Yüzde 5'lik yanılgı payı hesap edilerek yapılan ankete göre AK Parti 19 ilçede silme götürüyor. İşte sonuçlar..
Abone olYazarımız ve aynı zamanda İnternet Haber'in seçim çalışmalarını yapan ekibin başında yer alan Bahri Kayaoğlu, İstanbul’u kapsayan yerel seçim araştırması ile ilgili Parametre Genel Koordinatörü Selim Ergin ile konuştu. Ergin, bu araştırmanın nasıl yapıldığı ve sonuçların güvenirliği konusunda önemli açıklamalarda bulundu. Önce o söyleşiyi, ardından da İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve 32 ilçeyi kapsayan sonuçları açıklıyoruz..
Bahri KAYAOĞLU
Haber Özel
bahri@internethaber.com
GSM 0555 3960203
B.K-İnternet Haber için hazırladığınız İstanbul’u kapsayan yerel seçim araştırma çalışmasında kullandığınız yöntem hakkında bilgi verir misiniz? Diğer araştırmalardan farklı olan bir yönü var mı?
S.E.- Anketler bugün herkes tarafından yapılıyor. Amatör anketlerden web sitelerinde yapılan internet anketlerine kadar çok sayıda yoklama gerçekleştiriliyor.
Bilimsel ve sayılara dayanan kantitatif araştırmaların yapılabilmesi için öncelikle, tesadüfi örnekleme şartlarının oluşması gerekir. Tesadüfi örnekleme şartlarında, seçilecek deneklerin “eşit seçilme şanslarının” olması gerekir.
Çok basite indirirsek; görüşülecek deneklerin tüm seçmenlerin adlarının içinde olduğu bir torbadan çekilerek yapılmış gibi olması lazımdır. Ancak bu şekilde, örneklemin (seçilen deneklerin) kütleyi (seçmenlerin tamamını) temsil etmesi sağlanabilir.
Tesadüfi örneklemeyi, mevcut şartlar ya da bütçe kısıtlamaları nedeniyle tam anlamıyla gerçekleştiremediğinizde, yaş, cinsiyet, eğitim gibi, seçmenlerin tamamını temsil edecek kotaların uygulanması yoluna gidilmektedir.
Öte yandan yüzyüze görüşme metodu, apartman kapılarının açılmadığı, örneğin İstanbul’un Beşiktaş veya Bakırköy ilçesinde tam başarı ile uygulanamaz.
Amerika Birleşik Devletlerinde ve Avrupa Birliği ülkelerinde telefon kullanımının tüm hanelere kadar yayılmış olması tele-anket yönteminin kullanılmasına imkan vermiştir. Ülkemizde de Random Digit Dialing modelini 10 yıla yakın süredir kullanmaktayız.
Tesadüfi örneklemenin yapıldığı araştırmanın bir güvenilirlik düzeyi (maliyeti kısıtlı tutmak açısından genellikle % 95 olarak belirlenmekte) ve bir hata payı bulunmaktadır. Araştırmanın denek sayısına bağlı olarak artı- eksi hata payı bulunmaktadır. Bu da 385 denek için artı-eksi % 5, 1067 denek için artı-eksi % 3 olmaktadır. Ancak tekrar etmekte yarar var: Hata payları ancak tesadüfi örneklemenin tam anlamıyla uygulandığı durumlarda geçerlidir.
Tesadüfi örneklemenin tam anlamıyla uygulanamadığı ortamlarda kalitatif (yani sayısal olmayan nitel) değerlendirmelerin de yapılması gerekir. Yapılan her alan araştırması, araştırmanın yapıldığı zaman diliminin bir fotoğrafıdır. Bu fotoğrafın gerçeği her açıdan gösterdiği hiçbir zaman iddia edilemez.
B.K.-Bu konuyla ilgili verebileceğiniz bir örnek var mı?
S.E.- Bu konuda 18 Haziran 1970 de yapılan İngiltere Milletvekili Genel seçimleri ile ilgili örneğe bakabiliriz.
Açıklanmış son seçim öncesi tahminler aşağıdaki şekildedir:
Araştırma Kuruluşu Alan Çalışması Sonuç
MARPLAN 11-13 Haziran % 9.6 İşçi Partisi önde
GALLUP 14-15 Haziran % 7.0 İşçi Partisi önde
N.O.P. 11-16 Haziran % 4.1 İşçi Partisi önde
HARRİS 9-14 Haziran % 2.0 İşçi Partisi önde
O.R.C. 11-14 Haziran % 1.0 Muhafazakar Parti önde
--------------------------------------------------------------------------------------------
Seçim Sonucu 18 Haziran % 3.5 Muhafazakar Parti önde
O.R.C.’nin metodolojisi aşağıdaki şekildedir:
Seçimden önceki haftasonu yapılan alan çalışması parti tercihlerine göre İşçi partisini % 4.5 önde göstermektedir. Oy kullanacak seçmenlerin oranının düşük olacağının tespiti ile bu oran % 3’e inmiştir. Seçim haftası içinde kendileriyle tekrar görüşme yapılan bir alt örneklem grubunun değerlendirilmesi İşçi partisi ve Liberal Partili seçmenlerden kaymaların olduğunu göstermiştir. Buna uygun olarak İşçi Partisi ve Muhafazakar Partinin başabaş olduğu noktasına gelinmiştir. Muhafazakar seçmenlerin partilerini desteklemekte daha kararlı olmaları tespitinden hareketle Muhafazakar Partinin % 1.0 önde olduğu tahmini açıklanmıştır.
İngiltere Başbakanı ve İşçi Partisi Lideri Harold Wilson’nın, “ Politikada bir hafta çok uzun bir süredir” sözünü siyasi literatüre geçirten bu seçim, araştırmacılığın anketçilik olmadığının güzel bir örneğidir.
İngiliz yayın kuruluşu BBC, 1990’lı yıllardan bu yana değişik araştırma kuruluşlarının çalışmalarından ağırlıklı bir bütün olarak yararlanarak, “Poll of Polls” araştırmasını seçimlerde başarıyla uygulamıştır. Bu yöntem Amerika Birleşik Devletlerinde de kullanılmaya başlanmıştır.
B.K.-Yaptığınız araştırmaya güvenebilir miyiz?
S.E.- 2004 Yerel Seçimlerinde hem kendi araştırmalarımızdan hem de alan çalışmasına güvendiğimiz kuruluşların araştırmalarından yararlandık.
Gerek son yerel seçim, gerekse son genel seçim sonuçlarını, DİE 2000 Nüfus sayımı neticelerini, son seçmen listelerindeki sayısal değişiklikleri göz önünde bulundurduk. Bilimsel bir çalışmaya gölge düşürecek veritabanı hataları, seçmen listelerindeki mükerrer yazılma olayları, mahalle sınırı değişikliklerinin seçmen listelerine yansımaması gibi faktörleri bizi yanıltmaması için dikkate aldık.
23 Mart 2004 Salı günü itibariyle, yaklaşık artı-eksi % 5’lik bir hata payı ile saptadığımız seçim tahminlerini veriyoruz. Kırmızı bant ile verdiğimiz tahminler kesin gözüyle baktığımız sonuçlar. Yeşil bant ile verdiklerimiz ise hata payı içinde başabaş görünen adaylar.
Bu çalışmada hedefimiz tek bir yanılgıya dahi düşmemek ve kamuoyunu yanlış yönlendirmemek. Kendimizi bu çalışmada başarılı sayabilmemiz için tek bir hata dahi yapmamış olmamız gerekir.
İŞTE İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR VE 32 İLÇE'NİN SONUÇLARI:
İstanbul Büyükşehir Belediyesi: AK Parti adayı Kadir Topbaş ile Sefa Sirmen arasında kıyasıya geçmesi beklenen yarışta, "Kadir Topbaş'a 900 bin oy fark atarım" diyen Sefa Sirmen, Topbaş'tan bir o kadar fark yiyeceğe benziyor. Parametre'nin Büyükşehir Belediyesi'nde 12 bin 320 kişiye sorduğu "Büyükşehir Belediye Başkanlığı için oyunuzu kime vereceksiniz?" sorusunun cevabı, açık ara 'Kadir Topbaş' oldu.. Topbaş, en yakın rakibi CHP'li Sefa Sirmen'e 10 puanın üzerinde bir fark attı.
Adalar: ANAP'ın adayı Coşkun Özden, seçimin banko galibi olarak görünüyor.. Sonuçlara bakıldığında Özden'in 10 puanın üzerinde bir farkla önde olduğu görülüyor.
Avcılar: CHP'nin adayı Mustafa Değirmenci ile AK Parti adayı İbrahim Bıçakçı arasında çekişmeli bir şekilde süren yarışta Değirmenci 5 puan farkla önde gidiyor. Ancak bölgedeki kararsız seçmenler AK Parti adayının şansı olduğunu gösteriyor.
Bağcılar: AK Parti adayı Feyzullah Kıyıklık tüm rakiplerini geride bıraktığı gibi en yakın rakibine de 10 puanın üzerinde fark attı..
Bahçelievler: AK Parti'nin adayı Osman Develioğlu, Saffet Bulut'un aday gösterilmediği ilçede seçimin banko galibi olarak gösteriliyor. 10 puanın üzerinde bir farkla önde koşan Develioğlu'nun koltuğa oturmasına kesin gözüyle bakılıyor.
Bakırköy: CHP'nin adayı Ateş Ünal Erzen, AK Parti'li rakibine büyük fark atarak finişe gidiyor. Erzen, 10 puanın üzerinde bir farkla önde..
Bayrampaşa: AK Parti'nin adayı Hüseyin Bürge, 10 puanın üzerinde bir farkla önde gittiği yarışta zirvede tek isim olarak görünüyor..
Beşiktaş: AK Parti ile CHP arasında kıran kırana geçen yarışta, son bir haftaya girilirken, CHP'li İsmail Ünal, AK Parti'nin adayı Şahin Özer'e 5 puan fark atarak avantajlı duruma geçti. Yusuf Namoğlu ise bu bölgede üçüncü sırada yer alıyor.
Beykoz: AK Parti'nin adayı Muharrem Ergül 10 puanın üzerinde bir farkla tüm rakiplerine fark atarak zafere koşuyor..
Beyoğlu: Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na adaylığını koyan Kadir Topbaş'ın yerine Beyoğlu'nu yönetmeye talip olan Ahmet Nisbah Demircan, 10 puanın üzerinde bir farkla tüm rakiplerini geride bıraktı ve banko isimlerden biri oldu.
Büyükçekmece: Büyükçekmece'de 3 aday kıyasıya çekişiyor. AK Parti'nin adayı Rahmi Yazıcı'yı ANAP'ın adayı Hasan Akgün takip ediyor. Her iki adayı zorlayan bir başka isim ise CHP'li Ali Çebi.. Her üç aday arasında da yüzde 5'lik hata payı gözününe alınarak 5'er puan fark var.
Çatalca: ANAP'lı İsmail İp, ilçede zaferini ilan etmiş durumda. İp, 10 puan farkla zirvede yalnız..
Eminönü: AK Parti'nin adayı Nevzat Er, kritik ilçelerden biri olarak görünen Eminönü'nde 10 puanın üzerinde farkla banko isim oldu..
Esenler: Şu anda Belediye Başkanı olan AK Parti'li Mehmet Öcalan, koltuğu 5 yıl daha teslim etmeyecek gibi görünüyor. Öcalan 10 puanın üzerinde farkla önde gidiyor..
Eyüp: AK Parti'nin adayı Ahmet Genç, CHP'nin bu ilçede de yanlış aday göstermesini fırsat bilerek oyunu katladı ve 10 puan farkla önde gidiyor..
Fatih: AK Parti'nin adayı Mustafa Demir, banko. Demir, 10 puan farkla önde..
Gaziosmanpaşa: AK Parti'nin adayı Erhan Erol, 10 puanın üzerinde bir farka ulaştı. İlk etapta CHP'li Sabri Öztürk ile yarışan Erol, şu sıralar rakibini bir hayli geride bırakmış durumda..
Güngören: AK Parti adayı Şakir Yücel Karaman, rakiplerine 10 puanın üzerinde fark atmış durumda.
Kadıköy: CHP'nin kalesi olarak görülen ilçede Selami Öztürk, en yakın rakibi AK Partili Ümit Özerol'a 8 puan fark atmış durumda. Bu puan farkının kapanacağına ihtimal verilmiyor.
Kağıthane: İlçede Saadet Partisi'nin adayı Arif Calban ile AK Parti'nin adayı Fazlı Kılıç arasında kıyasıya bir yarış sürüyor.
Kartal: AK Partili Arif Dağlar, CHP'nin bu ilçede de yanlış aday göstermesi sonucu yarışı açık ara önde götürüyor.
Küçükçekmece: AK Partili Aziz Yeniay, büyük bir rekora imza atacağa benziyor.
Maltepe: AK Parti'nin adayı Fikri Köse, rakiplerine karşı 10 puanın üzerinde bir farkla yarışı önde götürüyor.
Pendik: CHP'nin önceki dönemde yüzde 3 oy alabilen Salih Usta'yı aday göstermesi AK Parti'nin adayı Erol Kaya'nın daha şimdiden zaferini ilan etmesine neden olduğu görülüyor. Kaya, 10 puanın çok üzerinde bir farkla zafere koşuyor.
Sarıyer: Şu anda Belediye Başkanlığı yapan ANAP'lı Sedat Özsoy, rakibi AK Partili Yusuf Tülün ile kıyasıya bir mücadele içerisinde.
Silivri: AK Parti adayı Hüseyin Turan, Genç Parti'nin adayı ve halen Belediye Başkanı olan Selami Değirmenci ile başa baş mücadele ediyor.
Sultanbeyli: AK Parti'nin teşkilat tarafından istenilmeyen bir adayı çıkarması, Saadet Partisi'nin işine yaramış görünüyor. SP'nin adayı Ali Nabi Koçak, burada banko görünüyor.
Şile: AK Partili Can Tabakoğlu açık ara önde götürüyor yarışı. Tabakoğlu, en yakın rakibine 10 puanın üzerinde bir fark atmış durumda.
Şişli: CHP'li Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül ile AK Parti'nin adayı Muhsin Divan arasında müthiş bir yarış var. Bazı bölgelerde Sarıgül ismi ön plana çıkarken, bazı bölümlerde ise Muhsin Divan Sarıgül'ü geçiyor. Kararsızların oyu galibi belirleyeceğe benziyor.
Tuzla: AK Partili İdris Güllüce'nin yerine bıraktığı Mehmet Demirci'nin koltuğa oturmasına kesin gözüyle bakılıyor. Demirci'nin rakiplerine attığı 10'un üzerinde fark var.
Ümraniye: Şu anda Belediye Başkanlığı görevini yürüten Saadet Parti'nin adayı Mehmet Bingöl, AK Partili Hasan Can ile CHP'li Erhan Uncu'nun nefesini ensesinde hissediyor. SHP'nin adayı Arif Sağ'ın esamesi bile okunmuyor.
Üsküdar: Şu anda Belediye Başkanlığı görevini yürüten Saadet Partili Yılmaz Bayat ile AK Parti'nin adayı Mehmet Çakır arasındaki yarış kıran kırana. Bayat şimdilik bir adım önde ancak Çakır'ın kararsızların oyuyla koltuğa oturabilir..
Zeytinburnu: Mevcut Belediye Başkanı AK Parti'li Murat Aydın banko.. Aydın, 10 puanın üstünde bir farkla önde gidiyor..
BELDELER
Beykoz/Çavuşbaşı: AK Parti'nin belediye Başkan Adayı Muhammet Hanifi Dilmaç, partisi'nin rüzgarından da etkilenerek en yakın rakibine açık ara fark yaptı.
Büyükçekmece/Esenyurt: Esenyurt'u bir çamur şehirden modern bir görüntüye kavuşturmak için çabalayan ve halkın büyük kesiminin de sevgisini kazanan Başkan Gürbüz Çapan'ın Başkan adayları içinde İstanbul'un en rahat ismi olduğunu söyleyebiliriz.
Büyükçekmece/Gürpınar: Beldede Ak Parti Adayı Ahmet Gedik, garanti görünmese de kazanmaya en yakın aday. ANAP'ın adayı Velittin Küçük, Gedik'i zorlayacak en güçlü aday. Seçim sonucunu kararsızlar belirleyecek.
Büyükçekmece/Kavaklı-Beylikdüzü: AK Parti'li Vehbi Orakçı, Beldede rakipsiz tek isim olarak görünüyor.
Büyükçekmece/Kıraç: Kıraç çekişmenin en çok yaşanacağı beldelerden biri. Kazanmaya en yakın adan AKP Adayı Hamit Öncü. Öncü'yü Gürbüz Çapan'ın desteklediği SHP adayı sanatçı Ferhat Tunç ile MHP'nin adayı ünlü halterci Naim Süleymanoğlu takip ediyor.
Büyükçekmece/Kumburgaz: DYP Adayı Hayri Erçağ Kumburgaz'ın dertsiz ismi.
Kartal/Samandıra: AK Parti'nin adayı Yusuf Büyük Samandıra halkının tercihi olacak
Silivri/Selimpaşa: ANAP adayı Eşref Balaban, rahat bir seçim geçirecek. Kazanması kesin..
Silivri/Gümüşyaka: AK Parti'li Hüseyin Agu'nın başkanlığı kesin.
Tuzla/Orhanlı: AK Parti'li Fahri Biçer, Orhanlı'nın sorunsuz ismi. Başkanlığı kesin.
Ümraniye/Çekmeköy: AK Parti'nin adayı Sıddık Eraslan'ın başkanlığı banko
Not: Araştırma sonuçlarında kırmızı renkle gösterilen ilçe isimleri, banko, yeşil renkler ise kesin olmayan, adayların çekiştiği yerleri gösteriyor..
Parametre'nin yaptığı araştırmada, yüzde 5'lik hata payı gözönüne alındı. Yapılan araştırmada, oy kullanma eğiliminde olmayan büyük bir seçmen kitlesinin olduğu görülüyor.