Dünyanın petrol rezervinin yaklaşık yüzde 10’una sahip olan İran, yaptırımların kalkmasının ardından petrol ihracatını arttırma kararı aldı. Bu karar bir çok ülkenin ekonomisini sarsacak gibi görünüyor.
Abone olNükleer programı durdurmasıyla uluslararası yaptırımların kaldırıldığı İran, piyasaya dönüyor. En büyük endişe ise fiyatların düşmesi.
Geçtiğimiz haftanın son işlem gününde yüzde 6’dan fazla düşerek 30 doların altına gerileyen brent petrol, şimdi de İran baskısı altında.
YAPTIRIMLAR KALKTI
Dünyanın belirlenmiş petrol rezervinin yaklaşık yüzde 10’una sahip olan İran’ın nükleer programı durdurması konusunda uluslararası anlaşmanın hükümlerine uyum sağladığının duyurulmasının ardından, ülkeye yaptırımların da kaldırıldığı açıklandı.
İRAN PETROL İHRACATINA HAZIRLANIYOR
Bu adımla birlikte, ülke petrol ihracatını artırmaya hazırlanıyor. Bu durumun zaten baskı altında olan petrol fiyatlarını daha da aşağı çekebileceği ve petrole bağımlı ekonomilere ve şirketlere zarar verebileceği belirtiliyor.
BAE'DEN KRİTİK HAMLE
Öte yandan dünyanın en büyük petrol üreticileri arasında yer alan BAE’nin Başbakanı ve Devlet Başkan Yardımcısı Mohammed Rashid Al Maktoum ise sosyal paylaşım sitesi Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Yakında ihraç ettiğimiz son petrol varilini kutlayacağız” ifadesini kullandı.
Al Maktoum, açıklamasında şunları kaydetti: “Birleşik Arap Emirlikleri’nin petrol sonrası ekonomisini tartışmak üzere önümüzdeki haftalarda yerel yönetim ve ekonomi uzmanlarıyla geniş katılımlı kapalı oturumlar gerçekleştirmeye karar verdik. Ayrıca gelecek nesilleri sürdürülebilir bir ekonomiye ulaştıracak bu vizyonu gerçekleştirmek için kapsamlı bir ulusal program başlatacağız” diye konuştu.
KÖRFEZ ÜLKELERİ TEHLİKEDE
Son dönemde Körfez ülkelerinin ekonomisi, petrol fiyatlarının aşırı düşmesinden etkilendi. Körfez ülkeleri, akaryakıta yüksek oranda zam yaparak düşük petrol fiyatları nedeniyle oluşan bütçe açığına karşı önlem almaya çalışıyor. Suudi Arabistan, Katar ve Bahreyn akaryakıta yüzde 60’a varan oranlarda zam uygulamıştı.
AYI PİYASASI ARTMAYA BAŞLADI
Düşüş sadece petrol piyasasını değil, aynı zamanda uluslararası borsaları da tehdit ediyor. Borsalarda yılbaşından bu yana düşüş oranı yüzde 10’u aşarken, ‘Ayı Piyasası’na girildiği yönünde yorumlar da artmaya başladı. Petrol fiyatlarının yanı sıra Çin ekonomisinde de yaşanan durgunluk nedeniyle Şanghay Borsası yüzde 18,54 düştü. Onu yüzde 11,64’lük düşüş oranı ile Almanya DAX Endeksi izlerken, Japonya’da Nikkei Endeksi yüzde 10,10, ABD S&P yüzde 9,46 geriledi.
İRAN YAPTIRIM KARARLARI NELERDİ NELER KALKTI?
-Nükleer anlaşmanın yürürlüğe girmesiyle birlikte Tahran yönetimine uygulanan petrol, doğalgaz, bankacılık, finans, havacılık ve deniz taşımacılığı alanlarındaki yaptırımlar kaldırılırken, İran'ın yurtdışındaki yaklaşık 100 milyar dolarlık varlığının da 32,5 milyar doları ilk aşamada serbest bırakılıyor
- İran ile iş yapan uluslararası şirketler üzerindeki yasak kalkacak ve İran dünya ülkeleri ile yeniden tam kapasiteyle ticaret yapabilecek
- Ambargoların kalkmasının ardından İran'ın petrol piyasasına ilk etapta günlük 500 bin varil petrol arz etmesi bekleniyor
- İran bankaları yeniden SWIFT sistemine dahil edilecek
- Yaptırımların kaldırılmasının İran'da yaklaşan parlamento seçimleri öncesinde Cumhurbaşkanı Ruhani taraftarlarının başını çektiği reformcu kanadın elini güçlendireceği muhafazakarların elini ise zayıflatacağı görüşü hakim