Türk Dil Kurumu, yabancı isimli şirketlerin ismini değiştirmesi karşılığında ödül vaadetti.
Abone olTürk Dil Kurumu (TDK) Başkanı Şükrü Haluk Akalın, Türkçe'ye karşı duyarlılık ve özen gösterip, yabancı olan ismini Türkçe ile değiştiren şirket ve
işyerlerine törenle ''onur ödülü'' vermeye başlayacaklarını bildirdi.
Akalın, yaptığı açıklamada, işyerleri, alışveriş merkezleri, toplu konut yerleşmeleri, oteller ve dükkan adlarında, yabancı isim kullanımının giderek arttığına dikkati çekti.
TDK'nın gönüllü olarak bu kirlilik karşısında mücadele ettiğini ve kamuoyu oluşturarak yabancılaşmayı önlemeye çalıştığını ifade eden Akalın, bu amaçla bugüne kadar ticarethaneler ve benzer kuruluşların Türkçe isim kullanması, mahalle, meydan, cadde ve sokak adlarının Türkçe olması konusunda tavsiye kararı alan 29 belediyeye onur plaketi verdiklerini söyledi.
Akalın, şirketlere, firmalara, işyerlerine Türkçe ismi tercih etmeleri, yabancı olan isimlerini Türkçe yapmaları için çağrıda bulunarak, şunları kaydetti:
''Türkçe'ye karşı duyarlılık ve özen gösterip, yabancı olan ismini Türkçe ile değiştiren şirket ve işyerlerine törenle 'onur ödülü' vermeye başlayacağız. Onur ödülünün yanı sıra yayınlarımızdan vereceğiz, özel olarak hazırlanan kalemlikleri takdim edeceğiz. En önemlisi de kapısına, üzerinde 'Türkçe'ye karşı duyarlılık ve özen gösterip yabancı olan adını Türkçe ile değiştiren (işyerinin adı yazılacak) TDK onur belgesiyle ödüllendirilmiştir' yazılı şık bir
levha asacağız. Böylece bu işyerinin önünden her geçen, işyerinin Türkçe'ye verdiği önemi her an görebilecek.
Bu kapsamda ilk ödüller, 16 Haziranda Kayseri'de iki alışveriş merkezine, 17 Haziranda İstanbul'da bir gösteri merkezine verilecek.''
İLK ÖDÜLLER
Şükrü Haluk Akalın, ilk ödüllerin, ''Armonium'' olan adını ''Kayseri Park'' ve ''İpek City'' ismini ''İpeksaray'' olarak değiştiren iki alışveriş merkezine 16 Haziran Cuma günü verileceğini bildirdi.
Akalın, 17 Haziran Cumartesi günü de, İstanbul'da ''Myshowland'' olan adını ''İstanbul Kültür ve Sanat Merkezi'' yapan gösteri merkezine ödülün takdim edileceğini kaydetti.
Uygulamanın, yabancı isim kullanan işyerlerini Türkçe'ye geçme konusunda harekete geçireceğini düşündüğünü ifade ederek, ''Umarım, bunlar örnek olur ve tabelasında Türkçe dışında isim kullanan işyeri, şirket kalmaz'' dedi.
''İSİM ÖNERİSİNDE BULUNUYORUZ''
TDK Başkanı Akalın, ismini Türkçe yapmak isteyenlere kurum olarak
öneriler de götürdüklerini ifade ederek, Adana'da, ikna ettiği ''Light ebap'' tabelalı işyeri sahibi Reşit Cebe'ye İngilizce (hafif) nlamına gelen ''light'' yerine, ''yeğni, özgün, özlü, gözde ve özde'' isimlerini önerdiklerini, Cebe'nin tekliflerini düşündüğünü, eğer smini değiştirirse onur ödülü vereceklerini söyledi.
Akalın, Ankara'da yeni açılan ''Ankamall'' alışveriş merkezine de ir yazı göndererek, Türkçe söz varlığında olmayan ismini eğiştirmesini önerdiklerini belirterek, şöyle konuştu:
''Bizim uyarma görevimiz yok. Yasal olarak TDK, bir yaptırım ücüne sahip değil. Ama bir sorumluluk anlayışı ile hareket edip abancı ad kullanan işyerlerine yaptıkları işin doğru olmadığını, okakların görüntüsünü bozduklarını, dilimizin söz varlığını abancılaştırdıklarını, yazım ve söyleşi dilini bozan olumsuzluklara ol açtıklarını belirten birer yazı gönderiyoruz, adlarını
değiştirmelerini öneriyoruz. Yeni ad konusunda da kurumun kendilerine
yardımcı olacağını belirtiyoruz.''
SERMAYE YÜZDE 100 TÜRK, ÜRÜN İSMİ YABANCI
Yabancı kelime kullanımının doğru olmadığını vurgulayan Akalın, 'Bu ülke ve dil bizim. Türkçe'de çok fazla seçenek var, çok güzel rnekleri bulunabilir. Bunlar bir bakıma özenti'' diye konuştu.
Akalın, firmaların, yüzde 100 Türk sermayesiyle Türkiye'de retilen ürünlere bile yabancı isimler verdiğini hatırlatarak, özlerine şöyle devam etti:
''Çünkü insanlar, yabancı marka ürünlerin daha kaliteli olduğunu üşünüp yabancı markalı ürünlere yöneliyor. Firmalar da bu nedenle abancı isim tercih ediyor. Bu da bizim değerlerimize sahip ıkmadığımızı gösteriyor. Sadece dil açısından değil, bütün bu konomik değerlere de sahip çıkmak adına Türkçe ad kullanımı konusunda uyarlı olunması gerekiyor.
Aslında bu firmalar, yabancı isim vererek Türkçe'nin dünya dili olmasını bir bakıma engellemiş oluyor. Bizim firmalarımızın ürettiği rünler yurtdışına açılıyor. Bunlar Türkçe ile değil de yabancı isimli lunca o zaman bu ürünler bütün dünyaya yabancı adlarıyla gidiyor, anınıyor. Ekonomi ve sanayici dışa açılıyor ama Türkçe ile dışa çılmamış oluyor.''
''YASAL BOŞLUK VAR''
Türk Dil Kurumu Başkanı Şükrü Haluk Akalın, ''1353 Sayılı Türk arflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun''un işyeri tabelalarının ilinin Türkçe olmasını öngördüğünü hatırlatarak, bu konuda yasal oşluk bulunduğunu bildirdi. Akalın, şunları kaydetti:
''Bir kuruluş, Ticaret Sicil Gazetesi'nde şirketinin adını ayınlatmak için Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'na başvuruyor. Bakanlık, irketin adının Türkçe olup olmadığı konusunda tereddüde düşerse bize şirket böyle bir ad almak istiyor, bu ad Türkçe mi değil mi' diye oruyor, biz de görüşümüzü bildiriyoruz. Buraya kadar her şey güzel. Msela ben 'Şükrü Haluk Akalın ve Mahdumları Limited Şirketi' diye bir irket kuruyorum. Ama tabelaya isim yazmaya gelince yabancı bir isim ullanıyorum. Burada belediyelerin yetkili olması gerekiyor. Çünkü işyeri açma belgesini belediye veriyor. Esas yasal düzenlemeyi burada yapmak gerekiyor. Belediye işyeri adı Türkçe olmayınca izin de ermemeli.''
İSTANBUL KÜLTÜR VE SANAT MERKEZİ
TDK tarafından, ''Myshowland'' olan adını değiştirdiği için 17 aziran Cumartesi günü ''Onur Ödülü'' verilecek ''İstanbul Kültür ve anat Merkezi''nin sahibi Mustafa Özbey de, merkezi 17 ay önce ldığını anımsatarak, ilk günden itibaren merkezin ismini değiştirmek çin çalışmalara başladığını söyledi.
Özbey, kurumsal kimliğin değiştirilmesinin hem pahalı, hem de zor ir iş olduğunu ifade ederek, ''4. Uluslararası Türkçe Olimpiyatı''nın erkezde yapılmasının süreci hızlandırdığını bildirdi. Özbey, ''5 ıtadan yabancılar gelip Türkçe konuşurken, buranın adının İngilizce lması büyük ayıptı. Bu nedenle gösteri merkezinin adını değiştirdik. unu reklam için değil, inandığım bir dava olduğu için yaptım'' dedi.
