"Kamu borçlanması sürdürülebilir"

Hazine Müsteşarlığı, kamu borçlanmasında sürdürülebilirliğin bulunduğunu bildirdi. Raporda ayrıntılar da belirtildi...

Hazine Müsteşarlığı'nın TBMM, Hükümet ve Sayıştay'a gönderdiği Kamu Borçlanma Raporu'nda, sürdürülebilir borçlanma konusunda ayrıntılı değerlendirmelere yer verildi. Bugünkü değer yaklaşımında, "mevcut borç stokunun, kamunun uzun vadedeki gelir fazlası ile karşılanabilecek durumda olup olmadığı"nın incelendiğine işaret edildi. Kamu borçlanmasının sürdürülebilirliğinin tespitine yönelik olarak "muhasebe" ve "bugünkü borç" olmak üzere başlıca iki yaklaşım kullanıldığına değinilen Raporda bu yaklaşımların ayrıntılarına da yer verildi. Muhasebe yaklaşımında, kamu borcunun milli gelire oranına odaklanıldığı, maliye politikalarının sağlıklılığı, bütçe dengesinin söz konusu oranı belli bir seviyede tutmaya yeterli olup olmamasıyla değerlendirildiği kaydedildi. Borçların milli gelire oranının belli bir seviyede sabitlenebilmesi için, kamunun borç ödemeleri dışındaki gelir gider dengesi ile faiz ödemeleri ve ekonomideki büyüme oranıyla belli bir denge içinde olmak zorunda olduğu vurgulandı. Bugünkü Borç Yaklaşımı'na göre kamuya borç verenlerin, kamunun borçlarını sürekli olarak yeni borçlanmayla ödemeyeceğini, uzun dönemde borçların tamamını ödeyecek kadar bir gelir fazlasına sahip olması gerektiğini düşünmekte olduklarına işaret edilerek, şöyle denildi: "Uzun dönemdeki faiz-dışı fazlaların bugünkü değeri, borç stokunun değerine eşit veya fazla ise, kamu borcunun sürdürülebilir olduğu sonucuna varılmaktadır. Bugünkü değer kısıtının sağlanması, kamu borcunun uzun vadede ödenebilir (solvent) olduğunu göstermektedir. Gerek muhasebe, gerekse bugünkü değer yaklaşımında, kamu borçlanmasının sürdürülebilirliği, maliye politikalarının, borç stoku, ekonomik büyüme, faiz oranı gibi büyüklüklerle belirli bir denge içinde olmasına bağlanmaktadır. Özellikle, borçlar üzerinden ödenen reel faizin, ekonominin büyüme hızının üzerinde olduğu durumlarda, borç stoku artışının kontrol altına alınabilmesi için, borç ödemelerinin bir kısmının faiz dışı fazla yoluyla karşılanması gerekmektedir. Aksi takdirde, borç stoku reel anlamda sürekli olarak büyüyecek ve bir finansal kriz kaçınılmaz hale gelebilecektir." Hazine'nin Kamu Borçlanma Raporu'nda, kamu borç stokunun yüksek olduğu ülkelerde borçlanmanın sürdürülebilirliğinin, uygulanan ekonomi politikalarının kredibilitesi (güvenilirliği) ile yakından ilişkili olduğu vurgulandı. Raporda, "Kamuya borç veren yatırımcıların, orta ve uzun vadede borçların geri ödenemeyeceğini düşünmeleri, borç vermekten vazgeçmelerine neden olmakta; borçlanmanın sürdürülebileceğine ilişkin bu güven eksikliği, gerçek bir borçlanma krizinin tetikçisi olarak ortaya çıkmaktadır" ifadelerine yer verildi.