satılıyor. 'Kas yapan, enerjiyi artıran, yağ yakımını hızlandıran' bu ürünler, bilinçsiz kullanıldığında tehlike saçıyor.
Vücudum kaslı cesedim yakışıklı
Özellikle sporcuların günlük beslenme düzenlerini desteklemek amacıyla aldıkları gıda takviyeleri bilinçsiz kullanıldığında tehlike saçıyor. Spor salonlarından marketlere kadar her yerde bulunabilen bu ürünler, pek çok rahatsızlığa neden olabiliyor. Kaçak olanlar ise ölüme davetiye çıkarıyor.
Hemen hemen her profesyonel sporcu, beslenme ürünlerini yani likit, toz ya da tablet halinde satılan gıda takviyelerini hayatının bir döneminde kullanmıştır. Hatta ağır performans gerektiren sporlarla ilgilenen kişiler düzenli olarak bu ürünleri kullanır. Amaç, besinlerden alamadıkları enerjiyi bu ürünlerden alarak daha kaslı ve güçlü bir vücuda sahip olmak... Ağır antrenmanlar yapan ve doğal yollardan alamadıkları besinlerle vitaminleri bu ürünlerden alan sporcuların, bu gıda takviyelerinden yararlanmaları kaçınılmaz. Kas yapımına yardımcı olan, enerjiyi yükselten ya da yağ yakımını hızlandıran ürünler arasında protein tozları da var; glutamine ya da creatine adı verilen gıda takviyeleri de... Gıda takviyeleri günümüzde o kadar çoğaldı ki ucuzu, pahalısı, az kas yapanı, fazla kas yapanı, yağ yakanı, metabolizmayı hızlandıranı derken tam bir karmaşa başladı. Hatta Türkiye'de yasak olduğu halde internet üzerinden sipariş edilen, ülkemize kaçak olarak sokulan ürünler de arttı. Türkiye'de reçetesiz satılan bu ürünler böbrek hastalıklarından cinsel rahatsızlıklara kadar pek çok soruna neden oluyor, ölüme götürebiliyor. Bu nedenle Tarım ve Köyişleri Bakanlığı onayı olmayan ürünlerin kullanılmaması gerekiyor.
Men cezaları aldılar
Ayrıca kas yapımı için alınan gıda takviyelerinden daha çok etkili ilaçlar da var. "Testosteron ve anabolik steroid" adıyla satılan bu ilaçlar, sporcuların doping suçlamasıyla karşı karşıya kalmasına da neden olabiliyor. Geçtiğimiz yıl halter ve vücut geliştirme sporuyla ilgilenen sporcuların doping kullandığı manşetlerden inmemişti. Bir süre önce Vücut Geliştirme ve Fitness Federasyonu, kurulduğu yıl olan 1991'den bu yana en büyük cezayı aldı; doping yaptıkları tespit edilen vücut geliştirme sporcuları iki, fitness yapanlar da bir yıl boyunca ulusal ve uluslararası müsabakalara katılamayacaklar. Federasyon Başkanı Ahmet Okumuş, "Madalya peşinde koşmaya devam edeceğiz ama sağlıklı bir şekilde" diyor. Ahmet Okumuş
Spor yapmaya üşenenlerin tercihi
Ağır performans gerektiren sporlarla uğraşıp bu ürünleri kullanan sporcuların çoğunda karaciğer fonksiyon testleri yüksektir. Metabolizmanın fabrikası karaciğer. Orada birtakım zaafiyetler meydana geliyor. Bu tip ürünler uzun vadede vücudu negatif etkiliyor. Aşırıya kaçmadan alınırsa vücudu olumsuz etkilemez. Ama kas geliştirici her malzeme aşırıya kaçtığınızda vücut için zararlı. Bunlar herkes tarafından rahatlıkla kullanılabiliyor. 16-20 yaşındaki gençler günde 10 saat çalışıp kas yapmaya üşeniyor, onun yerine bir saat çalışıp bu ürünlerden alıyor. Ayrıca içerikleri sürekli değişiyor. Bir bakıyorsunuz bir madde o gün doping sayılırken bir diğer gün kaldırılabiliyor. Çünkü bu konudaki araştırmalar devam ediyor ve uzun vadede yan etkileri net olarak bilinmiyor. Bu ürünleri kullananların karaciğerlerine baktığınızda hemen anlaşılıyor.
Oğlum vitamin bile almazdı aort yırtılmasından öldü
Sporcu bir aileden gelen Zeynep Everi, yurtdışında ülkemizi temsil eden, Türkiye'nin ilk kadın vücut geliştirme sporcusu. 1990'dan bu yana müsabakalara katılmıyor. Everi'nin adı, trajik bir olayla da gündeme gelmişti; o sutopu sporuyla ilgilenen, yaklaşık üç yıl önce hayatını kaybeden Caner Erdoğru'nun annesi. Genç sporcu, burslu okuduğu Amerika'dan yeni gelmiş ve doğumgününde arkadaşlarıyla sutopu antrenmanı yaptıktan sonra fenalaşarak hayatını kaybetmişti. Erdoğru'nun ölümünün doping ile ilgisi olup olmadığını sorduğumuz Everi, oğlunun böyle bir konuyla anılmasına şiddetle karşı: "Vitamini bile zor veriyorduk. Sigara, içki içmezdi. Aort yırtılmasından öldü. Daha önce bir sinyal vermiş. Efor testlerinde de anlaşılamayabiliyor."
Ne nedir?
Aminoasitler: Performansı artırıyor, kasları onarıyor.
Protein tozu: Daha çok kalori içeriyor. Aminoasit ile aynı etkiyi yapıyor.
Carnitine: Kırmızı ette var. Beyne daha fazla oksijen gitmesine sebep olduğu için yağ yakımını hızlandırıyor.
Testosteron ve anabolik steroidler: Yaşlanmayı önleyen, libidoyu artıran ve cüceliği engellemek için kullanılan bu ilaçlar, doping maddesi olarak kabul ediliyor. Ancak eczanelerde reçetesiz satılıyor. Uzun süre kullanıldığında erkeklerde göğüsleri büyültüyor, cinsel gücü azaltıyor; kadınlarda ise kıllanmaya yol açıyor.
Para için yapıyorlar
Eski bir sporcu olan Everi, sporcu gıdalarının kendi döneminde de kullanıldığını ise gizlemiyor: "Biz doping dendiğinde bile utanıyorduk. Bunlar vücuda büyük zarar veren maddeler. Uzun süre kullanıldığında intihardan farksız. Otel odalarında ölü bulunanlar da oldu. Profesyoneller bunu para için yapıyor."
Gençler arasında çok yaygın
Varoşlarda peynir ekmek gibi satılan ve Türkiye'ye kaçak yollardan sokulan sporcu beslenme ürünleri daha çok gençler tarafından tercih ediliyor.
Bu ürünler sadece profesyonel sporcular tarafından değil, daha güzel ve kaslı bir vücuda sahip olmak isteyen gençler tarafından da kullanılıyor. Son yıllarda varoşlarda mantar gibi çoğalan spor salonları ise gençler için tam bir tuzak. Bu spor salonlarında gıda takviyeleriyle ilaçlar, belli bir eğitime sahip olmayan "hoca"lar tarafından tavsiye ediliyor; üstelik kaçak ve bakanlık izni olmayan ürünler de peynir ekmek gibi satılıyor. Vücut geliştirme sporcuları ve spor hekimleri, varoşlarda kolaylıkla bulunan bu ürünlere dikkat çekiyor. Eski vücut geliştirme şampiyonlarından Kenan Topuz "Antrenör çok önemli. Eğer hoca önerilen dozların üstünde önerirse tehlikeli. Türkiye'de yasaklanan maddeler de var. Örneğin; ephedrine yasak. Bir nevi uyarıcı ve doping olarak geçer. Bununla kilo verenler var ama hormonal dengeyi bozuyor, kalp atımı değişiyor, böbrek üstü bezleri fazla çalışıyor. Normal dozunda da alınsa halüsinasyonlara dahi sebep olabiliyor. Kaçak ilaçlar, erkeklerde göğüslerin büyümesine neden olabiliyor."
Kullanmak şart mı?
Doktorlar ve antrenörler, bu ürünlerin sadece ağır spor yapanlar için gerekli olduğu görüşünde birleşiyor. Kenan Topuz, "Ağır sporlarla ilgilenen bir kişi, günde beş bin kalori almak zorunda. Bu kadar kaloriyi besinlerden almanız mümkün olmayabilir. O zaman tabii ki ek olarak sporcu gıdaları devreye giriyor" diyor. Türkiye'de Tarım ve Köyişleri Bakanlığı onaylı sayısız beslenme ürünü bulunuyor. Türkiye'deki ilk ve tek yerli ürünün sahibi de yıllardır vücut geliştirme sporu ile ilgilenen Serhat Keçeci (36). Keçeci, basketbolcu İbrahim Kutluay'ın da oynadığı Ülker Spor Kulübü'ne ürün verdiklerini söylüyor. Profesyonel sporcular arasında daha çok vücut geliştirenlerin bu ürünleri tercih ettiklerini de vurguluyor: "Her sporcu bu ürünlerden kullanır. Ancak basketbolcu ayda bir kutu tüketiyorsa vücut geliştirme sporcusu 3 kutu tüketir." Keçeci, bu ürünlerin içeriklerinin doğal olduğunu ve düzgün kullanıldığında vücuda zararı bulunmadığını belirtiyor
