Hükümetin “Kürt açılımının” ilk adımları bugün Meclis'te, Başbakan Tayyip Erdoğan tarafından anlatılacak.
Abone olHürriyet'ten Zeynep Gürcanlı'nın haberine göre Ak Parti kaynakları, Anayasa değişikliği ve yeni yasa çıkarılması gerektirmeyen, ancak yasalardaki kimi maddelerin değiştirilmesi, yönetmelik değişikliği ya da kararnameler ile atılacak adımlardan oluşan bu listeyi “güven arttırıcı önlemler” olarak nitelendiriyor.
Kimisi yönetmelik değişiklikleri ya da Bakanlar Kurulu kararnameleri ile daha şimdiden hayata geçirilmiş olan önlem listesi şöyle
KIRMIZI ÇİZGİLER
Hükümetin, Kürt açılımı konusundaki “kırmızı çizgileri” de var. Bunlar, genel af ve ana dilde eğitim. Bu çerçevede, Kürt alfabesinde yer alan harflerin, şu andaki mevcut alfabeye dahil edilmesi de düşünülmüyor. Kürt açılımı konusunda atılacak adımlar, Anayasa’nın ilk üç maddesine, aykırı olmayacak. Ayrıca üniter yapıya aykırı hiçbir adım atılmayacak.
İŞTE LİSTE
1-Cezaevlerinde Kürtçeye izin (Bu adım, Adalet Bakanlığı tarafından yapılan bir yönetmelik değişikliği ile zaten geçen hafta hayata geçirildi)
2- Vatandaşlık hakkı- Silahlı eyleme karışmayan Kürt kökenli kişiler İçişleri Bakanlığı’nın önerisiyle Türk vatandaşlığını yeniden kazanabilecek.
3- Kuzey Irak’taki Kürt yönetimiyle işbirliği yapılarak, Mahmur kampının boşaltılması sağlanacak. Kandil’in boşaltılması, burada silahlı militanların bulunması nedeniyle daha sorunlu. Bu konuda da Türk Ceza Kanunu'nun etkin pişmanlığı düzenleyen 221. Maddesinde değişiklik yapılarak, geri dönüşlerin kolaşlatırılması gündemde.
4. Başta Diyarbakır Cezaevi olmak üzere tüm cezaevlerine AB standartları getirilecek. Diyarbakır cezaevinin boşaltılması da gündemde
5. Taş atan çocuklar hapse değil, rehabilitasyona- Doğu ve Güneydoğu’daki gösterilerde polise taş attıkları için 30 yıla kadar hapis istemiyle yargılanan 115 çocuk ile daha sonra bu duruma düşeceklere cezaevi yerine rehabilitasyon kapısı açılıyor. Hükümet, terör suçlarında cezaları artıran hükümlerin 18 yaşın altındaki çocuklara uygulanmamasını öngören yasa değişikliği taslağını TBMM’ye getirdi bile. Bu çerçevede, yargılanan çocuklar için istenen cezalar yarı oranında düşecek. Çocuk Koruma Kanunu’ndaki koruyucu hükümler, terör davalarında da uygulanacak. Tüm çocuklar, özel yetkili ağır ceza mahkemelerinde değil çocuk ağır ceza mahkemelerinde yargılanacaklar.
6. Özel Televizyonlarda da 24 saat Kürtçe yayın- RTÜK yaptığı bir yönetmelik değişikliği ile, TRT şeş’ten sonra, özel televizyonların da 24 boyunca Kürtçe yayın yapmalarının önünü açtı.
7. Yerleşim yerlerine Kürtçe isme izin- Bu konuda adımlar atılmaya başladı bile. Doğu ve Güneydoğu’da adı sonradan Türkçeye çevrilen yerleşim yerlerine eski isimlerini kullanma izni verilecek. Bu konuda yapılan değişikliklere mülki idare daha şimdiden itiraz etmemeye başladı. Bu çerçevede küçük yerleşim yerlerinde ilk isim değişiklikleri de yapılmaya başlandı.
8. Yerel yönetimler güçlendirilecek- Açılımın en kapsamlı maddesi bu. Halen TBMM’de tartışılmayı bekleyen yerel yönetimlerde reform yasası gözden geçirilerek, merkezi yönetimin birçok yetkisi yerel yönetimlere geçirilecek. Böylece belediyeler daha güçlü hale gelecek.
9. Yeniden yargılanma imkanı geliyor- Yine hükümetin TBMM’ye ilettiği yasa değişikliği taslağı ile daha önce Terör örgütü elebaşı Abdullah Öcalan’ın yeniden yargılanmasını engellemek amacıyla getirilen ve sonra başka dosyaları da etkileyen hüküm kaldırılıyor. Böylece Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin yeniden yargılama kararı verdiği 208 dosyanın mahkemelere gönderilmesinin önü açılacak.
10. Açılım çerçevesinde, ifade özgürlüğünün genişletilmesi de gündemde. Hükümetin üzerinde çalıştığı bir başka madde, TCK’nın ifade özgürlüğünü düzenleyen 216. maddesi. Değişiklik ile, ifade özgürlüğünün sınırlarının geliştirilmesi planlanıyor.
11. Kürtçe seçmeli ders olabilir- Hükümet, eğitim dilinin Türkçe olmasından hiçbir şekilde taviz vermeyecek. Ancak Kürtçenin de, tıpkı İngilizce, Fransızca gibi “seçmeli ders” olmasının önü açılacak.
12. Üniversitelerde Kürtçe enstitüleri ya da Kürt Dili ve edebiyatı bölümlerinin de kurulmasını önü açılacak.
13. Siyasetçilere, anadilde propaganda hakkı verilmesi gündemde. Bu konu zaten Avrupa Birliği ilerleme raporlarında da sürekli eleştiriliyordu. Şimdi hükümet, Siyasi Partiler Kanunu’nun, ‘Azınlık Yaratılmasının Önlenmesi’ başlıklı maddesi değiştirerek, bu durumu düzeltmeyi planlıyor. Böylece siyasetçiler, seçim propagandası sırasında mitinglerdeki konuşmalaında, kullandıkları pankart, levha, broşür ve beyannamelerde Kürtçe’yi de kullanabilecekler.
14. “Ortak tarih” adımı- Bu çerçevede, ilk ve ortaöğretimde tarih derslerinde müfredat değişikliği gündemde. Bu çerçevede tarih kitaplarında Kürtleri yok sayan ifadeler değiştirilecek.