İşgalin gerekçesi belgelerde gizli

Gizliliği kaldırılan İngiliz istihbarat belgeleri, Amerika'nın Irak'ta neden kalıcı olmak istediğinin ipuçlarını veriyor aslında. 30 yıllık belge geleceğe ışık tutuyor.

Gizliliği kaldırılan İngiliz istihbarat belgelerine göre Washington, Suudi Arabistan, Kuveyt ve Abu Dabi'ye askeri operasyon yapmayı düşünmüş. Sanayisi korkunç derecede petrole bağımlı olan ABD, bu ihtiyacına karşılık vermeyerek kendisine ambargo uygulayan Suudi Arabistan ve Kuveyt'i işgal etmeyi planlamış. Enerji politikalarına göre dış politikasına yön veren ABD 30 yıl önce bu amacına ulaşamasa da bu hedeflerine 2003'te nail oldu. İngiliz istihbarat servisinin dün açıklanan eski belgelerinde, istihbarat örgütünün 1973'te İngiliz hükümetini, ABD'nin petrolün denetimini ele geçirmek için Suudi Arabistan ve Kuveyt'i işgal edebileceği konusunda uyardığı belirtildi. 30 yıl gizli kaldıktan sonra İngiliz ulusal arşivine sunulan belgelere göre, Ortak İstihbarat Komitesi (JIC) yetkilileri, ABD'nin 1973'teki Arap-İsrail savaşının ardından Arap ülkelerinin petrol fiyatlarını arttırmasını engellemek için askeri operasyona hazırlandığını düşünüyordu. Arap ülkelerinin 1973'ün Ekim ayında petrol üretimini önemli derecede azaltma kararı almalarının, petrol fiyatlarının artmasına ve ilk petrol şokuna yol açtığı belirtilen belgelerde, Arap ülkelerinin İsrail'e destek vermesini protesto etmek için ABD'ye petrol ihracatını durdurdukları kaydedildi. Belgelere göre, hükümetle değişik istihbarat servisleri arasında aracı olan JIC, dönemin Muhafazakâr Partili Başbakanı Edward Heath' i ABD'nin Arap ülkelerinin elinde rehine olmaktansa, askeri eyleme geçebileceği konusunda uyardı. Servislerin 12 Aralık 1973 tarihli ''UK Eyes Alpha'' adı verilen raporunda, ABD'nin aklındaki en olası planın bölgedeki petrol yataklarını ele geçirmek olduğu belirtiliyor. 10 yıl kalacaklardı JIC'nin tahminlerine göre ABD, Suudi Arabistan, Kuveyt ve Abu Dabi'deki petrol yataklarını ele geçirmesi halinde, 28 milyon tondan fazla petrol rezervine sahip olacaktı. Rapora göre, Amerikalılar işgali 10 yıl sürdürmeyi ve bu sürede alternatif enerji kaynakları bulmayı düşünüyorlardı. JIC, Amerikan işgalinin ilk aşamada büyük çaplı olmayacağını, iki tugayın Suudi Arabistan'ın petrol alanlarını ele geçireceğini, birer tugayın da Abu Dabi ve Kuveyt'i işgal edeceğini tahmin ediyordu. ABD'nin Suudileri hazırlıksız yakalamak ve şaşırtmak için havadan indirme operasyonu yapabileceği, bunun mümkün olmaması durumundaysa ilk saldırıyı amfibi birliklerle yapabileceği belirtiliyor. ABD'nin Kuveyt'i işgal etmesi halinde Irak'ın da karşı saldırıya geçebileceği belirtilen raporda, ''Körfez'deki en büyük risk, Iraklıların Sovyetler'in de desteğini alarak müdahale etme olasılığıydı'' denildi. Kaynak: Cumhuriyet