İsrail sessiz sedasız yolladı

Türkiye ile İsrail ilişkilerinde buzlar eriyor mu? İsrail'in geçen hafta Heronları göndermesi bunun göstergesi olarak yorumlandı.

İsrail'le Türkiye arasında bir zamandır esen sert rüzgarlar yavaş yavaş diniyor. Tel Aviv'in geçen hafta oparatörlerini Türkiye'ye geri göndermesi ve Heronları teslim etmesi önemli bir adım olarak değerlendirildi...

Telaviv-Ankara arasındaki yumuşamanın şifrelerini Milliyet yazarı Aslı Aydıntaşbaş'ın yazısında saklı. Aydıntaşbaş, bugünkü yazısında Brüksel'deki gizli buluşmadan söz ediyor:

- Brüksel’de iki ülkenin bakanı gizlice buluştu, karşılıklı üsluplar yumuşatıldı ve İsrail uluslararası komisyona ‘evet’ dedi. Bunlar iki ülke arasında krizin bittiği anlamına gelmemekle birlikte ileride bir gün ‘normalleşme’ye giden adımlardı.

İsrail’in sessiz sedasız geçen hafta Heron teknisyenlerini geri göndermesi ve Türkiye’nin beklediği 4 Heron’u teslim etmesi de öyle...
Hatırlayalım, Ankara 2004’te İsrail’den 183 milyon dolara 10 adet insansız hava aracı satın almış, bu uçakların 6’sı Irak sınırında gözlem yapmak amacıyla Batman’daki baz istasyonlarında konuşlandırılmıştı. İsrailli teknik operatörler Türk subaylarını Heron konusunda eğitmek için Batman’da görevlendirildi.

Ancak Mavi Marmara baskını sonrasında İsrail, Heron’ları uçuran teknisyenlerini geri çekti, Ankara ise parasını ödemiş olmasına karşın hâlâ teslim almadığı 4 adet Heron’un test ve kabul işlemleri için İsrail’e gidecek heyetin gezisini iptal etti.

İsrail'in sessiz sedasız Heron operatörlerini Türkiye'ye yollamısına dikkat çeken Aydıntaşbaş, meselenin ABD boyutunu da ortaya koydu:

- Geçen zamanda bir şeyler değişmiş olmalı ki şu anda Türkiye semalarında uçan 10 Heron var! İsrail son haftalarda sessiz sedasız Heron operatörlerini yeniden Batman’a yolladı, kalan 4 uçağı da teslim etti.

Peki ya Washington? Türk-Amerikan ilişkilerinde kriz İsrail’le olduğu kadar derin değil ama ABD hükümetinde bundan sonraki ilişkilerin üslubu konusunda ciddi soruları ve formül arayışları var. Obama hükümeti, Türkiye’ye, daha doğrusu AK Parti hükümetine karşı gizlemeye pek çalışmadığı bir kırgınlık yaşıyor. Obama bunu Kanada’da Başbakan Erdoğan’a açıkça ifade etti.

Dışişleri Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu’nun geçen haftaki Washington gezisi bu yüzden kritikti. Verdiği mesajlar, Ankara ile ilişkilerin dozunu yeniden ayarlamaya çalışan muadilleri tarafından dikkatle not edildi.
Yine de önümüzdeki dönemde Ankara-Washington hattında soğuk rüzgârlar esmesi, hafif ‘mesafeli’ bir hava verilmesi beni şaşırtmaz. Yakın zamanda üst düzey seyahatler, bol gülücüklü fotoğraflar beklemeyin.
Ancak Washington, Irak ve Afganistan dahil birçok alanda Ankara’yla ortak çalışması gerektiğinin fazlasıyla farkında. Bu kritik coğrafyada iki NATO müttefikinin ‘küsleri oynaması’ mümkün değil.