İşte partilerin koalisyon hesapları

Türkiye 7 Haziran’dan beri olası koalisyon formüllerine kilitlenmiş durumda. İşte partilerin koalisyon hesapları, öncelikleri, kırmızı çizgileri ve üzerinde çalıştıkları formüller...

7 Haziran seçimlerinde hiçbir parti hükümet kuracak oy çoğunluğunu yakalayamadı. Seçim günü seçim sonuçları netleşmeye başladığı andan itibaren koalisyon formülleri, hesapları gündeme geldi. Bir diğer seçenek de erken seçim. Öncelikle halihazırdaki tabloya göre koalisyon ihtimallerine bakmak gerek.

- AK PARTİ AZINLIK HÜKÜMETİ: AK Parti’nin dışarıdan bir partinin desteğiyle Türkiye’yi seçime götürme koşuluyla hükümet kurma olasılığı.

- AK PARTİ - MHP: İki partinin milletvekili sayısı güvenoyu almaya yetiyor. Ancak Bahçeli daha ilk günden koalisyona kapılarının kapalı olduğu mesajını vermişti.

- AK PARTİ -CHP: ‘Büyük koalisyon’ olarak adlandırılan bu seçeneğe CHP içinde itiraz edenler fazla. Baykal - Erdoğan görüşmesi ve Kemal Derviş’in bu formüle olumlu yaklaşması bu seçeneğin daha çok konuşulmasına neden oldu.

- AK PARTİ -HDP: Demirtaş, seçimden önce AK Parti’yle destek vermeyeceklerini sık sık dile getirmişti. Seçimden sonra da bu yöndeki açıklamalarını sürdürdü.

- ÜÇLÜ KOALİSYON: CHP, MHP ve HDP’nin matematiksel olarak koalisyon kurması söz konusu olabilir. Ancak MHP ve HDP’nin böyle bir koalisyonda bir arada olmaları zayıf bir ihtimal.

- HDP DESTEKLİ CHP-MHP: CHP ve MHP’nin kuracağı bir azınlık hükümetine HDP’nin dışarıdan destek verebileceği formül.

- MHP DESTEKLİ CHP-HDP: CHP ve HDP’nin kuracağı koalisyonun, MHP tarafından dışarıdan desteklenmesi formülü.

- CHP ‘RESTORASYON’ HÜKÜMETİ: CHP, Kılıçdaroğlu başbakanlığında MHP ve HDP’nin de ortak vaatlerini gerçekleştirmek üzere hükümeti kuracağı, iki partinin de dışarıdan destek vereceği formül.

ÖNCELİK ÇÖZÜM SÜRECİ (HDP)

Yüzde 13 oy olarak barajı aşan HDP, ‘muhalefette kalırız’ seçeneğini öne sürüyor. HDP’nin önceliği çözüm sürecinin devam etmesi. Demirtaş, AK Parti’li koalisyon seçeneğine kapalı olduklarını söylemişti. Demirtaş, AK Parti ile CHP’nin koalisyon yapması gerektiğine de vurgu yapmıştı. CHP, MHP ve HDP’nin içinde olduğu formül ise zor görünüyor.

- HDP nasıl bir hükümet kurulursa kurulsun çözüm sürecinin devam etmesi gerektiğini savunuyor.

- HDP Parti Meclisi’nin iki gün önce açıkladığı 15 maddelik sonuç bildirgesinde “HDP, yeni hükümet kurma girişimlerinde meydanlarda dile getirdiği sözlere sahip çıkacak, ilkeli, sorumlu ve yapıcı siyasete devam edecektir” denildi.

- Aynı bildirgede anayasanın değişmesi ve Öcalan’a görüşmelerin bir an önce başlatılması gerektiğinin de altı çizildi.

DAVUTOĞLU CHP'YE DAHA YAKIN (AK PARTİ)

“Ak Parti’siz formül olmaz” diyen Başbakan Ahmet Davutoğlu MHP ve CHP ile yapılacak koalisyonlara sıcak bakıyor.

- Basına Merkez Karar Yürütme Kurulu üyelerine yaptığı açıklamalara bakıldığında Başbakan Davutoğlu’nun CHP ile hükümet kurma fikrine daha yakın olduğu gözüküyor: “MHP ile seçmen tabanımız uyumlu olabilir fakat CHP ile Türkiye’nin problemlerini daha kolay çözebileceğimizi inanıyorum. CHP iktidar ihtiyaç çok daha fazla.”

- MKYK üyeleri de ‘erken seçim olmasın koalisyonu CHP ile yapalım’ fikrine daha sıcak bakıyor.

- Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yakın yazarlar ise CHP ile koalisyon fikrine çok sıcak bakmıyor. Onlara göre AKP için ideal koalisyon ortağı MHP. Küçük bir çevre ise çözüm sürecinin içene MHP’yi dahil etmek amacıyla AKP-MHP ve HDP’den oluşan büyük bir koalisyonun Türkiye’nin sorunlarını çözeceğini belirtiyor.

- ‘Paralel yapı’ olarak adlandırılan Gülen cemaatiyle mücadalenin sürmesi de AK Parti’nin öncelikleri arasında yer alıyor.

- Bülent Arınç dün yaptığı açıklamada ‘kırmızı çizgilere’ karşı olduğunu söyledi.

KILIÇDAROĞLU BAŞBAKAN OLACAK (CHP)

2011 seçimine göre oy oranında büyük değişim olmayan CHP, koalisyon ihtimallerinin kilit partisi durumunda. CHP lideri Kılıçdaroğlu önceki gün Twitter’da “Değerlerimizi koruyacağız” demişti. Yeniçağ gazetesinin iddiasına göre Kılıçdaroğlu AK Parti’yle koalisyon formülüne “Berkin Elvan’ın annesine ne deriz” sözleriyle karşı çıkıyor. CHP, yarın Parti Meclisi’ni toplayarak bu konuları görüşecek. Bugüne kadar ortaya çıkan bilgiler ve yapılan açıklamalara göre CHP’nin durumu şöyle:

- CHP’nin üzerinde çalıştığı formüllerden biri HDP ve MHP destekli ‘restorasyon hükümeti’ kurulması. CHP bu formülde Kılıçdaroğlu’nun başbakanlığında hükümet kurulmasını, 3 partinin ortak vaatlerinin hayata geçirilmesini hedefliyor. Bu formüle parti içinden sıcak bakanların sayısının yüksek olduğu belirtiliyor.

- CHP için AK Parti’yle koalisyon ihtimali de gündemde. Kemal Derviş bunu dile getirmiş, Baykal - Erdoğan görüşmesi de bunun ön adımı olarak yorumlanmıştı.

- CHP, AK Partili bir bir formülde Adalet, İçişleri, Milli Eğitim gibi üç krtik bakanlığı kendilerine bırakılmasını istiyor.

- İki yıl Kılıçdaroğlu’nun Başbakan olması, dönüşümlü başbakanlık sistemi ve TBMM Başkanlığı’nın CHP’ye bırakılması, koalisyonda ‘büyük, küçük ortak’ olmaması, eşit bakanlık sayısı AK Partili formülün şartların arasında.

- CHP’de de 17-25 Aralık başta olmak üzere yolsuzluk dosyalarının açılması, yürütmenin yasamaya müdahale etmemesi de her durum arasında yer alıyor.

- CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba da dün Twitter hesabından yaptığı açıklamada koalisyonla ilgili “Partimizin, iktidarın öznesi Genel Başkanımızın başbakan, halkın, iktidarın tek sahibi olmayacağı hiçbir çözümün içinde yer almayacağımızın bilinmesini isterim” değerlendirmesinde bulundu.

ÇÖZÜM BİTECEK 17 - 25 AÇILACAK (MHP)

MHP koalisyona ilişkin görüşünü bugün ve yarın yapacağı toplantılarla netleştirecek. MHP’liler HDP’nin olduğu bir koalisyonda olmayacaklarını söylüyor MHP Genel Başkan Yardımcısı Sadir Durmaz, “HDP’yle hiçbir şartta bir araya gelmeyiz” derken, koalisyona ilişkin ‘kırmızı çizgileri’ şöyle açıkladı: “Çözüm süreci rafa kalkacak. Cumhurbaşkanı Anayasal sınırlarına çekilecek ve yolsuzluk dosyaları açılacak.” Bahçeli’nin basına yansıyan demecinde ‘erken seçimi istediklerini’ yineledi ve şöyle dedi:

- Etnik bölücülüğü esas almış siyasi teşebbüsü kabul etmiyoruz. Kabul etmediğiniz bir partiyle hangi konularda birlikte hareket edebilirsiniz?

- AKP, 17-25’in hesabını verecek mi, çözümden, başkanlık sisteminden vazgeçecek mi? Kaçak binada oturmakta ısrarcı olacak mı? ‘Çözüm sürecini bundan sonra kabul etmiyoruz’ demeleri lazım.

- CHP hükümet olmayı MHP’yle gerçekleştirmek istiyorsa 132 + 80 = 212. Cılız bir hükümet olur.

- Seçimin kaybedeni Erdoğan’dır. Kendisinin şu şartlar altında istifa etmesi lazım.

SÜLEYMAN SOYLU: En isabetli kararı milletle vereceğiz

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Trabzon milletvekili Süleyman Soylu, milletvekili genel seçimlerine ilişkin, milletin iradesine saygılı olduklarını belirterek, “Bu sonucun sorumluluğunun ve bize yüklediği yükümlülüğün farkındayız” dedi. Sürmene ilçesinde, Merkez Sahil Cami’sinin açılış törenine katılan Soylu, “AK Parti milletin, Türkiye’nin geleceğini, ülkenin yarınlarını kendi hesabından daha büyük bir hesapla bugüne kadar görmüş ve hiçbir sorumluluktan çekinmemiştir. Milletimizle partimizin içinde yapacağımız istişarelerle beraber inşallah önümüzdeki döneme göre en isabetli kararı yine milletimizin ortaya koyacağı iradeyle vereceğiz. Hiçbir endişeniz olmasın” dedi.

MHP’Lİ AYHAN: AKP görüşünü halka açıklasın

MHP Genel Başkan Yardımcısı Emin Haluk Ayhan, AK Parti’nin çözüm süreci, Cumhurbaşkanı’nın anayasal sınırlar içine çekilmesi ve 17-25 Aralık süreciyle ilgili konulardaki tutumunun ortaya çıkması gerektiğini söyledi. Ayhan, şunları söyledi: “AKP’nin HDP’yle Çözüm Süreci’ni sürdürüp sürdüremeyeceği gibi hususların ortaya çıkması lazım. Kurulacak yeni bir hükümetin de bu çerçevede değerlendirilmesi lazım. Çözüm Süreci ve 17 Aralık konusunda biz topluma net bir şekilde AKP’nin görüşlerinin yansımasını istiyoruz. Bu konularda da ısrarlıyız.”

CHP’Lİ ENGİN ALTAY: Kapı kapatarak siyaset olmaz

CHP Grup Başkanvekili Engin Altay, NTV canlı yayınında yaptığı açıklamada koalisyon için ön şartları olmadığını söyledi. Parlamentoda bir değil, üç, beş ayrı model hükümet alternatifi olduğunu söyleyen Altay şöyle konuştu: “3-5 aylık bir hükümet kurulmamalı. Ekonomi çevresi kısa ömürlü bir koalisyon nedeniyle tıkanabilir. CHP olarak hiçbir ön şart koymuyoruz. Siyaset müzakere ve açık kapı işidir. Kapı kapatarak siyaset yapamayız. Kırılıp döküleni toplamak için tüm partiler bizim için eşittir.”