İşte EYT Yasasının Ayrıntıları
EYT ile ilgili kanun teklifi Meclise sunuldu. Böylece EYT Yasasının ayrıntıları nihayet netleşmiş oldu. Peki, mevcut EYT Kanun teklifi neleri içeriyor? Tüm ayrıntılar bu yazıda...
EYT ile ilgili kanun teklifi Meclise sunuldu.
Böylece EYT Yasasının ayrıntıları nihayet netleşmiş oldu.
Bundan sonrası Meclis safahatı. Şunu belirtmek gerekiyor ki Meclis safahatında da kanuna eklemeler yapılabilmesi, kapsamın genişletilebilmesi mümkün.
Birkaç hafta içerisinde yasalaşması halinde de ilk EYT’lilerin Şubat ayı içerisinde başvurması ve 1 Mart 2023 tarihinden itibaren de maaşların hak edilmeye başlanılması olası görünüyor.
2023 yılı içinde 2 milyon 250 bin çalışan hemen emekli olabilecek. Gününü dolduran 5 milyonu aşkın kişinin de peyderpey önümüzdeki yıllarda EYT Kanunu kapsamında emekli olması bekleniyor.
Peki, mevcut EYT Kanun teklifi neleri içeriyor?
Tek tek açıklayalım:
***
İlk düzenleme yaş şartına dair.
EYT yasası ile normal emeklilik koşullarında yaş şartı kaldırıldı.
Buna göre SSK’lılar işe giriş tarihlerine göre 5 bin gün ile 5 bin 975 gün arasındaki kademelerdeki prim gün sayısını doldurarak emekli olabilecek.
Yaş şartı yok.
Ancak sigortalılık süresi kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl olarak korunmuş durumda.
Buna göre bir kadının en erken 38 bir erkeğin ise en erken 43 yaşında emekli olabilmesi söz konusu olacak.
Tüm SSK’lıların 5 bin gün ile emekli olabilmesi beklentisi vardı, ancak son düzenleme ile bu getirilmedi. 5 bin gün ile 5 bin 975 gün arasında gün şartına tabi sigortalılar…
Yani düzenleme yaş şartının kaldırılmasını içeriyor. 4447 sayılı Kanunla getirilen kademeli sistemler ise korunuyor.
Tarım işçileri ise 08.09.1999 öncesinde girişleri varsa 3 bin 600 günle emekli olabilecek.
Aşağıdaki tablo SSK'lı statüdeki EYT'lilerin emeklilik için gün hesabını gösteriyor:
***
Yaş şartı Bağ-Kur’lular ve Emekli Sandığı kapsamındaki kamu görevlileri için de kaldırılmış.
Teklifle Bağ-Kur’lular kadınsa 7 bin 200 çalışma gününü, erkekse 9 bin çalışma gününü doldurarak emekli olabilecek.
Memurlar için de kadınsa 7 bin 200 çalışma günü, erkekse 9 bin çalışma gününü doldurarak yaşa tabi olmadan emeklilik getirilmiş.
8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalı olan prim gün sayısını ve sigortalılık süresini dolduran herkes kendi mevzuatı çerçevesinde emekli olacak.
Özetle, teklif bu şekilde yasalaşırsa:
SSK’lılar 5 bin gün ile 5 bin 975 gün arasında kademeli sistemdeki gün şartını doldurarak emekli olabilecek.
Bağ-Kur’lular kadınsa 7 bin 200 erkekse 9 bin günü doldurmadan emekli olmayacak.
Emekli Sandığı iştirakçileri kadınsa 7 bin 200 erkekse 9 bin günü doldurmadan emekli olamayacak.
Tarım SSK’lılar ise 3 bin 600 günle emekli olabilecek…
EYT Yasasının özeti budur!
***
Son dönemdeki beklentilerin aksine teklifte Emekli Sandığı ve Bağ-Kur sigortalılarına 5 bin 400 gün ile yaşa tabi olmadan emeklilik hakkı getirilmemiş.
Yani kısmi emekliliği kapsamıyor EYT kanunu. Kısmi emeklilikte yaş şartı korunuyor, kaldırılmıyor.
5 bin 400 günü olan Bağ-Kur’luların kadınsa 58 erkekse 60 yaşını beklemeleri gerekiyor. Aynı şekilde, 3 bin 600 gün primi olan SSK'lıların kısmi emekliliği için de yaş şartı korunuyor.
Keza, 5 bin 400 günü olan Emekli Sandığı iştirakçileri de yaş haddini doldurmaları veya 61 yaşını doldurmaları halinde emekli olabilecek.
Yani kısmi emeklilik koşullarına dokunmuyor EYT Kanunu.
Tabi bu bir adaletsizlik, zira SSK’lılar 5 bin ile 5 bin 975 gün arasında emekli olurken Bağ-Kur ve Emekli Sandığı çalışanları 9 bin günü beklemek zorunda olacak, neredeyse tur bindirecek.
Umarız TBMM Komisyon’da ve Genel Kurul’da bu hata düzeltilir ve Bağ-Kur ve Emekli Sandığı sigortalılarına da 5 bin 400 günle emeklilik getirilir.
***
EYT Yasasında getirilen önemli bir diğer değişiklik de teşviklerle ilgili.
Buna göre 5 Puanlık Teşvik genişletiliyor.
Düzenleme ile EYT kapsamında emekli olanlar aynı işyerinde on gün içerisinde işe başlarsa SGK primlerine 5 Puanlık destek verilecek.
Ancak bu zannedildiğinin aksine tüm EYT’lileri ve tüm emeklileri kapsamıyor.
Hali hazırda 13,5 milyon emeklimizin 4 milyonu çalışıyor. Bunlara 5 Puanlık Teşvik yok!
Keza, işten ayrıldıktan sonra başka işyerinde çalışmaya devam edecek olan EYT’lilere de 5 Puanlık Teşvik yok.
Sadece EYT kapsamında emekli olanların aynı işyerinde işten ayrılışından itibaren 10 gün içerisinde işe başlamaları halinde 5 Puanlık Teşvik verilecek.
Bu sigortalı işten ayrılırsa da söz konusu teşvikten bir daha yararlanılamayacak. Örneğin bir girdi-çıktı olduysa 5 Puanlık Teşvik hakkı yanacak.
Yani 5 Puanlık teşvik tüm emeklileri kapsamayacak.
Bu desteğin alınabilmesi için normal 5 Puanlık Teşvikin tüm kurallarına uymak zorunlu.
***
EYT Kanun Teklifi ile yapılan son bir düzenleme daha var. 2016 yılından itibaren kamuda çalışan taşeron işçileri kadroya geçirilmiş ve kadrolu işçi yapılmıştı.
Ancak getirilen hükümler bunların emeklilik tarihlerinin gelmesi halinde işlerine son verilmesi zorunlu kılınmıştı.
Şimdi bu düzenleme kaldırılıyor. Taşerondan kadroya geçen işçilerin 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici maddelerinde yer alan emeklilikten sonra çalışamaz hükmü kaldırıldı, bu işçiler de emeklilik sonrasında aynı işyerinde çalışmaya devam edebilecekler.
Böylece taşerondan kadroya geçen işçilere zorla emeklilik dayatması kalmadı.
***
Özetle, bir yıldır beklenen EYT düzenlemesi sonunda netleşti…
Beklentileri karşılamayan birkaç husus var: İlki Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’na da 5 bin 400 günle emeklilik hakkı getirilmesi… Yoksa birini 5 bin günle diğerini 9 bin günle emekli etmek haksızlık…
İkinci beklenti Bağ-Kur tescil mağdurlarına yapılandırma ve geriye dönük 8 Eylül 1999 öncesine tescil hakkı getirilmesi. Bu özellikle yarım milyon esnafı ve zanaatkarı ilgilendiriyor.
Son beklenti ise, EYT Kanunu kapsamında emekli olacaklara Hizmet Birleştirme Kanunu açısından bir istisna yapılması ve son 3,5 yıl olarak uygulanan kuralın sigortalının tercihine göre çalışma yaşamının tamamındaki çoğunluk statü veya son bir yıl olarak uygulanması…
Bu üç düzenleme olmazsa EYT’lilerin sorunları tam çözülmez, eksik kalır.
Umarız bu düzeltmeler de TBMM sefahatinde yapılır…
Tüm EYT’lilere hayırlı olsun diyelim…
Yazarın tüm yazıları için: