kandaki hemoglobin seviyesinin azalmasına kansızlık (anemi) denir. Peki tedavisi nedir, hastaların ne yapması gerekir
Abone olAnemi (Kansızlık) hemoglobin miktarının yaş ve cinsiyete göre doktorlar tarafından kabul edilen kriterlerin altında kalmasıdır.
Anemi (Kansızlık) hastalığının temel nedenleri söyleyecek olursak eğer bunları 3 gurupta sıralayabiliriz.
1-Sağlıklı ve dengeli beslenilmemesi sonucu gereksinim duyulan maddeler yeterli oranda alınamaz ve yeterli miktarda kan yapılamaz.
2-Kan yıkımındaki artış. İnsan vücudunda alyuvarların her gün yaklaşık olarak günde 250 milyonu dalakta parçalanarak yok olur. Her gün yok edilen alyuvarlar sayısı kadar yeni alyuvarlar üretilerek dolaşıma verilir. Ömrü yaklaşık olarak 120 gün olan bir alyuvar öldüğü zaman onun içinde olan demir yeni bir alyuvar yapımı için kullanılır. Kan yapımı için gereken eritropoietin hormonu gerektiği gibi uyarılmıyorsa, kan yapımında kullanılan element ve vitaminler yeterli değilse, yıkım-yapım dengesi bozulur ve böylelikle anemi oluşur.
3- Aneminin bir diğer nedeni ise kan kayıplarının oluşudur.
Demir, Folik Asit ve B12 Vitamini Eksikliğinden Kaynaklanan Anemi
Hemoglobin alyuvarların içerisinde olan fonksiyonel bir proteindir. Bu protein akciğerden almış olduğu oksijeni dokulara taşır. Kansızlık yani anemi belirli yaş gruplarına ve cinsiyete göre bu hemoglobin miktarındaki azalmadır. Hemoglobin azaldığında, kanın oksijen taşıma kapasitesi de azalır. Sonuç olarak oksijen azalması oluşur.
Hemoglobin azalmasına neden olan maddelerden birisi hemoglobinin yapısı içinde olan demirdir. Diğeri ise eritrosit gelişmesi için gerekli olan folik asit ve B12 vitaminleridir. Kansızlığın en fazla görülen türü demir eksikliği anemisidir.
Folik asit ve B12 vitaminleri DNA gelişmesi için lüzümlu olan vitaminlerdir. Bu vitaminlerin yetersizliğinde DNA gelişimi yeterli olmaz, hücre yapılamaz. Vücutta en hızlı gelişen hücreler de kemik iliği hücreleri olduğundan dolayı, bu maddelerin yetersizliğinden olan DNA sentez bozukluklarından da en fazla bu organa ait fonksiyon etkilenir. Bu sebeple kemik iliğindeki alyuvar yapımı etkilenir ve anemiye neden olur.
B12 vitamini ince bağırsağın son bölümündeki kısa bir alandan emilir. Burada bir proplem varsa ya da bağırsağın genelini içeren bir proplem varsa, B12 vitamininin emili gerçekleşmez. Folik asit için de aynı şey geçerlidir.
Anemi tedavisi kolay olan bir rahatsızlıktır. B12 vitamin takviyesi verildiğinde kemik iliğindeki proplem giderilir fakat sinir sistemi hemen düzelmeyebilir. Folik asit eksikliğinde içinde folik asit takviyesi verilir. Sonuç hemen alınır fakat tedavi süresi ve ilaç kullanımı ömür boyu devam edebilir.
Yorgunluk, halsizlik, solukluk, baş dönmesi, çarpıntı, hafıza proplemleri, konsantrasyon bozuklukları, iç sıkıntısı, üşüme, saç dökülmeleri, el ve ayaklarda Soğukluk hissedilmesi aneminin belirtileri arasındadır.
Aneminin etkileri organlara göre farklılık gösterebilir. Bazı organların oksijensizliğe tahammülü daha azdır. iskelet kası, kalp adalesi, beyin dokusu gibi organlara ait belirtiler daha belirgindir. İskelet kası, fazla oksijen tüketen bir yapı olduğu için oksijensiz kaldığında yorgunluk belirtisi gösterir. Kalp adalesine ait sorunlar, çarpıntının meydana gelmesine sebep olur. Uzun müddet süren durumlarda kalp yetersizliğine yol açar. Baş dönmesi, konsantrasyon bozuklukları, anksiyeteler ve çeşitli ruhsal bozukluklara kadar gidebilen durumlar beyin dokusuna ait belirtilerdir.
Anemi Belirtileri;
Halsizlik, hemen yorulma,sürekli baş dönmesi, nefes alıp vermede zorluk çekme,iştahsızlık,çarpıntı,sık hastalanma, bulantı daha fazla üşüme, yüzde, gözde ve avuç içlerinde solgunluk, dikkati toplamada güçlük gibi belirtilerle kendini gösterir. Demir eksikliğinde vakaların çoğunda bir belirti görülmez. Yapılan kan tahlilleri sonucu teşhis konabilir.
Eğer hastalık ilerlemiş ve şiddetli ise halsizlik, solukluk, yorgunluk, iştahsızlık, Kabızlık gibi durumlar oluşur. Fiziksel bir aktivite sırasında çarpıntı, nefes almada güçlük, çabuk yorulma hastalığın şiddetine göre ortaya çıkar. Hastalar pika toprak ya da kil gibi yiyecek olmayan maddeleri yemek ister.
Bunlar dışında şu belirtiler olabilir;
Baş dönmesi, kulak çınlaması,ağız kenarında çatlaklar,tırnakların kaşık şeklini alması, çatlaklar oluşması,dilde kızarma, çatlak ve kabarcık oluşumu,yutarken zorlanma, ağrılı yutma,demir eksikliği olan çocukların yürümesi, oturması, konuşması gecikir. Bu çocuklarda davranış bozukluğu ortaya çıkar ve öğrenme güçleşir. Bağışıklık Sistemi zayıflar ve hastalığa yakalanma ihtimali artar.
Kansızlık (Anemi) Tedavisi;
Kansızlık tedavisi tamamen kansızlığın çeşidi ve altta yatan hastalık ile ilgilidir. Örneğin demir eksikliği saptanan hastalarda sadece demir tedavisi ile sınırlı kalınmamalı, demir eksikliğinin tekrarlamaması ve demir eksikliğine neden olan hastalığın ilerlememesi amacıyla altta yatan neden araştırılmalı ve tedavi edilmelidir.
Anemi tedavisinde çoğunlukla ağızdan ilaçla demir tedavisi yeterli olmaktadır. Tedaviye başladıktan iki ay sonra hemoglobin düzeyi normale dönecektir, ancak çoğunlukla kemik iliğinde olan demir depolarını doldurmak amacı ile tedaviye 6–12 ay daha devam edilmelidir.
Damar içerisine veya kas içerisine uygulanabilecek demir ilaçları da ağızdan alıma dayanamayan hastalarda kullanılabilir. Tedavi ile birlikte kan sayımı iki ay içerisinde normale dönecektir.
Kansızlık (anemi) tedavisinde beslenme önerileri:
1- Kırmızı et, kuru baklagiller, kuru meyve (kuru üzüm, kuru incir gibi), yeşil yapraklı sebzeler, pekmez çok yiyin.
2- Vitamin – C (günde 100 miligram) alın. C-vitamini demirin bağırsaklardan emilmesini arttırır.
3- Demir bakımından zengin besinler alın (baklagiller, mercimek, darı, nohut, koyu yeşil renkli sebzeler, pekmez, demirle zenginleştirilmiş tahıl ürünleri, kuru kayısı, kuru şeftali, balkabağı, ay çekirdeği, fıstık, ceviz, badem, Soya Fasulyesi gibi).
4- Demir hapı alanların yoğurt alması faydalıdır. Yoğurtta bulunan laktik asit demirin vücutta depolanmasını kolaylaştırır.
5- Demir emilimini azaltan besinlerden uzak durun: kafeinli içecekler, yumurta, Süt ve kepek (kepekli ekmek gibi).
6- Eğer demir eksikliği aneminiz yoksa demir almanıza gerek yoktur; ayrıca demir damar sertliğine neden olabilir, bu nedenle demir eksikliği aneminiz yoksa demir içermeyen vitamin hapları kullanın.
ÖNCEKİ HABERLER
