İşsizlik maaşı nasıl alınıyor?

Kriz dönemlerinde işsiz sayısının artmaması için getirilen kısa çalışma ödeneğinden maaş alabilmek için yapılması gerekenler;

İşçilerin, Meclis’e sevkedilmeyi bekleyen kısa çalışma ödeneğinden maaş alması için en az 120 gün prim ödemiş olması gerekiyor. İşçinin sigorta pirimi de yine İşsizlik Fonu’ndan yatırılıyor.

Kriz dönemlerinde işsiz sayısının artmaması için getirilen kısa çalışma ödeneğinden maaş alabilmek için işçinin en az 120 günlük priminin ödenmiş olması gerekiyor. Şirketlerin başvuru yapabildiği kısa çalışma ödeneğinde işçilerin bu dönemdeki sigorta primlerini de yine maaşı ödeyen kurum olan İşsizlik Fonu ödüyor.

ŞİRKETE SIKI DENETİM

İşverenin talebi müfettişlerce inceleniyor. İşverenin kısa çalışma talebi, öncelikle kurum tarafından sebep ve şekil yönünden değerlendiriliyor. Genel ekonomik krizin varlığını, işçi ve işveren sendikaları konfederasyonlarının iddia etmesi veya bu yönde kuvvetli emarenin bulunması halinde, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı duruma açıklık getiriyor. Müfettiş talebi hızla inceliyor. Rapor Kuruma gönderiliyor.

İŞÇİYE YAZILI İLAN

İnceleme sonucu kurum tarafından işverene, işveren tarafından varsa toplu iş sözleşmesine taraf işçi sendikasına, işyerinde yazılı olarak ilan edilerek işçilere bildiriliyor.

ŞİRKETİN HATASI VARSA TALEP REDDEDİLİYOR

Genel ekonomik kriz nedeniyle yapılan başvurular ile zorlayıcı sebeplerle bağdaşmadığı halde nakit darlığı, ödeme güçlüğü, pazar daralması ve stok artışı gibi sebeplere dayalı olarak yapıldığı tespit edilen başvurular reddediliyor.

HANGİ İŞÇİLER YARARLANIYOR

İşçinin kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilmesi için, talebin bakanlıkça uygun bulunması yanında, işçinin kısa çalışmaya başladığı tarihte çalışma süreleri ve işsizlik sigortası prim ödeme gün sayısı bakımından işsizlik ödeneğine hak kazanmış olması yani 120 günlük prim gününü doldurması gerekiyor. Bu şartı taşıyan işçi için talepte bulunuluyor.

MİKTARI NE KADAR?

Günlük kısa çalışma ödeneğinin miktarı, işsizlik ödeneğinin miktarı kadardır. Kısa çalışma ödeneği 4447 sayılı Kanunun 50’nci maddesindeki esaslara göre ödeniyor. Kısa çalışma ödeneğinin süresi üç ayı aşmamak kaydıyla kısa çalışma süresi kadar. Ödeneğin süresi hak edilen işsizlik ödeneği süresini aşamaz. Kısa çalışma ödeneği, işyerinde uygulanan haftalık çalışma süresini tamamlayacak şekilde çalışılmayan süreler için veriliyor.

ÖDEME BİR HAFTA SONRA

Zorlayıcı sebeplerle işyerinde kısa çalışma yapılması halinde, ödemeler 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 24’üncü maddesinin (III) numaralı bendinde ve 40’ıncı maddesinde öngörülen bir haftalık süreden sonra başlıyor.

SİGORTA PRİMİ DE FON’DAN KARŞILANIYOR

İşçinin kısa çalışma ödeneği aldığı süre için, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereği ödenecek sigorta primi, İşsizlik Sigortası Fonu tarafından Sosyal Güvenlik Kurumu’na aktarılıyor.

İŞSİZLİK MAAŞI DA ALABİLİYOR

Kısa çalışma ödeneğinden yararlanan işçi, işsizlik sigortasından yararlanmak için 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nun 50’nci maddesinde öngörülen koşullar gerçekleşmeden işsiz kalırsa, kısa çalışma ödeneği aldığı süre düşüldükten sonra, daha önce hak ettiği işsizlik ödeneği süresini dolduruncaya kadar işsizlik ödeneğinden yararlanıyor. Kurum birimi, işçilerin başvurusunu, izleyen ayın sonuna kadar sonuçlandırır. Kısa çalışma ödeneği, işçinin kendisine, aylık olarak her ayın sonunda ödeniyor.

KISA ÖDENEKTE HACİZ YOLU KAPALI

Kısa çalışma ödeneği nafaka borçları dışında haciz veya başkasına devir veya temlik edilemiyor.

ASKERLİK HALİNDE ÖDENEK KESİLİR

Kısa çalışma ödeneği alanların işe girmesi, yaşlılık aylığı almaya başlaması, herhangi bir sebeple silah altına alınması, herhangi bir kanundan doğan çalışma ödevi nedeniyle işinden ayrılması veya geçici iş göremezlik ödeneğinin başlaması halinde kısa çalışma ödeneği kesiliyor. Kısa çalışma ödeneğinin kesildiği süre içerisinde 7’nci maddede öngörülen sigorta primi ödenmiyor.

DURUMU İYİLEŞENİN BİLDİRİM YAPMASI ŞART

İşveren, ilan ettiği süreden önce, normal faaliyetine başlamaya karar vermesi halinde durumu; Kurum birimine, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı sendikaya ve işçilere altı işgünü önce yazılı olarak bildiriyor. Bildirimde belirtilen tarih itibariyle kısa çalışma sona eriyor.

YENİ TASLAK NE GETİRİYOR

Bakanlar Kurulu’nun son toplantısında miktarının ve süresinin arttırılmasına karar verilen kısa çalışma ödeneğinin ne şekilde olacağı konusunda işçi ve işveren çevreleriyle ortak çalışma yürütülüyor. Teknik heyetin yaptığı çalışmaya göre, ödeneğin genel olarak uygulanması, süresinin 6 aya çıkarılması ve miktarının yüzde 50 artırılması konusunda anlaşma sağlandı. Ancak işçi kesimi, kısa çalışma ödeneğinden yararlanan işçilerin daha sonra işsizlik sigortasından yararlanamaması ve bu uygulamadan yararlanmak için 120 gün prim ödeme şartlarının yeniden düzenlenmesini önerdi. İşkur’un hazırlayacağı taslak çalışmanın ardından tarafların yeniden bir araya gelmesi uygun bulundu. Kısa çalışma ödeneğinin sektörel değil, genel olarak uygulanması benimsendi. Kısa çalışma ödeneğinin 3 aydan 6 aya çıkarılmasını kararlaştıran teknik heyet, ödeme miktarı konusunda da artışa gidilmesini uygun buldu. Halen brüt asgari ücretin yüzde 40-80’i oranındaki çalışma ödeneği miktarı yüzde 50 artırılarak ödenecek. Böylece, Kısa Çalışma Ödeneği’nin alt ve üst sınırı brüt asgari ücretin yüzde 60 ile yüzde 120 olarak uygulanacak. Ayrıca, kısa çalışma ödeneği ile ilgili işlemlerin çabuklaştırılması için idari kolaylığa gidilecek

Star
Nevin BİLGİN