İşte belgeleriyle İzmir'i yakanlar

İzmir'i Türkler yaktı iftirasıyla başlayan tartışmalara belgeli cevap geldi. İşte tarihi belgeleriyle İzmir'i yakanlar;

Son olarak "The Pacific" dizisiyle yeniden gündeme gelen "İzmir'i Türkler yaktı" iddiasına belgeli yanıt geldi. NTV'nin ulaştığı belgelere göre, İzmir'i yakanlar ayrılıkçı Ermeni çeteleriydi.

İzmir'in kurtuluşunun üzerinden 4 gün sonra 13 Eylül 1922'de kentin üzeri dumanlarla kaplandı. Kentte beş gün süren yangın kentin büyük bir bölümünü yok etti.

Yunan işgalinden kurtarılan İzmir'de çıkan büyük yangın Pasific dizisinde yer alan bir dialog nedeniyle yeniden gündeme geldi.

İzmir Kent Müzesi Müdürü Tarihçi Oktay Gökdemir, yabancı kaynaklarda uzun yıllar yaptığı araştırmada yangınla ilgili birçok soru işaretini giderdi.

Konsolosların ülkelerine geçtiği telgraflar ve dönemin İtfaiye Müdürü Sırp Asıllı Greskoviç'in yangın raporu bugüne dek ortaya atılan iddialardan farklı bir konuyu gündeme taşıdı.

Gökdemir şunları söyledi: "O rapordan da anlaşıldığı üzere yangın Basmane'de Ermeni çeteler tarafından organize edilmiş ve karadan denize esen sert rüzgarın da etkisiyle kentin kıyı kenarlarını tamamiyle etkisi altına almıştır. Hatta Greskoviç raporunda biz bu yangına müdahale etmek istedik ama öyle bir organizasyonla karşılaştık ki hortumlarımız kesildi, bütün araç gereçlerden mahrum kaldık. Bu yangının sorumluluğunun Türklere yüklenemeyeceği konusunda önemli belgeler var elimizde."

RUM VE ERMENİ MAHALLELERİNDE PATLAYICI MALZEME VARDI

Yangın sırasında körfezde demirli Fransız savaş gemilerinin komutanı Amiral Dumesnil'in yazdığı rapor da dikkat çekici.

Yazıda şu ifadeler yer alıyor: "Ben, İzmir yangınında Türklerin suçlu olmayacakları kanaatindeyim. Somut şahitler Türklerin şehirde düzeni sağlamak ve yağmayı ortadan kaldırmak amacını ispatlamıştır. Rum ve Ermeni mahallelerinde çok sayıda cephane ve çok miktarda yanıcı ve patlayıcı malzeme depoları vardı. Bu durum Türk yağmacılara atfedilmeyecek bir organizasyonu gösteriyor."

Türk ordusunun girmeden önce ciddi bir organizasyon içinde olduklarına dair kanıtlar da olduğunu belirten Gökdemir, "Biz İzmir'i Türklere sağlam biçimde teslim etmeyeceğiz" diye belgeler var. Bunlar bizim belgeler değil; yabancı belgeler var" dedi.

YABANCI GAZETELER DE 'ERMENİLER ÇIKARDI' DİYOR

Oktay Gökdemir'in ulaştığı bilgiler sadece bununla sınırlı değil. Yabancı gazetelerde de yangının İzmir'de yaşayan Ermeniler tarafından çıkarıldığı vurgulanıyor.

Le Levant Gazetesi'nde çıkan yazıda yangınla ilgili şu görüşler dile getiriliyor: "Yangından önce bütün Ermeni evleri kapalıydı ve herhangi bir hayat belirtisi yoktu. Yangınla birlikte Ermeniler silahlı olarak evlerinden çıktılar. Birçok evde yangını körükleyen paçavra parçalarına rastlandı. Bu mahallelerde yaşayan Ermeniler, aynı zamanda yangını söndürmek isteyen itfaiye erlerine ateş etmeye başladı. Ermeni mahellerinde ve çarşıda bomba atan ermeniler görüldü ve tutuklandılar."