İsrail ve Türkiye heyetleri, Gazze’ye giden Mavi Marmara gemisine İsrail'in saldırısıyla bozulan ilişkilerin normalleştirilmesi için İsviçre'nin Cenevre kentinde yeniden bir araya geldi.

Mavi Marmara baskını sonrası bozulan Türkiye- İsrail ilişkileri için taraflar Cenevre'de bir araya geldi. İddialarla ilgili olarak dün Türk Dışişleri yetkilileri, "Ne doğruluyoruz ne de yalanlıyoruz" yorumunda bulunmuştu.

Görüşmelere Türkiye tarafından Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu katıldı. İsrail tarafından ise Başbakan Binyamin Netanyahu’yu temsilen Joseph Ciechanover ve Milli Güvenlik Danışmanı Jacob Nagel görüşmelerde yer aldı.

Al Jazeera'nin ulaştığı İsrail Dışişleri kaynakları, tarafların İsviçre’nin Cenevre kentinde çarşamba günü buluşacaklarını doğrulamıştı. Türk Dışişleri, Al Jazeera’nin konuya ilişkin sorusuna, "Ne doğruluyoruz, ne de yalanlıyoruz" yanıtını vermişti.

"İKİ ÖNEMLİ ENGEL VAR"

Haberi ilk duyuran İsrail gazetesi Haaretz’e bilgi veren üst düzey bir İsrailli yetkiliye göre anlaşma neredeyse tamamlandı ancak iki önemli engel var. Bunlardan birincisi, Türkiye’nin Gazze Şeridi’ne serbest erişim hakkı istemesi.

Türk gemilerinin doğrudan Gazze’ye erişim talebi, İsrail’in kabul etmeye hazır olmadığı bir adım. Bunun da iki sebebi var: Hem İsrail’in Gazze’ye uyguladığı ablukayı kaldırmak istememesi hem de Mısır’ın Türkiye’yi Gazze’de müdâhil görmek istememesi.

Haaretz’e göre ikinci engel Hamas’ın Türkiye’deki faaliyetleri. İsrail, her ne kadar Türkiye Hamas yetkilisi Salah Aruri’yi sınır dışı etmiş olsa da İstanbul’da halen aktif bir Hamas merkezi olduğuna ve örgüte para topladığına inanıyor. İsrail, Türkiye’deki Hamas faaliyetlerinin sonlandırılmasını talep ediyor.

"İKİ TARAF DA ÖZVERİLİ OLMALI"

İsrail Başbakanı Netanyahu, salı günü yaptığı açıklamada görüşmelerde somut adım atılabilmesi için her iki tarafın da özverili olması gerektiğini söyledi. Sınır güvenliği ile alâkalı konuşmasında ayrıca Türkiye ile ilişkilere de değinen Netanyahu, “Tüm komşularımızla normalleşme isteriz fakat bu çift yönlü bir yoldur” dedi.

ABD DEVREDE İDDİASI

İsrail donanmasının 5 yıl önce Gazze’ye giden Mavi Marmara gemisine saldırısıyla bozulan ilişkilerde ABD de son dönemde normalleşme için baskısını artırdı.

ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden’ın Türkiye ziyaretinde Türk yetkililerle bu konuya da değindiği ve Biden’ın yaklaşık iki hafta önce Netanyahu’ya temaslarının sonuçlarını aktardığı biliniyor.

Biden, Davos’ta Netanyahu ile yaptığı görüşmelerde çoğunlukla Türkiye hakkında konuşmuş ve Davos Forumu sonrası Türkiye’ye gelerek Netanyahu’nun mesajlarını Türk tarafına aktarmıştı.

DOĞU AKDENİZ GAZI

İsrail yakın zamanda keşfedilen iki doğalgaz rezervinden çıkarılacak gazı Türkiye üzerinden taşıma fikrine sıcak bakıyor. Ocak ayı sonunda Yunanistan-İsrail ve Güney Kıbrıs zirvesinden, İsrail’den Güney Kıbrıs’a inşa edilecek boru hattıyla ilgili somut kararlar çıkmıştı.

Gazın Kıbrıs’tan sonra taşınacağı rota için zirvede ‘Yunanistan’ ismi zikredilse de İsrail Enerji Bakanı Türkiye’yi işaret etti. Al Jazeera’ye konuşan İsrailli kaynaklar da Türkiye’nin durumunu hesaba katarak görüşmelerin yapıldığını söyledi.

O görüşmeler sonrası Netanyahu, "Geçmişte Türkiye ile İsrail'in iyi ilişkileri vardı. Bunun bozulmasını istemezdik. Bozulmasının sebebi de biz değiliz. Türkiye tarafından bir politika değişikliği varsa, bunu memnuniyetle karşılarız" demişti.