İşte yeni vergi paketi...

Bineğe dönüştürülen ticari araçların özel tüketim vergisi oranları arttırılıyor, özel okul yatırımlarına vergi teşviği geliyor. İşte yeni vergi paketinin ayrıntıları...

Çeşitli Kanunlarda değişiklik öngören Yasa Tasarısı, TBMM Başkanlığı'na sunuldu. 60 maddeden oluşan tasarı ile ticari araç grubunda yer alan ancak bineğe dönüştürülen taşıtlardaki vergi kayıpları engelleniyor. Yeni düzenleme ile ticari taşıtlardan alınan ÖTV yine yüzde 4'de kalırken, bineğe dönüştürülen araçlar için ise motor silindir hacmine göre farklı oran uygulamasına geçiliyor. Yeni düzenleme ile azami kütlesi 4.500 kilogramı geçmeyip, taşıma kapasitesi bin kilogramın altında olan ve sürücü sırasından başka oturma yeri veya sürücü sırası dışında yanda penceresi olan eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlara (Yalnız kayıt ve tescile tabi olanlar) uygulanacak ÖTV oranları şöyle: -Silindir hacmi 2.000 cm3'ü geçmeyenler: Yüzde 6 . -Silindir hacmi 2.000 cm3'ü geçen fakat 3.000 cm3'ü geçmeyenler: Yüzde 8 . -Silindir hacmi 3.000 cm3'ü geçen fakat 4.000 cm3'ü geçmeyenler: Yüzde 52 . -Silindir hacmi 4.000 cm3'ü geçenler: Yüzde 75 . -Diğerleri: Yüzde 4 . Bu arada, daha sonra ticariye dönüştürülen taşıtlardan, önce ödenen vergi mahsup edilmek suretiyle bu malların ilk iktisabındaki matrah esas alınarak, değişiklik uyarınca adına kayıt ve tescil işlemi yapılandan, bu değişikliğin kayıt ve tescili tarihinde dönüştürülen mallar için geçerli olan oran üzerinden ÖTV alınacak. Bu şekilde de ilk edinimde ortaya çıkabilecek vergi kayıplarının önüne geçilecek. ÖZEL OKULLARA İSTİSNA Tasarıya göre, okul öncesi eğitim, ilköğretim, özel eğitim ve orta öğretim özel okullarının işletilmesinden elde edilen kazançlar, ilgili Bakanlığın görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığı'nın belirleyeceği esaslar çerçevesinde 5 vergilendirme dönemi gelir ve kurumlar vergisinden müstesna tutulacak. Sözkonusu istisna, bu okulların faaliyete geçtiği vergilendirme döneminden itibaren başlayacak. Dershaneler ile bilgisayar kursları, şoför okulları gibi özel öğretim kurumları ise bu istisnadan faydalanamayacak. Mükelleflerin işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme harcamaları tutarının yüzde 40'ı oranında Ar-ge indirimi olacak. Bu şekilde araştırma ve geliştirmeye yönelik harcamaların yüzde 40'ının beyan edilen gelirden indirilmesine olanak sağlanacak. KURUM KAZANÇLARI Kurumların yurt dışından elde ettikleri iştirak kazançları ile şube kazançları, belirli şartların yerine getirilmesi halinde kurumlar vergisinden istisna ediliyor. Bu düzenlemeden yararlanabilmek için iştirak edilen yabancı kurumun kanuni ve iş merkezinin Türkiye'de bulunmaması, Anonim veya limited şirket olması, iştirak edilen kurumun esas faaliyet konusunun finansal kiralama ya da her nevi menkul kıymet alım satımı olmaması, iştirak edilen yabancı kurumun sermayesine, kazancın elde edildiği tarihte devamlı surette en az 2 yıl süre ile yüzde 25 ve daha fazla oranda iştirak edilmesi, dağıtıma tabi tutulan iştirak kazancının da en az yüzde 75'inin ticari, zirai ve serbest meslek kazancı olması şartı bulunacak. Kurumların bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 31 Aralık 2004 tarihine kadar, kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan kurumlardan elde ettikleri iştirak kazançları ile yurt dışında bulunan işyeri veya daimi temsilcisi aracılığı ile elde ettikleri kurum kazançları, 30 Haziran 2005 tarihine kadar Türkiye'ye transfer edilmiş olmak kaydıyla kurumlar vergisinden müstesna olacak. Maliye Bakanlığı, mükelleflerin hukuki statülerini, faaliyet gösterdikleri alanları ve tasfiyeye giriş tarihindeki aktif büyüklüklerini dikkate almak suretiyle, tasfiye işlemlerine yönelik inceleme yaptırmamaya yetkili olacak. BÜYÜK YATIRIMLARA TEŞVİK KAPSAM DIŞI Öte yandan, belirli limitin üzerindeki büyük yatırımların teşvikine ilişkin düzenleme, vergi paketinde yer almadı. Maliye Bakanlığı'nın vergi paketi taslağında yer alan sözkonusu düzenleme ile büyük yatırımlara yüzde 40 ekstra yatırım indirimi öngörülüyordu. Yetkililer, IMF'nin vergi kaybına neden olacağı gerekçesiyle bu düzenlemeye sıcak bakmadığını ifade ettiler. ÖZEL İLETİŞİM VERGİSİNİN KAPSAMI GENİŞLİYOR Özel İletişim Vergisi'nin kapsamı genişletiliyor. Süresi içinde kapatılmayan ihracat taahhütlerine ilişkin ihracat kredisi borçlularına da kolaylık sağlanıyor. TBMM Başkanlığı'na sunulan çeşitli kanunlarda değişiklik öngören tasarıya göre, Telekomünikasyon Kurumu ile görev ya da imtiyaz sözleşmeleri imzalamak veya bu kurumdan ruhsat ya da genel izin almak suretiyle telekomünikasyon altyapısı kurup işletenler, yüzde 15 oranında özel iletişim vergisine tabi olacak. Mobil telekomünikasyon işletmecilerinden eskiden olduğu gibi yüzde 25, radyo ve televizyon yayınlarının uydu platformu ve kablo ortamından iletilmesine ilişkin hizmetlerden ise yüzde 15 özel iletişim vergisi alınacak. Telekomünikasyon işletmecilerinin, imtiyaz veya görev sözleşmeleri, ruhsatlar ya da izinler uyarınca Hazine'ye ödeyecekleri payın hesaplanmasında özel iletişim vergisi dikkate alınmayacak. Bu vergiden mahalli idarelere pay verilmeyecek. Bakanlar Kurulu, yüzde 25 oranını yüzde 10'a, yüzde 15 oranlarını ayrı ayrı veya birlikte yüzde 5'e kadar indirmeye yetkili olacak. Düzenleme ile mobil aboneliğinin ilk tesisinde alınan 20 milyon liralık özel iletişim vergisi, operatör değişikliklerinde uygulanmayacak. İHRACAT TAAHHÜTLERİ Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla süresi geçtiği halde ihracat taahhütleri kapatılmamış olan kredilere ilişkin banka ve sigorta muameleleri vergisi ile kaynak kullanımı destekleme fonu kesintisinin ödenmemiş olan asıllarının BDDK tarafından ''Zarar niteliğindeki krediler ve diğer alacaklar'' kategorisinde kabul edilmesi halinde, ilgili bankanın başvurusu üzerine, bu vergi ve fon kesintisi asıllarının Kanunun yayımını izleyen 3 ay içinde ödenmesi halinde, buna ait birikmiş gecikme zammı, gecikme faizi, ceza faizleri ve vergi cezaları silinecek. ŞANS OYUNLARI VERGİSİ Tasarıya göre, Milli Piyango'nun özelleştirilmesine dönük yapılan değişiklik ile bu kuruluşun her ne nam altında olursa olsun tahsil ettiği tüm paralardan, ödenen her türlü ikramiye, işletici firma payı, bayi komisyonu, idare payı ve Savunma Sanayi Destekleme Fonu payı düşüldükten sonra kalan tutar, şans oyunları vergisine tabi tutulacak. Şans oyunları vergisi, at yarışlarında oynanan her bir bilet için 80 bin liradan az olmamak üzere bilet bedelinin yüzde 10'u, spor-toto, skor-toto, süper-toto, spor-loto ve benzeri oyunlarda her bir kolon için 20 bin lira, her türlü diğer müşterek bahislerde yüzde 10 olarak uygulanacak. Şans oyunlarından da mahalli idarelere pay aktarılmayacak. DAMGA VERGİSİ Tasarıda, Damga Vergisi'ne tabi listeler yeniden düzenlendi. Gümrük idarelerine verilen özel beyan formlarına 2 milyon 800 bin lira, kişiler tarafından resmi dairelere verilen belli parayı içeren makbuz ve ibra senetleri ile resmi daireler nam ve hesabına kişiler adına açılmış ya da açılacak hesaplara nakledilmeyi veya emir ve havalelerine tediyeyi temin eden kağıtlara binde 7.5 damga vergisi uygulanması öngörüldü. Tasarıya göre, muhtelif kurumların kendi sattıkları ürünlerin pazarlanması amacıyla düzenlenen kredi kartları damga vergisine tabi olacak. 1 Ocak 2004 öncesi hesaplanan, ancak tahsil edilemeyen kadastro işlemlerinin yenilenmesine ilişkin harçlar, 6 eşit taksitte ödenecek. 31 Aralık 2003 tarihine kadar tevkifat suretiyle ödenmiş olan ancak mahsup veya iadesine imkan verilmeyen fon paylarının, 2003 yılına ilişkin hesaplanan verginin yüzde 10'unu aşan kısmı, 2004 kazancının tespitinde dikkate alınacak. VERGİ KONSEYİ KANUNA GİRİYOR Vergi Konseyi'ni de bir danışma organı olarak kanun kapsamına alan tasarıda, bu konseyin başkan ve üyelerinden, uhdesinde kamu görevi bulunanlara 2 bin, bulunmayanlara 3 bin gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda ve ayda 4 toplantıyı geçmemek üzere, her toplantı günü için damga vergisi hariç, herhangi bir vergiye tabi tutulmaksızın huzur hakkı ödenecek. ARAÇ MUAYENE İSTASYONLARI Tasarıda, araç muayene istasyonlarının özelleştirilmesine dönük bir hüküm ile de Ulaştırma Bakanlığı'na, özelleştirme sonucu yetki alacak gerçek ve tüzel kişilerce açılacak muayene istasyonlarında tescile bağlı araçların muayenelerini yaptırma, istasyonlara ilişkin esasları tespit etme ve denetleme yetkisi veriliyor. Muayene istasyonu açma yetkisi verilen gerçek ve tüzel kişiler, muayeneleri süresi içinde yaptırılmayan veya geç yaptırılan araçlara ilişkin bilgileri, en yakın trafik kuruluşuna bildirecek. İstasyonların aranan nitelik ve şartlara uygunluğunun saptanması sonucu işletme belgesi Ulaştırma Bakanlığı'nca verilecek. MUAYENE ÜCRETLERİ Muayene istasyonlarınca otobüs, kamyon, çekici ve tanker için 100 milyon lira, otomobil, minibüs, kamyonet, özel amaçlı taşıt, arazi taşıtı, römork ve yarı römork için 75 milyon lira, traktör, motosiklet, motorlu bisiklet için de 40 milyon lira muayene ücreti alınacak. Bu ücretler, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere, yıl sonunda o yıl için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılacak. Muayene süresi geçirilen her ay için muayene ücreti, yetki verilen gerçek ya da tüzel kişi veya alt işleticiler tarafından yüzde 5 fazlası ile tahsil edilecek. Yetki verilen gerçek veya tüzel kişilerce 1 ay içinde muayene ücreti olarak doğrudan elde edilen hasılat ile yetki devrettikleri alt işleticilerce muayene ücreti olarak elde edilen hasılat tutarı toplamının ilk 3 yıl yüzde 40'ı, sonraki 7 yıl yüzde 50'si, daha sonraki 10 yıl yüzde 60'ı ile yüzde 5 oranında fazla tahsil edilen tutarın tamamı Hazine payı olarak bir bildirim ile ödenecek. İşletme şartlarına uymayan gerçek ve tüzel kişilere ilk seferinde 3 milyar lira para cezası ile 15 gün eksiklerini düzeltme süresi verilecek. İkinci tekrarda para cezası 5 milyara, üçüncü tekrarda ise 10 milyar liraya çıkacak ve 1 yıl içinde aynı hatanın üç kez tekrarı halinde işletme belgesi iptal edilecek. EMEK OTELLERİ İLE HAZİNE ARAZİLERİNİN SATIŞI Hazineye ait taşınmazlar, düzenlenecek bir protokolle belediyelere doğrudan satılabilecek. Tapu kütüğüne satış amacı için şerh konulacak. Belediyelere konut amaçlı satışlarda, imar uygulaması durumunda imar parselleri müstakil parsel olarak hisselendirilmeksizin Hazine adına resen tescil edilecek. Emek İnşaat ve İşletme A.Ş; Hazineye ait taşınmazlar için Maliye Bakanının, diğer taşınmazlar için de ilgili bakanın teklifi ve Başbakanın onayı ile uygun bulunan Hazineye ve kamu kurumlarına ait taşınmazları, inşaat yapmak, varsa üzerindeki muhdesat ile birlikte satmak, sattırmak, üzerinde sınırlı ayni hak tesis edilmek, projeye dayalı kat karşılığı inşaat yapılmak, gayrimenkul satış vaadi ve arsa payı karşılığında hasılat paylaşımı esasına göre değerlendirmeye, bunun için şirket veya gayrimenkul yatırım ortaklığı kurmaya, kurulacak bir şirket veya yatırım ortaklığına ortak olmaya yetkili olacak. Taşınmazların değerlendirilmesinden elde edilen gelirlerin tahsil edilen kısımlarından ilgili belediyeye yüzde 2, varsa büyükşehir belediyesine yüzde 1 pay verilecek. Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü mülkiyetinde bulunan ve doğrudan hizmetleri ile ilgisi olmayan gayrimenkullar ile iştirak payları da belirlenecek esaslara göre satılabilecek. Hazineye ait arazi ve arsalar, imar planı içinde oldukları dikkate alınmadan, küçük sanayi sitesi kooperatiflerine harca esas değer üzerinden satılabilecek.