İstanbul uçak faciasının eşiğinden döndü

Atatürk Havalimanı'nda artan havayolu trafiği kazalara davetiye çıkarıyor. İşte olası risklerin varlığını hatırlatan bir örnek...

İstanbul hava sahasındaki trafik yoğunluğu her geçen gün artarken, 13 Ekim Çarşamba günü yaşanan olayda iki uçağın birbirine 300 feet yani 100 metre aralığında yaklaşması tehlikenin boyutunu gösterdi.

Atatürk Havalimanı’na inmek için yaklaşan THY’ye ait yolcu uçağı, yine İstanbul Atatürk Havalimanı’ndan kalkan ve tırmanışta olan bir uçağın üstünden 100 metre farkla geçti. İnişteki uçağın pilotu yaşadığı tehlikeyi kaçarak atlattı. Doğan Haber Ajansı, uçağın pilotu ve Atatürk Havalimanı Hava Trafik Kontrol Kulesi’nde görevli Yaklaşma Kontrolörünün arasında geçen konuşmalara ulaştı. Hava Trafik Kontrolörü hatasını kabul ederken, pilot ve kontrolör olayın rapor edilmemesi kararını alması konuşmalarda dikkat çekiyor.

Konuşma kayıtlarında diyaloglar şöyle:

Atatürk Havalimanı Yaklaşma Trafik Kontrolörü: Kuleye sağlıksız resolution advisory rapor edeceğinizi söylemişsiniz mutabık mıyız?

Pilot: Bildirmem gerek. Çok kritik durum yaşadık çok. 300 feeti gördüm ve beklemeden kaçış kumandası verdim.

T.K.: Olayı fark ettiğimde bir an dalgınlığıma geldi. Diğer uçak 6100 feeti geçerken 600'e tırmanmasını rapor ettim. Hemen arkasından alçalış talimatı verdim. En son olayı söylüyorum; beni buradan, radardan takip ettiğim kadarıyla uçak 5 bin 500 irtifayı gördüğü anda tırmanmaya başladı. O sırada sizde 4 bin 900’e bırakmıştınız. Bir an hızlı alçaldığınızı fark ettim ama en fazla 600 feet yaklaşmıştınız, öyle gördüm ben burdan

Pilot: Hayatım ben bilmiyorum 3 kaptan arkadaş, 6 göz 6 bin 300’ü gördük burada biz. Fakat o tırmanışta ben de alçalışta olduğum için descend (tırmanma) ikazı vermedi ama ben baştan ..... ikazını aldım ben.

T.K.: Anlaşıldı efendim ben şey için söylüyorum bu konuda ben son anda fark ettim elimden geleni yapmaya çalıştım. ........ durumun kritik olduğunun ben de farkındayım çok güvenli olmadığının farkındayım ama hani rapor etme konusunda kararlısınız onu öğrenmek istiyorum sadece.
(araya başka konuşmalar giriyor)

T.K.: Kontrolü kaybetmeyeyim. Hani rahatsız olmuş olabilirsiniz çok sakin hiçbir sey olmamış gibi davranıyor demiş olabilirsiniz ama yapabileceğim başka bir şey yok yani..

Pilot: Anladım anladım bırakalım bunu rapor etmeyi bırakalım çünkü ben descend ikazı almadım. Ben önceden kaçınma kumandası verdiğim için trafiğin ikazını almadım. Tamam rapor etmeyelim ama hakikaten çok kritik durum yaşadık. Birazda sizin hatanız da bunu kabul edin. Çünkü 5000’deki trafiği 6000’e tırmanış veriyorsan bana anında çok yakın vaziyette bu da yaklaşmanın bir dalgınlığı var ama rapor etmeyelim.

T.K.: Ben zaten hatamı kabul ediyorum aynı zamanda Gökçen içinde yaklaşmaları verirken uçakların bu pozisyonlarda ? O uçağın sizinle alakanız olmadığını düşünerek alçalış verdim. O sırada siz dönmeye başladınız. O sizin hatanız değil normalde holding prosedürü. Ben bir an dalgınlıkla bunu kabul ediyorum, bu konuda hiçbir sıkıntı yok. Sizin de yaşadığınız stresin farkındayım, hani ben sadece olayın oluş şeklini size anlatmaya çalıştım efendim teşekkürler yardımınız için.

Pilot: Ben ...... kaptan bırakalım tamam ....biraz daha dikkat.

T.K.: Efendim özür diliyorum dönmenizi de şu şekilde söyleyeyim koordine de bir eksiklik olmuş 3-6 sol pisti devam ettiğinizi o anda öğrendim. Arkadaşlar normalde radarda etiket üzerinde ikaz yazıyorlar ama yalnız ona çıkmamış o. Ben size gideceğinizi varsayarak talimat vermemiştim. Siz birden dönünce 0-5’teki uçakla hani o şekilde yaklaşmaya devam etmeniz mümkün değildi. O an fark ettim ondan da holding verdim. Onun haricinde başka bir şey yok yani.

Pilot: Anladım .....teşekkür ederim iyi çalışmalar olsun.Tamam kapatalım konuyu

T.K.: Efendim teşekkürler. Özür diliyorum bu olaydan dolayı, iyi günler.

Pilot: Tamam iyi günler

Durum rapor edilmeliydi

Havacılık uzmanları yaşanan olayda kontrolörün hatalı olduğunu belirterek, durumun rapor edilmemesinin eksikliğine dikkat çekiyor. Uzmanlar yoğun hava trafiğinin yaşandığı Londra hava sahalarında bu tür olayların yaşandığını fakat yine de burada olan durumun sebeplerinin araştırılması ve özellikle insan hatasına neden olabilecek hataların engellemesine yönelik çalışmaların yapılması gerektiğine işaret ediyorlar.

Türkiye Hava Yolları Pilotları Derneği TALPA 21-22 Ekim tarihleri arasında düzenleyeceği Hava Hukuku Konferansı’yla hava trafik kontrolörleri, pilotlar ve şirketlerin sorumluluklarını masaya yatırarak çözüm yolları aramaya çalışacak.