Kapkaççılar telefon çalamayacak!

Hakan Canıdemir’in, kapkaççılar tarafından cep telefonu gasp edilerek trenden atılması sonucu hayatını kaybetmesi Telekomünikasyon Kurumu’nu harekete geçirdi.

Kurum, çalınan telefonları hızla bloke edebilecek sistem kuruyor. Yeni sistem sayesinde kapkaççı, çaldığı cep telefonunu satıp paraya dönüştürmeden, telefon bloke edilerek kullanılamaz hale getirilecek. Telekomünikasyon Kurumu Teknik Düzenleme ve Standardizasyon Daire Başkanı Dr. Mehmet Altuner’in verdiği bilgiye göre öncelikle bir ‘kayıt havuzu’ oluşturulacak. Havuzun yılbaşına kadar tamamlanıp, sistemin önümüzdeki yıl hayata geçirilmesi planlanıyor. Kayıt havuzunun hazır hale gelmesinin ardından cep telefonu kullanıcıları burayı arayarak kişisel ve telefon bilgilerini kaydettirecek. Daha sonra bu bilgiler GSM firmalarından alınacak bilgilerle karşılaştırılacak. Cep telefonu çalınan veya gasp edilen kişi, bu havuzu arayarak kendisine sorulacak kişisel bilgileri cevaplayacak. Bilgilerin doğru çıkması halinde çalınan telefon anında bloke edilecek. Mehmet Altuner, “Böylelikle telefon el değiştirmeden bloke edilmiş olacak. Bu da telefonu maddi bir meta olmaktan kurtaracak.” dedi. Sistemin sağlayacağı bir başka kolaylık ise mağdurların karakol, savcılık veya GSM operatörlerine başvurmasına gerek kalmaması. Kayıt havuzu, emniyete bilgi verecek, savcılığa suç duyurusunda bulunacak, ilgili GSM firmasından telefonun takibe alınmasını isteyecek. Şifrenin kırılarak cep telefonunun kullanılması halinde ise sistem, kullanan kişinin bilgilerini emniyete vererek yakalanmasını sağlayacak. Sistemin uygulanmasıyla birlikte hırsızların ve kapkaççıların önünde iki seçenek kalıyor. Birincisi bloke edilmiş telefon, şifre kırıcı diye tabir edilen kişiler aracılığıyla tekrar kullanıma açılmak istenebilir. Mehmet Altuner, buna karşı da önlemin hazır olduğunu belirtiyor. IMEI numarası takipte olacağı için çalıntı telefonu kullanan kişi anında belirlenecek. Buna karşı IMEI numarasının değiştirilmesi girişimine karşı da Altuner şu tedbiri sunuyor: "Verilecek yeni numara ya bizdeki başka birisinin numarası ile çakışır, ya da bizde olmayan bir numara ortaya çıkar ki bu da anında belirlenir ve yine suçluya ulaşılır. Üstelik şifre kırma işinin de büyük oranda önüne geçeceğiz. Şu an cezaları küçük olduğu için yapıyorlar, ama Meclis'te hazırlanmakta olan yasa teklifinde, bu işi yapanlara 5 yıl ağır hapis ve 5 milyar lira da ağır para cezası getiriliyor.” Gaspçıların deneyecekleri ikinci yöntem ise çaldıkları telefonları yurtdışında satmaya çalışmak. Altuner, bunu önlemek için de İngilizlerle ortak bir proje geliştirdiklerine dikkat çekiyor. “Global Çalıntı Mobil Cihaz Ticaretini Önleme Projesi”nin Avrupa ve Asya kıtalarını kapsayacağını duyuran Altuner, "Sadece cep telefonlarını değil telsiz, laptop bilgisayar, cep bilgisayarı, araç telefonları gibi cihazlar da takibe alınacak. Bu proje, büyük oranda sınır kaçakçılığını da önleyecek. Avrupa ve Asya kıtasındaki bütün mobil cihazlar uydu aracılığıyla takip edilecek. Çalınıp başka bir ülkede satılmak istense dahi o ülkenin güvenlik güçleri tarafından yakalanarak suçlular adli mercilere, cihazlar ise sahiplerine teslim edilecek.” şeklinde konuştu. Projenin 500 milyon Euro'ya mal olması bekleniyor. Kaynağının da Avrupa Birliği'nden sağlanması hedefleniyor. Projenin mobil cihaz kaçakçılığını büyük oranda bitireceğini vurgulayan Altuner, konuşmasını şöyle sürdürdü: "Cep telefonlarının ithalat iznini Telekomünikasyon Kurumu veriyor. Bizdeki verilere göre Türkiye'de 27 milyon 648 bin cep telefonu bulunması gerekirken, tüm GSM şirketlerinin abonelerini topladığımızda yaklaşık 35 milyon kullanıcı olduğu ortaya çıkıyor. Birden fazla telefonu olanları da düşündüğümüzde Türkiye'de 40 milyonun üzerinde telefon olduğu ortaya çıkıyor. Yani 15 milyona yakın kaçak cep telefonu var piyasada." Altuner, yaptıkları bir araştırmada belirli bir süre içinde görüşme yapan 21 milyon abonenin 10 milyonunun kaçak cep telefonu kullandığının belirlendiğini anlattı. Bu insanların kaçakçılık suçundan yargılanmamaları için bir düzenleme yapacaklarının altını çizen Altuner, küçük bir ücret karşılığında bu telefonların sisteme kaydının yapılarak yasal hale gelmesini sağlayacaklarını aktardı. Alınacak önlemler sayesinde mobil cihazlarla işlenen suçları önlemenin de mümkün olacağını bildiren Altuner, "Adliyeye intikal eden davaların yüzde 60'ının hırsızlık, bunların yüzde 48'inin ise cep telefonu hırsızlığı olduğunu açıkladı Adalet Bakanlığı. Bu şekilde adliyelerin yükü de büyük oranda azalmış olacak." diye konuştu. Üzerinde çalıştıkları bir başka konunun ise “cep telefonu sorgulama sistemi” olduğunu açıklayan Dr. Mehmet Altuner, isteyen herkesin internete girerek cep telefonunun kaçak veya çalıntı olup olmadığının sorgulamasını yapabileceğini sözlerine ekledi. Daha önce benzer bir sistem Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından gündeme getirilmiş, ancak GSM şirketleri ile gerekli işbirliğinin sağlanamaması nedeniyle beklenen sonuç alınamamıştı. Haber: Özcan Yağmur Kaynak: Zaman